Ünsüz benzeşmesi nedir, örnekler verir misiniz?

[zeberus]

Ünsüz benzeşmesi nedir, örnek verir misiniz?

Ünsüz benzeşmesi


Türkçe'de ünsüzler sert ve yumuşak olmak üzere iki gruba ayrılır. Sert ünsüzler "ç, f, t, h, s, k, p, ş" ünsüzleridir. Bunun dışında kalanlar ise yumuşak ünsüzlerdir. Bir sözcük sert bir ünsüzle bitiyor ve o sözcüğe ünsüzle başlayan bir ek geliyorsa, ekin başındaki ünsüz sertleşir. Buna ünsüz benzeşmesi denir. Bu harfleri daha kolay hatırlanmasını sağlamak için öğretmenler ve öğrenciler arasında "fıstıkçışahap" şeklinde bir kelime türetilmiştir.

Özel Durumlar

Bazı birleşik kelimelerin bu kurala uymadığı görülür.
Örnek: Dikdörtgen, Akciğer...
Bazı matematik terimlerinin bu kurala uymadığı görülür.
Örnek: Üçgen, beşgen..
"-de, -da" bağlacı, başlı başına bir kelime olduğu için "ç, f, t, h, s, k, p, ş" harfleriyle biten kelimelerden sonra gelse bile sertleşme kuralına uymaz. "-de, -da" bağlacını "-d, -d" ekinden ayıran en önemli özelliklerden biridir.
Örnek: Gitsek de olur, gitmesek de..