AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

Zırhlı Araçların Savunmasında Devrim: Aktif Koruma Sistemleri

haberci

Yeni Üye
Katılım
4 Şubat 2025
Mesajlar
51.363
Tepkime puanı
1
Puan
1
Bilindiği gibi tanklar ve diğer zırhlı araçlar savaş meydanlarında aktif bir şekilde yer aldığından beri savaşlar çok daha farklı bir boyutta seyretmeye başlamıştır 20 yüzyılda yaşanan kanlı savaşlar ve gelişen teknoloji , zırhlı araçların da ciddi bir çıkmazla karşı karşıya kalmasına yol açmıştır Zırhlı araçların savaşlarda sağladığı birçok üstünlük onları savaş meydanlarında vazgeçilmez kıldıysa da , geliştirilen basit roket ve mayın teknolojileriyle zırhlı araçların birer ceset çukuruna dönmesi, hava araçlarının radar teknolojileriyle zırhlı araçları keklik gibi avlaması nedeniyle birçok askeri tarihçi ve silah tasarımcısı tarafından tanklar 20 yüzyılın kaybedeni olarak ilan edilmiştir
Gelişen teknolojiyle yüklü miktarda bütçelerle imal edilen tanklar, savaş sahasında bir avantaj olmaktan çıkıp ülkeler ve ordular için kaynak ve asker yutan bir girdap haline gelmiştir İlk olarak tanksavar silahların etkilerini azaltmak için zırhın kalınlaştırılması yoluna gidilmiş, bu yapılınca da zırhlı araçlara üstünlük katan atiklik ve vuruş gücü, hız gibi özelliklerin zayıfladığı görülmüştür Zayıf zırhlı tankların da çabucak alt edilebilmesi, ordu mühendislerini ve askeri uzmanları bir çıkmaza sokmuştur Zırhlı araçlara dair bu karamsar ve umutsuz tablo, tank ve zırh uzmanlarını harekete geçirmiş, nihayetinde çeşitli uygulama ve prototipten sonra bugünkü aktif koruma sistemleriyle tanklar yeniden hak ettikleri konuma ulaşmış, savaş meydanlarında düşmanın korkulu rüyası olmaya devam etmiştir
Aktif koruma sistemi olarak adlandırılan teknolojinin içerisinde elektronik, optik, roket, radar ve uydu teknolojisi gibi birçok karmaşık sistem yer aldığından bu sistemler şu an için oldukça pahalıya mal olmaktadırlar
Aktif Koruma Sistemlerinin Geçmişi
Aktif koruma sistemiyle kastedilen, daha çok saldırıların yanıltma ya da henüz zırhlı araca ulaşmamışken havada bertaraf edilmesi kast edilmektedir Dolayısıyla bu sistemler daha çok akıllı teknolojiler temelinde ele alınmaktadır
Aktif koruma sistemlerine teorik olarak 20 yüzyılın başlarında rastlansa da pratik uygulamalar olarak bu sistemlerin ilk örneklerine 20 yüzyılın ikinci yarısından itibaren rastlamaktayız Henüz test aşamasında olan birçok aktif koruma sistemi ilk kez esaslı ve etkili olarak RusÇeçen savaşında Rus tanklarının Çeçen direnişçiler karşısında kolay hedef olup Rus kuvvetlerin yoğun kayıp vermesiyle tanklara entegre edilmiş ve başarılı sonuçlar alınmış Ümit vaat eden bu ilk uygulamadan sonra aktif koruma sistemleri savaş sahasında köşeye sıkışıp demode olma tehlikesiyle baş başa kalan tanklar için ufukta umut dolu güzel günlerin habercisi olmuştur
Aktif Koruma Sistemleri Nedir?
Geçmişten günümüze zırhlı araçlar geliştirilen karşı darbeleyici teknolojilerle birlikte sürekli bir yenilenme ve geliştirilme prosesi içinde olmuştur İlk önceleri kullanılan klasik zırhlar yani pasif zırhlar günümüzde de etkin bir şekilde kullanılmaktadır Pasif zırh teknolojisinde ilk önceleri metal ve güçlendirilmiş metal kaplamalar kullanılarak koruma sağlanırken, zamanla daha da tehditkar ve ölümcül hale gelen roketfüzeler karşısında çeşitli maddeler kullanılarak roket ve füzelere karşı çok daha dayanıklı kompozit zırhlar geliştirilmiştir Pasif zırh teknolojisinde bor, fayans, karbür gibi maddelerin kullanıldığı zırhlar hala tankların gözde zırhı olarak kullanılmaktadır Ayrıca Amerikan ve Rus tanklarında kullanılan Reaktif zırh teknolojisi de roketler karşısında büyük bir başarı gösterse de roket teknolojilerinin daha sofistike ve yanıltmalı bir hal almasıyla istikrarlı bir yer edinememiştir
Bütün bu pasif zırh teknolojilerinin tüm gelişmişliklerine rağmen en etkili korumayı sağlayamaması ve gelişen akıllı (sibernitik) elektronik teknolojisinin sunduğu imkanlara da birleşince ortaya Aktif koruma sistemleri çıkmıştır Zırh teknolojisinde henüz emekleme aşamasında olan bu sistemler geleceğin zırh teknolojisi olmaya ve zırhlı araçları çok daha güvenilir savaş unsurları kılmaya adaydır
Aktif Koruma Sistemleri Nasıl Çalışır?
Zırhlı araçlara karşı gelecek tehlikenin saptırma yoluyla bertarafı ya da henüz araca ulaşmamışken havada imhası mantığına dayanan aktif koruma sistemleri, tehlikede aksiyoner müdahaleyi akıllı teknolojik sistemlerle sağlama mantığına göre çalışır
