Unsuz sertlesmesi nedir 5 ornek?

[Admin]

Ünsüz sertleşmesi nedir 5 örnek?​

lâf-çı, silâh-çı, heves-ten, dolap-ta, ağaç-tan, kitap-çı, kuruyemiş-çi, çift-çi, cilt-çi, yurt-taş, kat-kı, coş-ku, coş-kun, yayıldık-ça, biç-ki, biç-ti, yat-tı, kanat-tı…

Sertleşmesi olayı nedir?​

Türkçede kullanılan birçok kelime sert ünsüz ile bittiği durumlarda karşısındaki kelimede veya harfte oluşan değişikliklere ünsüz benzeşmesi veya ünsüz sertleşmesi denilmektedir. Ünsüz sertleşmesine aynı zamanda ünsüz benzeşmesi de denir. Ünsüz benzeşmesinde kelime sert ünsüzle bitmeli ve yumuşak ünsüzle başlamalıdır.
Ünsüz sertleşmesi ne zaman?
Bu kurala göre sert ünsüzle biten kelimeler b, c, d, g ünsüzleriyle başlayan bir ek aldığında, ekin bu ilk ünsüzü sertleşerek p, ç, t, k ünsüzlerinden birine dönüşür: dolap+da – dolapta, aç+dı -açtı, kitap+cı – kitapçı, bit+gin – bitkin, 15+de -15’te, Türk+ce – Türkçe.
Ünsüz sertleşmesi ne demek?
Türkçe veya yabancı bir kelimenin sonunda f, h, s, ç, ş, p, t, k ünsüzleri bulunuyor ve bu kelimelere, sert şekli de olan yumuşak bir ünsüzle (b, c, d, g) başlayan ek getiriliyorsa, ekin başındaki yumuşak ünsüz, kelime sonundaki sert ünsüzün etkisiyle sertleşir.

Ünsüz türemesi nedir ve örnekler?​

1.

Ünsüz düşmesi nedir ve örnekler?​

⇒ Ünsüz düşmesi büyük bir oranda sonu “k” sessiz harfiyle biten kelimelerin “–cık, -cik, -cuk, -cük, -cek” ekini aldıktan sonra bu harfi düşürmesi şeklinde olur. ⇒ Sonu “k” harfiyle biten bazı sözcüklere “-l,-mse” getirildiğinde sondaki “k” ünsüz harfi düşer.
Ünsüz benzeşmesi nedir 4 sınıf?
Türkçedeki herhangi bir kelime eğer sert sessiz harflerden biri ile (f, s, t, k, ç, ş, h, p,) sona ererse, daha sonraki gelecek olan ek için yumuşak ünsüzler (c, d, g) ile bitemez. Onun yerine (ç, t, k) sert ünsüzlerle biterek ünsüz benzeşmesi kuralı gerçekleştirilir.
Ünsüz benzeşmesi nedir nasıl bulunur?
Sert ünsüzle (p, ç, t, k, f, s, ş, h) biten sözcüklerden sonra getirilen eklerin ilk harfi sert ünsüz olur. Sözcüğün son ünsüzü ile getirilen ekin ilk ünsüzü sertlik yönünden birbirine benzer, uyum sağlar. Bu kurala “ünsüz benzeşmesi” denir.
ufak bir özet: ‘dahi’ ile ‘da/de’ birer bağlaç oldukları için (bağlaçlar ek değildirler) ayrı yazılırlar ve sonrasına geldikleri kelimeyle uyuma girmezler yani ünsüz sertleşmesi falan yaşamazlar. doğrusu dahi anlamindaki -de bağlacıdır *. hiçbir zaman ünsüz sertleşmesine uğramaz.
Türkçe’de bir sözcük “f, s, t, k, ç, ş, h, p” ünsüz harflerinden (sert ünsüz) biriyle bitiyorsa bu sözcüklere “d” ve “c” ünsüz harfi ile başlayan bir ek getirildiğinde d, t’ye; c, ç ünsüz harfine ye dönüşür.
Ünlü değişimi nedir örnek?
Türkçe’de kelimeler ek aldığında, köklerinde değişiklik olmaz. Bu kural iki kelime için geçersizdir. Buna göre, “ben, sen” sözcüklerine ismin –e hali (yönelme durumu) eki getirildiğinde kökteki e sesleri a’ya dönüşür. Buna ünlü değişmesi denir.
Ünsüz türemesi nelerdir?
Ünsüz türemesi, Türkçedeki Arapça kökenli sözcüklerin ünlü harfle başlayan ek aldıklarında veya başka bir sözcükle birleşmesi sonucunda, sözcüğün sonundaki ünsüz harfin tekrarlanmasıyla oluşan ses olayıdır.

