Yahudilik Nedir? Yahudilerin İnanç ve İbadet,Dua Şekilleri

[haberci]

Yahudilik Nedir? Yahudilerin İnanç ve İbadet,Dua Şekilleri
Yahudilik
Yahudilik tarihi boyunca aynı şekilde yerine getirilen bir ibadet şeklinin olduğunu tespit etmek mümkün olmasa da Tevrat incelendiğinde ‘dua’ ve ‘ibadet’ anlamlarına gelen ‘Tefilla’nın, makalenin ilk bölümünde çizdiğimiz çerçevede ‘namaz’ ibadetine tekabül ettiği söylenebilir Yahudiler, bu ibadetlerini yerine getirmeden önce ellerini bileklerine kadar ‘kutsal su ile’ yıkayarak ‘abdest’ alırlar Ayrıca, toprağa el sürerek ‘teyemmüm’ etmeleri de mümkündür Kutsal Kitap’ta verilen bilgilere göre, düzenli olarak icra edilen (vakit) ayinler Zebur’daki mezmurlardan okunmakta (kıraat) ve ibadet, ‘doğu’ anlamına gelen ‘misrah’a yani Kudüs’teki Süleyman Mabedine doğru gerçekleştirilmektedir (kıble)
Yahudiler Namaz Kılar mı
Yahudilerin namaz benzeri ibadeti sabah, öğle ve akşam olmak üzere günde üç vakittir Sabah duasına ‘tefillat şahrit’, öğleden sonraki duaya ‘tefillat minhah’, güneş battıktan sonra yapılan duaya ise ‘tefillat arvit’ denmektedir
Yahudilikteki bu ibadetleri Yahudiler hem ferdi olarak evlerde hem de sinagoglarda veya temiz bir mekânda cemaatle yerine getirebilmektedirler Yahudilikte cemaatle ibadetin icra edilmesi için 12 yaşını 1 ay geçmiş yani Bar Mitsva yaşında olan en az 10 erkek kişi olması gerekir ki buna ‘minim’ denmektedir Kadınlar ibadetlere katılamazlar sadece ayrı bir bölmeden başları örtülü bir şekilde izleyebilirler İbadetin en önemli kısmı, Tevrat’tan pasajların okunduğu (kıraat) anıdır Aron HaKodeş denilen kutsal dolaptan çıkarılan Tevrat tomarlarının ilgili kısımları haham tarafından okunur Tevrat’ın okunması ve ibadetin icra edilmesi esnasında başlarda kippa denilen bir takke bulunur Bunun yanında, Yahudilerin, Müslümanların Cuma namazına benzer şekilde haftada bir gün Cumartesileri (şabat) sinagogda cemaatle yerine getirdikleri bir ibadetleri de vardır
Yahudiler Nasıl Dua Ederler
Yahudilikte ‘dua’ ve ‘kıraat’ şeklinde icra edilen ‘tefillat’ı yerine getirecek olan kişi, önce yüzünü Kudüs’e doğru çevirir, alçak bir yerde, ayakları bitişik şekilde, eller uzatılmış, baş öne eğilmiş ve kalbini Tanrı’ya bağlamış bir vaziyette ayakta (kıyâm) ‘dua’ ederek yerine getirir İbadetin bu şekilde ‘ayakta icra edilmesi’ nedeniyle bu ibadete, İbranice ‘ayakta durma’ veya ‘kıyâm’ anlamına gelen ‘Amidah’ da denmektedir
Amidahı bitiren kişi üç adım geriye doğru gider, sağına ve soluna üç defa eğilerek (selâm) ibadetini bitirir Amidahın icrasında coğrafi farklılıklara göre farklı icralara rastlamak mümkündür
Amidah’ta kullanılan dil İbranicedir Yahudilikte İbranice Tevrat’ın dili olması hasebiyle kutsal kabul edilmektedir Üç vakitte yerine getirilen ibadetlerde Şema İsrael metni, Zebur’dan kısımlar ve 18 takdis duası okunur Şabat günleri ise buna bir de Tevrat metninin okunması eklenir