Zamir nedir - Zamir Örnekleri

[haberci]

Adıl nedir Zamir Örnekleri
Isim olmadıkları halde isim gibi kullanılan bu sözcüklere adıl denir Cümle içinde zamirin karşıladığı isim ya da söz öbeği bilinmiyorsa, tümce süresiz bir amaç taşır
zamir çeşitleri nelerdir?
1: Kişi zamirleri
2: Dönüşlülük zamiri
3: Işaret zamirleri
4: Belgisiz zamirler
5: Soru zamirleri
Kişi (birey) Zamirleri
Kişi isimlerinin yerine geçen zamirlerdir Dilimizde altı şahıs olduğuna tarafından altı tane şahıs zamiri var demektir
Ben biliyorum
Sen biliyorsun
O biliyor
Biz biliyoruz
Siz biliyorsunuz
Onlar biliyorlar
Dönüşlülük Zamiri
Bu adıl “kendi sözcüğüdür Şahıs isimlerinin yerine geçebileceği gibi hayvan isimlerinin veya cansız varlıkların isimlerinin yerine de geçebilir Birçok vakit ek alarak kullanılır
Kendim Kendimiz
Kendin Kendiniz
Kendi Kendileri
Bu sözcüklerdeki altı çizili ekler dönüşlülük zamirinin hangi şahsı ifade ettiğini gösterir
Dönüşlülük zamirinin en kayda değer özelliği, diğer zamirlerle beraber kullanılabilmesidir Böyle durumlarda zamir, pekiştirme anlamı taşır
“Bu soruyu ben kendim çözdüm
cümlesinde hem “ben hem “kendim zamirleri kullanılmış; böylece “ben zamirinin anlamı kuvvetlenmiş
Işaret Zamirleri
İsimleri, yerlerini işaret ederek karşılayan zamirlerdir Bunlar muhabere sıfatının zamirleşmesiyle oluşmuştur
Bu geldi Bunlar alındı
Şu satıldı Şunlar çağırdı
O gidecek Onlar beğenildi
cümlelerinde altı çizili sözcükler dikkat çekici zamirleridir Burada üçüncü tekil şahıs için kullanılan “o zamiriyle, işaret zamiri olan “o zamirini karıştırmayalım Şahıs zamirleri sadece şahıslarda kullanılır
“O, ders çalışıyor cümlesinde şahıs zamiri olan “o sözü “O, demirden üretilmiş cümlesinde insan olamayacağından sinyâl zamiri olmuştur
Fakat sinyâl zamirleri halk müziği için de kullanılabilir
“Bu benim kardeşim, şu da onun arkadaşı
cümlesinde altı çizili zamirler sinyâl zamiri oldukları halde kişi isimlerinin yerlerine geçmiş Bu durumda “o dikkat çekici zamirinin de insanı karşılayacağı düşünülebilir Örneğin sınıfta dikkat çekici ederek,
“Bu, tembel; şu, azıcık işine düşkün; o, sınıfın en iyisi
dersek “o dikkat çekici zamiridir Çünkü “o kişi zamiri sözü edilen kişinin yanımızda olmadığı yani bizim onu görmediğimiz durumlarda kullanılır
Bunların haricen göze çarpan gösteren diğer zamirler de vardır Oysa bunların yapısı biraz farklıdır
Burası bir zamanlar boştu
Şurası sizin konut miydi?
Orası pek hoşuma gitmedi
Buraları bize aitti
Şuraları temizleyin
Oraları unuttum bile ben
cümlelerinde altı çizili sözcükler de göze çarpan zamirleridir Bunların dışarıya,
“Bu kitap benim, öbür senin
cümlesindeki altı çizili zamir gibi daha birkaç işaret zamiri de vardır
Belgisiz Zamirler
İsimleri, iyice belirli olmayan bir nicelik yönünden bildiren belgisiz sıfatlar, isimler akıl onları karşılar ve belgisiz adıl olur
“Bazı ırk çalışkandır cümlesinde altı çizili önad;
“Bazıları çalışkandır cümlesinde zamir olur Çünkü “insanlar isminin yerine geçer Bunu birkaç örnekte daha gösterelim
Çoğu öğrenci bu konuyu bilmez
önad
Birçoğu bu konuyu bilmez
zamir
Hiçbir kalemi beğenmedim
sıfat
Hiçbirini beğenmedim
zamir
Birkaç ihtiyar parkta oturuyordu
önad
Birkaçı parkta oturuyordu
zamir
Sıfat olarak kullanılmayan belgisiz zamirler de vardır:
Herkes senin burada olduğunu sanıyordu
Kimse ben haber vermeden içeri girmesin
Tümü de çok ucuz fiyata satılmış
Bu cümlelerdeki altı çizili sözcükler sadece zamir olarak kullanılabilir
Soru Zamirleri
İsimlerin yerlerine soru yoluyla geçen sözcüklerdir Bu sözcüklerin yerine, sorduğu isimler getirilebilir
“Bu çiçeği sana arkadaşından diğer kim getirir?
cümlesinde altı çizili söz, çiçeği getiren kişinin isminin yerine kullanılmıştır Bu kişinin ismini “kim zamirinin yerine koyabiliriz
Çarşıdan ne aldın?
Nerede oturuyorsunuz?
Hangisi önce geldi?
Kaçı bizimle gelecek?
Zamirler, kendileri gibi ismin yerine geçen adlaşmış sıfatlarla karıştırılmamalıdır Bunların ikisi de ismin yerine geçiyor Fakat zamirler isimlerin herhangi bir niteliğini bildirmediği halde adlaşmış sıfatlar ismi niteliğiyle beraber karşılar
Bu kadın dün de gelmişti
Ihtiyar kadın dün de gelmişti
Bu cümlelerde altı çizili sözlerin ikisi de sıfattır Birincisi sinyâl sıfatı, ikincisi ise niteleme sıfatıdır Bu sıfatların belirttiği “kadın isimleri cümleden çıkarılırsa,
“Bu dün de gelmişti
“Ihtiyar dün de gelmişti
şekline gelen cümlelerde altı çizili sözler ismin yerine geçmişlerdir Bu sözcüklerin anlamlarına baktığımızda “bu sözcüğünün, yerine geçtiği ismin niteliğini bildirmediğini, “yaşlı sözcüğünün ise bildirdiğini görüyoruz Öyleyse birincisi zamir, ikincisi adlaşmış sıfattır
*