Ünsüz Sertleşmesi (Ünsüz Benzeşmesi) Nedir? Özellikleri, Örnekleri. Aşağıdaki eklerin hepsi aslında yumuşak ünsüzle (-c, -d, -g) başlayan eklerdir. lâf-çı, silâh-çı, heves-ten, dolap-ta, ağaç-tan, kitap-çı, kuruyemiş-çi, çift-çi, cilt-çi, yurt-taş, kat-kı, coş-ku, coş-kun, yayıldık-ça, biç-ki, biç-ti, yat-tı, kanat-tı…

Ünsüz türemesi nedir 5 örnek?​

Ama af, his, zan, ret, hal, şık, gibi Arapça asılları çift ünsüz barındıran (afv, redd, hiss, zann, hall, şıkk) ve Türkçede tek ünsüzle kullanılan kelimelere ünlüyle başlayan ek veya yardımcı fiil getirildiğinde asıllarındaki ikinci sessiz ortaya çıkar. Buna ünsüz türemesi denir.

Ünsüz yumuşaması nedir 5 örnek?​

ÖRN: ağaç>ağaca, çocuk>çocuğu, senet>senedin, dolap>dolabın, ekmek>ekmeği, kitap>kitabım, tüfek>tüfeği, diyalog>diyaloğu, almak>almağa… – Bu daha çok sert ünsüzün iki ünlü arasında kalmasının sonucudur, ama kelime sonunda iki ünsüz bulunduğunda da yumuşama görülmektedir.
Ünsüz benzeşmesi kökte olur mu?
Kök içerisinde. Kök içerisindeki bir hece ünsüz harfle bitiyorsa ve kendinden sonraki hecenin ilk harfi de ünsüz ise, bu harfler ünsüz benzeşmesine uyarlar: aptal, eksik, nispet, ispat, kispet, müspet, tespit, tespih, gövde, iğde, dalga, kuzgun vb. kelimeler.
Ünsüz sertleşmesi nedir 10 örnek?
çiçek-den → çiçekten.
Bu yüzden Arapçadan dilimize geçmiş olan ve sonunda ikiz ünsüz bulunduran kelimeler yalın durumunda kullanıldığında ünsüzlerden biri düşer.

Ünsüz yumuşaması nedir örnek cümleler?​

Türkçe’de sonu p ç t k sert ünsüzleriylebiten kelimeler ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında b c d g/ğ seslerine dönüşürler. Bu ses olayına ünsüz yumuşaması ses olayı adı verilir. Örneklere bakacak olursak: Ağacın dalı kurumuş.

Ünsüz yumuşaması örnek ne demek?​

Eğer bir sözcüğün sonunda “p, ç, t, k” sert ünsüzleri varsa ve bu sözcüğe ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde bu ünsüzler yumuşayarak “b, c, d, g-ğ” harflerine dönüşür. Bu kurala ise ünsüz yumuşaması denir. K ünsüzü → G ya da Ğ’ye dönüşmektedir. Örnek olarak “Kitap” sözcüğünü ele alalım.
Ünsüz benzeşmesi nasıl olur?
Ünsüz yumuşaması kökte aranır mı?
Ünsüz Yumuşaması Sözcük köklerinin, gövdelerinin veya bazı ekleri almış hallerinin sonunda bulunan “p, ç, t, k” sessiz harflerinin yanına ünlü harfle başlayan bir ek geldiğinde “p, ç, t, k” sesleri yumuşayarak “p sesi b’ye”, “ç sesi c’ye”, “t sesi d’ye”, “k sesi g, ğ’ye” dönüşür. Bu duruma ünsüz yumuşaması adı verilir.
Ünsüz benzeşmesine örnekler şu şekildedir:
Kelimede yan yana gelen ünsüzlerin sertlik-yumuşaklık bakımından uygun olmalarına ünsüz uyumu (benzeşmesi) denir.
Ünsüz uyumu neye denir?
Dilimizde sert ünsüzle biten kelimeler sert ünsüzle başlayan ekler alır: aç-tı, aş-çı, bak-tım, bas-kı, çiçek-ten, düş-kün, geç-tim, ipek-çi, seç-kin, seç-ti, süt-çü vb. Yumuşak ünsüzle biten kelimeler ise yumuşak ünsüzle başlayan ekler alır: al-dı, an-dı, bil-gi, del-gi, göz-cü, ver-di, yol-da vb.