Uzunluk Olculerinin Tarihcesi

[haberci]

Uzunluk olculeri hakkında bilgi
Uzunluk olculerinin tarihi
Yazılı tarihle başlayan olcme teknikleri icinde ilk uzunluk standardı, parmak kalınlığı, el genişliği, karış, ayak gibi orta boyuttaki bir insanın vucudundaki parca veya mesafelerden yola cıkılarak oluşturulmuştur Orneğin, Nil uzerinde Chaldees'te MO 4000 yıllarında Firavun'un Dirseği yaygın bir standarttı ve 1 dirsek, 12 ayak, 2 karış, 6 el genişliği ya da 24 parmak kalınlığına eşit sayılıyordu Bugunku birimlerde, Firavun Dirseği 4633 mm'ye denk gelmektedir MS 1101 yılında Kral I Henry tarafından standart olması onerilen ve I Henry'nin burnundan el baş parmağına kadar olan mesafe olarak tanımlanan yard kısmen de olsa bugun hala kullanılmaktadır
Toplumlar arası ilişkilerin sıklaşması ile birlikte ozellikle ağırlık ve uzunluk birimlerini karşılaştıracak, bu konuda birliği sağlayacak bir olcme sistemine ihtiyac duyulmuş ve bilimsel bir yaklaşım aranmaya başlanmıştır 17yuzyılın ortalarında Fransa'da uzunluk ve ağırlık birimleri konusundaki karmaşayı gidermek ve bu konuda birliği sağlamaya yonelik sistematik bir calışma başlatılmıştır
Zaman icinde gelişen teknoloji ile birlikte ortak bir birime ihtiyac duyulması sonucu 1528 yılında, gecerli olcme ve ağırlık sisteminin, dunyanın boyutlarından oluşturulması fikri Fransız Fizikci Jean Fernel tarafından ortaya atılmıştır 1581 yılında Galileo'nin sarkacı bulması, 1665 yılında Huyghens'in sarkacı zamanı kaydetmek icin kullanması ve 1671 yılında Picard'ın sarkacı uzunluk standardı olarak onermesi olcu birliği ile ilgili olarak yapılan ilk bilimsel calışmalardır Referans uzunluk olarak da Paris ile Amiens arasındaki mesafenin, bu şehirden gecen meridyen boyunca olculmesi onerilmiştir Daha sonraki yıllarda bircok değişik fikir one surulmuş ancak 1790'lı yıllarda tekrar dunyanın cevresinden uzunluk birimi turetilmeye karar verilmiştir
Mart 1790'da Paris'te toplanan Bilim Adamları Akademisi'nin, DunkirkBarcelona uzerinden gecen meridyenin 140000000'ini yeni referans uzunluk olarak kabul etmesiyle uzunluk biriminin dunyanın ozellikleri uzerinden turetilmesi gerekliliği tekrar gundeme gelmiştir Birimin adı da Yunanca Metrondan alınan Metre olarak kabul edilmiştir 1793 yılında yapımına karar verilen on metre prototipi, 25x405 mm kesite sahip saf platin cubuk olarak yapılmıştır Bu yeni metre prototipi 22 Haziran 1799 tarihinde, metrik sistemin uzunluk standardı olarak, Hollandalı Jan Hendrik van Swinden tarafından Fransız otoritelere (Corps Legislatif) sunulmuştur Standart aynı yıl Fransız Ulusal Arşivi'ne kaldırılmış ve Arşiv Metre olarak adlandırılmıştır
Fransa'da 1837 yılında kabul edilen Olcu ve Ağırlıklar Kanunu ile uzunluk olculeri icin metrenin tek gecerli birim olduğu acıklanmıştır Bundan sonra gecen 30 sene icinde uretilen 25 metre prototipi bazı dunya ulkelerine dağıtılmıştır
1869'da, 12 ulke tarafından metrik sistemin resmen kabul edilmesinin ardından, birkac Fransız uye ve diğer ulkelerin temsilcilerinden oluşan CIM (Commission Internationale de Metre) olarak adlandırılan bir komisyon kurulmuştur 1870 Ağustos'unda Paris'te toplanan CIM, metrenin yanı sıra kutleyi de uluslarası standartlarda uretmeye karar vermiştir