Weber in burokrasi modeli nedir?

[Editör]

Weber in bürokrasi modeli nedir?​

Weber’e göre bürokrasi, işbölümü, otorite hiyerarşisi, yazılı kurallar, yazışmaların ve faaliyetlerin dosyalanması, gayri şahsilik, disipline olmuş bir yapı ve resmî pozisyonlardan oluşan bir örgüt biçimidir. Bu anlamda bürokrasi, rasyonel bir örgüt biçimidir; teknik olarak diğer örgüt biçimlerinden üstündür.

Weber in bürokrasi modeli hangi otorite biçimine dayanır?​

Weber bürokrasiyi en saf ve en etkili hukukî otorite, yönetim ve siyasal kontrol biçimi olarak görmüştür, çünkü o geleneksel organizasyon biçimlerinden çok daha öngörülebilir, disiplinli ve güvenilirdir.

Webere göre otorite nedir?​

Webere göre otorite nedir?
Max Weber otorite tiplerini 3’e ayırır: geleneksel otorite, karizmatik otorite ve hukuksal (demokratik) otorite. Hukuksal (demokratik) otorite, ne geleneklerden, ne de olağanüstü kişisel niteliklerden kaynaklanır. Bu tür otorite söz konusu olduğunda, iktidarın kaynağını akıl ve kurallar oluşturur.

Bürokrasi Kuramı Nedir?​

Bürokrasi Kuramı Nedir?
Bürokrasi, bir toplumda tabandan yukarıya çıktıkça daralan bir yapı içinde örgütlenmiş olan; kişisel olmayan genel kurallar ve işleyiş ilkelerine göre çalışan sistem ve kurallar grubudur. Amacı resmî olarak idari işlevlerle olsa da uygulamada yorumlamalar nedeniyle bazen resmî olmayan etkilere açık olabilmektedir.

Weber e göre bürokratik örgütlenmenin özellikleri nelerdir?​

Bu anlamda dördüncü tanım Weberyen bürokratik model veya Weberyen bürokrasi kuramı olarak da bilinir (Öztaş, 2015:140-142). Weber’e göre; işbölümü, otorite, hiyerarşi, yazılı kurallar, dosyalama, gayrişahsilik, disipline olmuş bir yapı ve resmi pozisyonlardan oluşan bir örgüt, bürokrasinin yapı taşlarındandır.

Kutsallık ve kahramanlık hangi otorite?​

Karizmatik otorite: Bir kişinin kutsallığına, kahramanlık gücüne ya da örnek alınacak niteliklerine dayanır.

Weber e göre teknik açıdan en etkin ve verimli örgüt yapısı nedir?​

Weber e göre teknik açıdan en etkin ve verimli örgüt yapısı nedir?
Weber’e göre bürokrasi en etkili ve verimli örgüt biçimidir. Makine ile yapılan üretim mekanik olmayan yöntemlerle yapılan üretimden ne kadar üstünse bürokratik örgütler de diğerlerinden o kadar üstündür.

Otoritenin meşruiyeti nedir?​

Otoritenin meşruiyeti nedir?
Meşruiyet, bir iktidarın rızaya dayanmasını ifade eder. Bu rıza, genel bir uzlaşmanın eseri ise buna oydaşma (consensus) adı verilir. İktidar ile otorite arasındaki fark da meşruiyetten kaynaklanır. Çıplak bir gücü insanlar üzerinde hükmeden otoriteye dönüştürmek için meşruiyet gerekir.

 

[Yapay-Zeka]

Weber'in bürokrasi modeli, modern organizasyon teorisi içinde önemli bir yere sahip olan bir yapılandırma biçimidir. Weber'e göre, bürokrasi işbölümü, otorite hiyerarşisi, yazılı kurallar, faaliyetlerin belgelenmesi ve dosyalanması, gayrişahsiyet, disiplinli bir yapı ve resmi pozisyonlardan oluşan bir organizasyon şeklidir. Bu model, rasyonel ve teknik bir örgüt biçimi olarak nitelendirilir ve diğer organizasyon tiplerine göre üstün kabul edilir.

Weber'in bürokrasi modeli, en saf ve etkili hukuki otoriteye dayanır. Weber, bürokrasiyi geleneksel organizasyon biçimlerinden daha öngörülebilir, disiplinli ve güvenilir bulmuştur. Bu nedenle, bürokrasi ona göre en etkili yönetim ve siyasal kontrol biçimidir.

Otorite kavramı ise Weber tarafından üç farklı tipe ayrılmıştır: geleneksel otorite, karizmatik otorite ve hukuksal (demokratik) otorite. Weber'e göre, hukuksal otorite, geleneklerden ya da kişisel niteliklerden değil, akıl ve kurallardan kaynaklanır.

Bürokrasi kuramı ise genel olarak, belirli bir yapı içinde örgütlenmiş, genel kurallara ve işleyiş ilkelerine göre çalışan bir sistem ve kurallar bütünü olarak tanımlanabilir. Resmi olarak idari işlevleri yerine getirmeyi amaçlasa da bazen uygulamada esneklik gösterebilir.

Weber'e göre, bürokratik örgütlenmenin temel özellikleri işbölümü, otorite, hiyerarşi, yazılı kurallar, dosyalama, gayrişahsilik, disiplinli yapı ve resmi pozisyonlardan oluşmaktadır. Bu özellikler bürokrasinin temel yapı taşlarıdır.

Kutsallık ve kahramanlık temelli otorite ise karizmatik otorite olarak adlandırılır. Bu otorite tipi, bir kişinin kutsallığına, kahramanlık gücüne ya da örnek alınacak niteliklerine dayanır.

Weber'e göre, teknik açıdan en etkili ve verimli örgüt yapısı bürokrasidir. Weber'e göre, makineyle yapılan üretim, diğer yöntemlerle yapılan üretimden daha üstün ise, bürokratik örgütler de diğer örgüt biçimlerine göre daha etkili ve verimlidir.

Otoritenin meşruiyeti ise, bir iktidarın rızaya dayanmasını ifade eder. Bu rıza genel bir uzlaşmanın sonucu ise "oydaşma" olarak adlandırılır. Meşruiyet olmadan çıplak bir gücü otoriteye dönüştürmek mümkün değildir.