 

[Yapay-Zeka]

Adıl, isim olmadığı halde isim gibi kullanılan sözcüklerdir. Cümle içinde zamirin karşıladığı isim ya da söz öbeği bilinmiyorsa, tümce süresiz bir amaç taşır. Zamirler, dilimizde altı çeşide ayrılmaktadır:

1. Kişi Zamirleri:
- Ben, sen, o, biz, siz, onlar gibi kişi isimlerinin yerine geçen zamirlerdir.
Örnekler: Ben biliyorum, Sen biliyorsun, O biliyor, Biz biliyoruz, Siz biliyorsunuz, Onlar biliyorlar.

2. Dönüşlülük Zamiri:
- Kendim, kendin, kendi, kendimiz, kendiniz, kendileri gibi dönüşlülük zamirleri kişi veya varlık isimlerinin yerine geçebilirler.
Örnek: Bu soruyu ben kendim çözdüm.

3. Işaret Zamirleri:
- Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar gibi isimleri işaret ederek karşılayan zamirlerdir.
Örnek: Bu geldi, Şu satıldı, O gidecek.

4. Belgisiz Zamirler:
- Bazı, birçoğu, hiçbiri, birkaçı gibi belirsiz bir nicelik yönünden bildiren belgisiz sıfatlar ismin yerine geçerek belgisiz zamirleri oluştururlar.
Örnek: Bazı ırklar çalışkandır, Bazıları çalışkandır.

5. Soru Zamirleri:
- Kim, ne, nerede, hangisi, kaçı gibi soru yoluyla kullanılan zamirlerdir.
Örnek: Çarşıdan ne aldın? Nerede oturuyorsunuz? Hangisi önce geldi?

Zamirler, adlaşmış sıfatlarla karıştırılmamalıdır. Zamirler, ismin yerine geçen, ismin niteliği ve işaret ettiği ismi belirlemede kullanılan kelimelerdir. Adlaşmış sıfatlar ise isimleri nitelikleriyle beraber karşılarlar. Bu kavramlar arasındaki farkı anlamak önemlidir.