Ustu Kaval Altı Şişhane

[haberci]

Altı kaval ustu şeşhane
Parcaları birbirine benzemeyen ve uygun olmayan dolayısıyla bir işe yaramayan aparatlar hakkında veya giyim kuşam konusunda biribirine uymayan ve yakışmayan kıyafetler icin ‘’ altı kaval şeşhane ‘’ deyimini kullanırız
Buradaki ‘’şeşhane’’ kelimesinin istanbul’da bir semt adı olan şişhane ile herhangi bir alakası yoktur ve şişhane soylenişi yanlıştır
Cunku şeşhane diye namlusunda altı adet yiv bulunan tufek ve toplara denir
Yivler mermiye bir ivme kazandırdığı icin ateşli silahların gelişmesinde onemli bir yere sahiptir
Evvelce kaval gibi ici duz bir boru biciminde imal edilen namlular yiv ve set tertibatının icadıyla birlikte fazla kullanılmaz olmuş ve gerek topculuk gerekse tufek tabanca vsateşli silahlarda yivli namlular tercih edilmiştir
merminin kendi ekseni etrafında donmesinin ve dolayısıyla daha uzağa gitmesini sağlayan yivler ve namluda genellikle altı adet olup munhani (spiral) şeklinde namlu icini dolanırlar
Altı adet yiv demek namlunun da altı (şeş hane altı dilime) ayrılması demektir
Bir avcının yivlerin icadından sonra cifte (cift namlulu) tufeğinin kaval tipi namlularının ust kısımlarının teknolojiye uydurmak icin şeşhane yivli namlu ile takviye ettiğine dair bir hikaye anlatılır
hatta bu uydurma tufek oyle acaip ve gulunc gorunum almış ki diğer avcılar uzunca muddet kendisi ile alay etmişler ve ‘’altı kaval ustu şeşhane ‘’ bu ne bicim tufek boyle diyerek kafiyelendirmişler
o gunden sonra halk arasında bu hadiseye telmihen birbirine zıt durumlar icin altı kaval ustu şeşhane demek yaygınlaşmış ve giderek deyimleşerek dilimize yerleşmekle beraber hikayesinden bi haber olmamızdan dolaya altı kaval ustu şişhane olarak telafuz ederiz bunu da genelde kıyafetlerdeki alt ve ust yahut renk kombinasyonun birbiri ile celişmesinden dolayı kullanırız…