Vahiy Nedir Vahiy Hakkında

[SoruCevap]

Vahiy Nedir Vahiy Hakkında

Vahiy Akıl İlişkisi

Daha oncede belirttiğimiz gibi vahiy, Yratıcı Kudret'in genel olarak varlıklara, ozel olarak da insanlarla munasebet kurup onları, belli tavır ve tutumlar takınmaya cağırdığı ilahi bir aktivitedir Elbette ki bu aktivitenin akılla ilişkisi vardır Ancak hemen belirtelim ki, vahyin muhatabı tek başına, insanda bulunan akıl cevheri değildir Esasaen vahyin muhatabı, akıllı insandır Oncelikle aklın da ne olduğunu oğrenmemiz gerekir

Akıl, (akl) kokunden mastar isimdir Sozlukte yasaklamak, engellemek, bağlamak, isim olarak; akıl, idrak, muhakeme yeteneği, kavrayış, zeka demektir Sozluk anlamından yola cıkarak şoyle bir şey diyebiliriz:

Akıl, ilimle insanı koruyan, kale icerisine alan, insanı mahveden yollara suruklemeyen(26), maddeden şekilleri soyutlayarak kavram haline getiren ve kavramlar arasında ilişki kurarak onermelerde bulunan ve kıyas yapabilen guc demektir(27)

Akıl bu anlamda 3 ceşit faaliyet yapabilir:

1 Parcadan parcaya varmak şeklinde (kıyas)
2 Parcadan butune varmak şeklinde (tume varım)
3 Butunden parcaya varmak şeklinde (tumden gelim)

İslam tefekkur tarihinde akla cok onem veren ve ekol olarak tanınan Mutezile, İslam'ın temel prensibi olan Allah fikrinin ve onun şer'i tekliflerinin akılla da bilinebileceği tezini ileri surmuştur Mesela, Mutezili duşunurlerden enNazzam Akıl bir insanı şeriatten evet, duşuncesiyle Allah'ın varlığını bulmalıdırdemiş Onlara gore akıl, Allah'ın sıfatları ve ahiret hayatının mahiyetini kavrayabilecek yeterliliktedir

Akıl ve vahiy arasında ki ilişkiyi ozetleyebiliriz;

Vahiy insana hitap ederken aklı ve tecrubeyi hedef alır Bunu, vahyin insanı duşunmeye sevk eden nasslarında ve O Yuce varlığın kudret belgelerini gorerek gerceği idrak etmesini istemesinde gormek mumkundur Şunu rahatlıkla soyleyebiliriz ki, vahiy ile akıl arasında mutlak bir irtibat soz konusudur Cunku ne akıl dini konularda vahye ihtiyac duymadan tek başına varlık gosterebilecek durumdardır, ne de akıl olmadan vahyin bir onemi vardır Kısacası muhtevasının anlaşımasından vahyin akla, şeriatın hukumlerini oğrenme ve uygulamada da aklın vahye ihtiyacı vardır Ancak şurası da muhakkak ki, ihtiyac konusunda akıl vahiyden once gelmektedir ve vahiy akla bağlıdır Cunku ilahi hitap, aklı muhatap almaktadır Aklı olmayanın sorumluluğu da yoktur

 

[Admin]

Vahiy, bilgelik ve ilahi rehberlikle ilgili olarak yüce bir gücün insanlarla özel bir ilişkisini ifade eden ilahi bir aktivitedir. Bu aktivitenin akıl ile ilişkisi önemlidir, ancak vahiy sadece insanın içerisinde bulunan akıl cevherine yönelik değildir. Akıl, insanın koruyucusu ve rehberidir; insanı yanıltıcı yollara götürmemesi, soyut kavramları anlayabilmesi ve ilişki kurabilmesi gibi özelliklere sahiptir.

Akıl üç farklı faaliyet biçiminde kullanılabilir: parçadan parçaya varmak, parçadan bütüne varmak ve bütünden parçaya varmak. Akla büyük önem veren Mutezile ekolü, İslam'ın temel ilkelerini akıl yoluyla anlayabileceği tezini ileri sürmüştür. İslam düşünce tarihinde akıl ve vahiyle ilgili ilişki, insanı düşünmeye sevk eden vahiy metinleriyle akıl ve deneyimi hedef alır. Vahiy ile akıl arasında kesin bir ilişki vardır; çünkü akıl din konularında vahyin rehberliğine ihtiyaç duyar, aynı şekilde vahyin anlaşılması ve hükümlerinin uygulanmasında da akılın vahiye ihtiyacı vardır.

Özetlemek gerekirse, vahiy ile akıl arasında karşılıklı bir ilişki bulunmaktadır. İlahi hitap, akılı muhatap alır ve akıl olmadan vahyin anlaşılması zorlaşır. Ancak, akıl vahiyden önce gelir ve vahiy akla bağlıdır; çünkü ilahi hitap aklı hedef alır ve akılsızın sorumluluk taşıması mümkün değildir.