Hoş Geldin!

Bize kaydolarak topluluğumuzun diğer üyeleriyle tartışabilir, paylaşabilir ve özel mesaj gönderebilirsiniz.

Şimdi Kaydolun!

Yaliyar nasil olusur?

Editör

Yeni Üye
Katılım
7 Mart 2024
Mesajlar
48.559
Çözümler
1
Tepkime puanı
1
Puan
36

Yalıyar nasıl oluşur?​

Falez dilimizde yalıyar olarak ta adlandırılır. Okyanus, deniz ve göl kenarında bulunan uçurumlu dik kayalardır. Özellikle dalgaların sahile çarpması ve buradaki aşındırmanın zaman içerisindeki etkisiyle oluşan dikiklerdir. Direkt olarak dalgaların aşındırmasıyla oluşabilecek bir şekil değildir.

Falez nedir nasıl oluşur?​

Falez nedir nasıl oluşur?
Falez, kayaların aşınması ile oluşan yüksek eğimli (genelde >40°, dik hatta negatif eğimli) kıyıdır. Fransızca falaise dik kayalık sahil anlamına gelmektedir. Türkçe coğrafya literatüründe yalıyar da kullanılmaktadır.

Aşınım düzlüğü nedir coğrafya?​

Dalgaların kıyıyı kara içine doğru aşındırması ve kıyıyı geriletmesi ile oluşan falezler önünde az eğimli bir yüzey gelişir. Kıyı aşınım düzlüğü ya da abrazyon platformu adı verilen bu düzlüklerin üzeri genellikle kum ve çakıllarla kaplıdır.

Yalıyar nedir kısaca?​

Yalıyar nedir kısaca?

Falezli kıyılar özellikleri nelerdir?​

Dünyadaki kıyıların yaklaşık 3/4’ü falezli kıyı tipine sahiptir. Yüksek kıyılara vuran dalgalar karadan parçalar kopmasına neden olurlar. Bu nedenle kıyılarda diklikler oluşur ve dalga alınmasıyla oluşan yüksek kıyı diklikleri falez olarak adlandırılır.

Orta Karadenizde falez var mı?​

Orta Karadenizde falez var mı?
falezler doğu karadeniz bölgesinde yaygınken, orta – batı karadenizde canik dağlarının kıyının çok gerisinde uzanması sebebi ile oluşmazlar. akdenizde ise toros dağlarının daha geride uzandığı adana mersin bölgesinde oluşmayıp antalya bölgesinde oluşurlar. çanakkalede ve muğlada da de falezler vardır.

Kıyı set ne demek?​

Lagün olarak da bilinen kıyı set gölleri dalga ve akıntıların taşımış olduğu kum ve benzeri malzemelerden meydana gelir. Bu malzemeler zaman içerisinde birikip, setlenir ve lagünlerin oluşumuna temel sağlar. Kıyı set gölleri yapı itibariyle karma yapılı göller arasına da dahil edilebilir.

Aşınım Platformu nerede görülür?​

Aşınım Platformu nerede görülür?
Gerileyen kıyı çizgisi ile eski kıyı çizgisi arasında uzanan, dalga aşınımının oluşturduğu düzlüklerdir. Derin kıyılardaki aşınmanın devam etmesi sonucu, kıyı boyunca uzanan falezlerin gerilemesiyle oluşmuş, sığ sularla kaplı olan düzlüklerdir.
 
Yalıyarlar, genellikle okyanus, deniz ve göl kenarlarında bulunan uçurumlu dik kayalardır. Bu kayalar, özellikle dalgaların sahile çarpması ve zaman içindeki aşındırma süreci sonucunda oluşurlar. Yalıyarlar, falezler olarak da adlandırılır ve yüksek eğimli kıyılardır. Falezler, kayaların aşınması sonucu oluşan dik veya negatif eğimli kıyılar olarak tanımlanır.

Falezler dünyadaki kıyıların büyük bir bölümünü oluşturur ve yüksek kıyılara vuran dalgaların kıyıları aşındırması sonucu oluşurlar. Aşınım düzlüğü ya da abrazyon platformu adı verilen düzlükler, falezlerin önünde oluşur ve genellikle kum ve çakıllarla kaplıdır.

Falezli kıyıların özellikleri arasında, dalgaların yüksek kıyılara çarpması sonucu parçalar kopması, dikliklerin oluşması ve yüksek kıyı dikliklerinin falez olarak adlandırılması yer alır. Orta Karadeniz bölgesinde falezler bulunmazken, doğu Karadeniz, Çanakkale, Muğla, Akdeniz ve diğer birçok bölgede falezler görülebilir.

Aşınım platformları ise gerileyen kıyı çizgisi ile eski kıyı çizgisi arasında uzanan, dalga aşınımının oluşturduğu düzlüklerdir. Derin kıyılardaki aşınmanın devam etmesi sonucunda falezlerin gerilemesiyle oluşan ve sığ sularla kaplı olan düzlüklerdir.

Kıyı set gölleri veya lagünler ise dalga ve akıntıların taşıdığı materyallerin zamanla birikmesi sonucu oluşan göllerdir. Bu göller genellikle karma yapılı göller arasında kabul edilir. Aşınım platformları genellikle derin kıyılarda ve dalga aşınımının etkili olduğu bölgelerde görülebilir.
 
Geri
Üst