Bu sistemde tehlike iki şekilde ortadan kaldırılır:
Soft kill
Burada araca yönelen tehlikeler çeşitli saptırma ve karıştırma yöntemleri kullanılarak ortadan kaldırılır Günümüzde bunun en yaygın kullanımı radar sistemlerinin karıştırılması, ısı güdümlü füzeler için aracın etrafına ısı yayan yanan plastik parçalar savrulması ve böylelikle tehlikenin başka boşkaravana hedeflere yönlendirilmesi, son olarak en son sistem olan lazer güdümlü sistemler için bu ışınları engelleyen sis bulutlarının oluşturulması ilk elden ifade edilebilir Günümüzdeki bir çok gelişmiş tankta ve modernize edilmiş versiyonlarında bu sistemler mevcuttur
Hard kill
Makalemizin bel kemiğini oluşturan 21 yüzyıla damgasını vuran ve zırhlı araçlarda devrim olarak ifade edilen koruma sistemi asıl olarak bu konsepte dayalı olarak çalışmaktadır Bu konseptte zırhlı araca yönelen roket veya füze gibi tehlikeler aktif koruma sistemlerindeki gelişmiş radar sistemleriyle araca belli bir mesafe yaklaştığında koruma sisteminde yer alan launcherler tarafından imha edilirler
Aktif koruma sistemlerinin en başarılı uygulaması : Tankların koruyucu meleği ? Trophy ?
Trophy aktif koruma sistemi bugün dünya ordularında kullanılan en gelişmiş ve başarılı zırh koruma ve saldırı bertaraf sistemidir İsrailli tank ve zırh mühendisleri tarafından geliştirilen bu sistem hem ağır hem de hafif zırhlı araçlarda yaklaşmakta olan füze veya roketleri etkisiz hale getirmek için üretilmiştir Bu sistem Rafael ve Elta firmasının ortak çalışmaları sonucu üretilmiştir Sistemin tasarımcıları, zırhlı araçların korunmasında tasarımlarının bir devrim yaratacağını iddia etmektedirler
Çok geniş yelpazede araçlar için koruma sağlamak üzere tasarlanan bu sistem aslında, İsrail yapımı Merkava ana muharebe tankını tamamlamak üzere üretilmiştir Tasarımında FG band ateş kontrol sistemi bulunan düzeneğin araç üzerinde 4 adet düz çelik panel anteni bulunur Bu antenler 360 derecelik bir açı ile aracın etrafını izlemektedir Herhangi bir silah ateşlendiğinde, dahili bilgisayar gelmekte olan silahın yaklaşma açısını bulur Yaklaşan tehlike tamamıyla tanımlandığında bilgisayar tahmini süreyi ve etkisiz bırakmak için gerekli açıyı hesaplar Aracın iki tarafında dönüşümlü çalışan fırlatıcılar bulunmaktadır Bu fırlatıcılar içerisinde çok küçük saçmalar bulunan dağıtıcıları fırlatırBu sistem araç çevresinde bulunan ve aracı kendisine siper eden piyade birlikleri için çok az tehlike yaratacak şekilde tasarlanmıştır
Bu sistem her türlü tanksavar silahı ve omuzdan atılan RPG türü roket iticili el bombalarına karşı kullanılabilir Trophy araç hareket halinde iken de kullanılabilir Yeni türlerinde çok amaçlı dağıtıcılarla doldurulabilmektedir
Trophynin ana amacı, özellikle güçlü tanksavar silahları saldırılarında hafif zırhlara sahip ZPT araçlarını korumaktır Trophy ile donatılmış bir Stryker aracında HEAT mermilerine karşı ağır çıta (kafes) zırh kullanılmasına gerek kalmamaktadır Bu sayede araç C130 Hercules model nakliye uçağı ile istenilen çatışma bölgesine gönderilebilir Çıta veya kafes zırhlar, araçlar nakliye edilmeden önce sökülmekte, varış noktasında tekrar takılmaktaydı Bu işlem kimi zaman 100 saate yakın zaman alıyor bu da aracın kullanımını geciktiriyordu Bu sistem sayesinde özellikle kentsel çatışmalar esnasında aracın korunması artmaktadır
Sistem sunduğu bütün yararlarının yanında zırhlı araçları her türlü tehlikeden kurtaracak tam bir korumayı vaat etmez Bu sistem, tankların ölümcül düşmanı olan kara mayınlarına, tank topu veya tanksavar tüfeği ile ateşlenen mermilere ve topçu bombardımanına karşı herhangi bir koruma sağlayamamaktadır
İsrail Ordusunda son yıllarda kullanılan ve medyada sıkça adı geçen ‘Demir Kubbe Hava Savunma Sistemi ‘ gibi bu sistem de aktif savaş sahasında hayret uyandıran manzaralar doğurmaktadır Sanal medyada yayınlanan videolarda İsrail tanklarına hedef alınan füzelerinroketlerin tanka beş altı metre mesafede havada imha edilerek bertaraf edilmesi, sistemin gelişmişliği hakkında hayret verici gelişmelerin müjdesi gibidir
Kaynakça:
http:wwwhilalturkcomKonutanksavunmasistemlerihtml
http:trwikipediaorgwikiTROPHYEtkinKorumaSistemi
http:trwikipediaorgwikiAktifkorumasistemi
http:trwikipediaorgwikiArenaEtkinKorumaSistemi
http:wwwtrmilitarycomviewtopicphp?f 7&t 869
 
