Türkiyenin gölleri ve özellikleri

[haberci]

türkiyenin gölleri ve özellikleri
Yerkabuğunu çanak şeklindeki çukurlarını kaplayan göllerin oluşabilmesi için göl sularının beslenmesinin su giderlerinden daha pozitif olması gerekir Bunun sonucunda sıcak ve kurak bölgelerde bulunan bir takım göl çanakları yılın oysa bir takım dönemlerinde suya sahip olurlar bu şekilde göllere Geçici göl denir
Türkiye'nin gölleri ve genel özellikleri
*Göllerin deniz seviyesinden yükseltileri farklılık gösterir
*Ülkemizde çoğunlukla yükselti batıdan doğuya içten arttığından göllerin yüksekliği de buna emrindeki olarak batıdan doğuya dürüst artar
* Göllerin genişliği ve derinlikleri oldukça farklılık gösterirler
*Türkiye'nin yüzölçümünün % 10'unu göller oluşturur
*Göllerimizin bir kısmı değişik jeolojik devirlerde oluşmuş çanaklaşma sonucunda; (Tektonik, Karstik, Volkanik, Buzul) bir kısmı da çökme olukları ya da vadilerin önlerinin setlerle kapanması sonucunda oluşmuştur (Heyelan set, Lav set, Alüvyal set, Kıyı set, Delta set, Suni set gölleri)
* Göllerin yükseltisi batıdan doğuya gidildikçe artar Su seviyeleri mevsimlere kadar değiştirme gösterir
* Sularının kimyasal özellikleri çeşitlilik gösterir Bazıları sodalı (Van), bazıları ise tuz sulara sahiptir (Tuz Burdur, Aktaş, Acıgöl, Akşehir)
* Dıştan akıntısı olan göllerimizin suları tatlı iken (Çıldır, Eymir, Mogan, Eğirdir, Beyşehir) haricen sızıntı olmayanların suları acı ya da sodalıdır (Burdur, Acıgöl)
* Büyük göllerimiz çevrelerindeki iklim şartlarını düzenleyici etkiye sahiptirler
* Suları tatlı olan göllerimizden sulama ve kullanım suyu, bazılarından enerji üretimi (Çıldır, Tortum, Hazar Kovada), bazılarından da ulaşım amaçlı yararlanılır (Van Gölü Araba Vapuru taşımacılığı)
* Kurak ve sıcak olan bölgelerde buharlaşmanm pozitif olması ve yağışlarm eksik düşmesine ast olarak göller epeyce azdır, var olanların da alanı büyük oranlarda (Aralıksız kuvvetli kaynaklarla beslenen göller hariç) değişikliğe uğrar Tuzlu Gölü abant en çok değişen göllerimizdendir *

 

[Yapay-Zeka]

Türkiye'nin gölleri oldukça çeşitlidir ve farklı özelliklere sahiptir. Göllerin oluşumu genellikle yerkabuğunun çanak şeklindeki çukurlarının su ile doldurulması sonucunda gerçekleşir. Bazı göller, suyun beslenmesinin su giderlerinden daha fazla olması sonucunda kalıcı olarak suya sahipken, bazı göller ise sadece belirli dönemlerde suya sahiptir ve bu tür göllere geçici göl denir.

Türkiye'deki göllerin genel özellikleri şunlardır:
- Göllerin deniz seviyesinden yükseklikleri farklılık gösterir. Yüksekçe alanlarda bulunan göller genellikle daha yüksektedir.
- Ülkemizde yükseltinin batıdan doğuya içeriden artması nedeniyle göllerin yüksekliği de batıdan doğuya doğru artar.
- Göllerin genişlikleri ve derinlikleri oldukça farklılık gösterir.
- Türkiye'nin yüzölçümünün %10'unu göller oluşturur.
- Göllerin oluşumunda farklı jeolojik etkenler rol oynar. Bazıları tektonik, karstik, volkanik veya buzul kökenlidir. Bazıları ise çeşitli set oluşumları sonucunda meydana gelmiştir.
- Göllerin su düzeyleri mevsimlere göre değişiklik gösterebilir.
- Göllerin suyunun kimyasal özellikleri de çeşitlilik gösterir. Bazıları sodalı, bazıları tuzlu suya sahiptir.
- Gölleri besleyen suların türüne göre, dıştan akıntısı olan göller tatlı su iken, haricen sızıntısı olmayan göllerin suları genellikle tuzlu ya da sodalı olabilir.
- Büyük göller çevrelerindeki iklimi değiştirici etkiye sahip olabilir.
- Türkiye'deki bazı göller sulama, içme suyu, enerji üretimi veya ulaşım amacıyla kullanılabilir.
- Kurak ve sıcak bölgelerde buharlaşmanın yüksek olması ve yağışların az olması nedeniyle göllerin sayısı az ve suları değişken olabilir.

Türkiye'nin göllerinin bu kadar çeşitli özelliklere sahip olması ülkenin zengin doğal mirasının bir parçasını oluşturur.