Yaşlılıkta Hangi Değişimler Meydana Geliyor?

[SoruCevap]

İhtiyarlık (yaşlılık) bir bakıma doğumla başlar. Tıbbî manada hücrenin ikiye bölünmesi bile ihtiyarlama süreci içerisinde kıymetlendirilmektedir. İhtiyarlığın belirlenmesi şahıslara nazaran değişmektedir. Kesin bir yaş vermek epeyce zordur. Genel olarak organizmada dokusal ve fizyolojik bir çözülme periyodudur. Metabolizma tartısı, genel hareket azlığı, dayanıklılığın kırılması niteliklerini taşıyan bir periyottur, lakin her vakit patolojik bir mana taşımaz. Doğal ve fizyolojik ihtiyarlığa rağmen, makus bir son oluşturan patolojik ihtiyarlığa ise KOCAMA=SENİLİTE denilmektedir.

Yaşlılık için kesin bir yaş vermek zordur desek de Dünya Sıhhat Örgütü (WHO);

65 yaş ve üzeri şahısları yaşlı

85 yaş ve üzerini ise çok yaşlı olarak tanımlamaktadır.

Gerontolojistler ise yaşlılığı;

65–74 yaş ortası genç yaşlılık,

75-84 yaş ortasını orta yaşlılık

85 yaş üzerini ileri yaşlılık (ihtiyarlık) evresi olarak sınıflamışlardır.
Yaşlılıkla birlikte meydana gelen kimi biyolojik ve fizyolojik değişimler;

Vertebraların oturması sonucu uzunluk yaşlanma ile kısalır. Bu kısalma 70 yaşlarında 3-4cm’yi bulabilir.

Omuz genişliği ve toraksın derinliği azalır

Olağan olarak 25-39 yaşlarında kas kuvveti max kıymete ulaşır. 45-50 yaşından sonra kuvvette düşüş olur. 60 yaşından sonra kuvvet kaybı azalması hızlanır.

Fizikî iş kapasitesi(aerobik kapasite) azalır.

Osteoporoz riski artar.( Bayanlarda menapozdan sonraki 10 yıl içinde hızlı bir kemik kaybı meydana gelir.)

Sarkopeni (kas erimesi): Olağan kaidelerde yaşlılıkla birlikte bir ölçü kas kütlesinin kaybedilmesi doğal kabul edilir. Lakin sarkopeni, şiddetli kas kaybını tanımlamak emeliyle kullanılan tıbbi bir tabirdir.

El sırtı derisi kalınlığı azalır

Damar çeperleri esnekliğini yaşla kaybeder.

Vital akciğer kapasitesi azalır.

Maksimal akciğer ventilasyonu azalır.

Kaslarda ve eklemlerde devamlı tutukluk ve ağrı şikayetleri artar.(Uykudan sık sık uyanma olabilir.)Yaşlı insan, tüm bu külfetler ile ruhsal buhranlara yatkın bir hale gelir, algılama ve düşün gücü kayıpları ortaya çıkabilir.

Görüldüğü üzere yaşlılarımız bu süreçte fizyolojik bir çok kayıp içindedirler. Bu kayıplarla birlikte vefat korkusu ve yalnız kırakılmışlık hissi de ruhsal olarak yaşlılarımızı geriye çekmektedir. Yaşlılarımız gençlik devirlerinde sedanter bir hayat sürmüş olsalar dahi yaşlılık periyodunda yapacakları kimi antrenmanlarla faal kalarak hem bu süreci daha rahat geçirmiş hem de ruhsal olarak uygunluk hali içinde olabilirler. Önüne geçemediğimiz ya da kronikleşen kimi durumlar, hastalıklar olsa da idman ve etkin bir ömür bu hastalıkların neden olduğu semptomların aza indirgenmesine yardımcı olur. Antrenmanla birlikte dolanım artar, tansiyonun düzenlenmesine yardımcı olur. Kas atrofisinin önüne geçilir. Düşme ve kırık riski azalır. Akciğer kapasitesi korunur. Birebir vakitte bağırsak hareketliliğini artırarak sindirimin düzenlenmesine yardımcı olur.

Antrenman teklifleri;
-Haftada 3 gün 30 dk halinde yapılabilecek kişinin kendisine nazaran çok süratli ya da yavaş olmayan açık hava yürüyüşü

-Azalan akciğer kapasitesi için teneffüs idmanları

-Bozulan kemik yapısına bağlı postür sorunları için ayna karşısında postür antrenmanları

-Dışarı çıkamayan yaşlılarımız için;yatak içi pasif idmanlar.

Yaşlılarımız düzeli idmanla birlikte istikrarlı ve sağlıklı beslenerek ayrıyeten rutinlerine sevdikleri aktiviteleri(kitap/gazete okuma, bahçe işleri ile ilgilenme üzere..) katarak çok daha âlâ hissedip zinde kalabilir ve içlerinde barındırdıkları olumsuz niyetlerden uzaklaşabilirler.

Dikkat edilmesi gereken noktalar;
Yaşlılarımızın kemik kaybı ve kas kütlesi azalmasına bağlı düşme riski,kemik kırılma riski fazladır.Bu nedenle yaşı birey idman yaparken kendisini çok yormamalı ve kemiklerine fazla yüklenmemeli,kendisini rahat hissettiği ve zorlanmadığı en uygun antrenmanları yapmalıdır.Egzersizler şahsa özeldir.Hekiminiz antrenman yapmanızda bir sakınca görmüyorsa faal kalmamanız için hiçbir neden yoktur.