Aktif koruma sistemleri zırhlı araçların savunmasında gerçekten büyük bir devrim niteliği taşımaktadır. Gelişen teknoloji ve değişen savaş koşulları, tank ve diğer zırhlı araçların güvenliğini tehlikeye atmış ve çağın gerekliliklerine uyum sağlamalarını zorunlu hale getirmiştir. Özellikle roket ve mayın gibi basit teknolojilere karşı zırhlı araçların savunmasız kalması, tankların 20. yüzyılın kaybedeni ilan edilmesine yol açmıştır.

Bununla birlikte, aktif koruma sistemleri sayesinde tanklar tekrar savaş meydanlarında etkili ve korkulu rüyalar olmuşlardır. Bu sistemler, elektronik, optik, roket, radar ve uydu teknolojileri gibi karmaşık sistemlerden oluşmaktadır ve tankları çeşitli tehditlere karşı korumaktadır.

Aktif koruma sistemlerinin geçmişi, 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren pratik uygulamalarla başlamıştır. Özellikle Rus-Çeçen savaşı sırasında Rus tanklarının saldırılara karşı başarılı sonuçlar elde etmesi, bu sistemlerin tankların savunmasını güçlendirmesine ve umut verici bir gelecek sunmasına neden olmuştur.

Aktif koruma sistemleri, soft kill ve hard kill olmak üzere iki şekilde çalışmaktadır. Soft kill yöntemi, tehlikelerin saptırılması ve bertaraf edilmesiyle gerçekleşirken hard kill yöntemi ise roket ve füzelerin havada imha edilmesini sağlar. Bu sayede zırhlı araçlar daha etkin bir şekilde korunmaktadır.

Trophy aktif koruma sistemi, dünya ordularında kullanılan en gelişmiş zırh koruma sistemi olarak kabul edilmektedir. İsrail yapımı olan bu sistem, hem ağır hem de hafif zırhlı araçları füzelerden korumak için tasarlanmıştır. Bu sistem, birçok avantajı beraberinde getirirken, tankları her türlü tehlikeden tam anlamıyla koruyamayabileceği de dikkate alınmalıdır.

Sonuç olarak, aktif koruma sistemleri zırhlı araçların savunmasında büyük bir ilerleme sağlamış ve gelecekte zırhlı araçlar için daha güvenilir ve etkili koruma sağlayacak teknolojilerin temelini oluşturmuştur. Bu sistemler, tank ve diğer zırhlı araçların savaş meydanındaki konumunu güçlendirmiş ve düşmanın korkulu rüyası olmalarını sağlamıştır.
 
Geri
Üst