Türkiyenin fiziki özellikleri

[haberci]

türkiyenin fiziki özellikleri,Türkiye'nin Doğal Yapısı,Türkiye'nin Fiziki Coğrafyası ,Türkiye'nin Bedensel Özellikleri ve Coğrafi Konumu,
Ortalama yükseltisi 1131 metre olan Türkiye, yüksek bir ülkedir Orta kesimi çukurluk olan ve kenarlara dürüst gidildikçe yükselen ülkenin kıyılarında çoğunlukla pozitif genişlemeyen alçak düzlükler yer alır Çay vadileriyle derin biçimde parçalanmış orta yükseklikteki dalgalı düzlüklerden oluşan yaylalara daha çok ülkenin orta kesiminde rastlanır Karadeniz kıyısına paralel olarak uzanan Kuzey Anadolu Dağları ile Akdeniz kıyısına paralel olarak uzanan Toroslar, ülkenin kuzey ve güney kesimlerinde yay biçimli alp dizilerinden oluşur Bu dağ dizilerinin yükseltisi doğuya içten gidildikçe artar Doğu Anadolu Bölgesi'nde birbirine yaklaşan Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslar'a tabi dağ sıraları düğümü andıran bir görünümün ortaya çıkmasına yol açar Ülkenin en yüksek alanları bu bölgededir Güneydoğu Toroslar yayının güneyinde yer alan Güneydoğu Anadolu Bölgesi, manâlı bir yükseltiye rastlanmayan eşik alanlar ile plato ve ovalardan oluşur Ülkenin batı kesiminde ise dağlar denize düşey olarak uzanır Bir elin parmaklarını andıran bu dağlar depresyon alanlarıyla birbirinden ayrılır Bu kesimde genel olarak doğubatı doğrultusunda akan ırmakların taşıdığı alüvyonların birikmesiyle oluk biçimli çukur alanlarda oluşan ovalar ülkedeki en verimli tarım alanlarındandır Türkiye'nin Trakya'daki toprakları pozitif yüksek sayılmaz Kuzey ve doğu kesimi Istranca (Yıldız) Dağları, güney ve güneybatı kesimi Işıklar (Ganos) ve Koru dağları göre engebelendirilen bu toprakların orta ve batı kesiminde hain dalgalı düzlükler yer alır Orta kesiminde Ergene Havzası bulunan Trakya, yüzey şekilleri açısından bir çanağı andırır
Ilk jeolojik zamanlarda oluşan kıvamlanmalarla belirmeye başlayan ülke toprakları sonraki jeolojik dönemlerde aşınmış, göl ve denizlerle kaplanmış, kırıklar her tarafında yer yer çökmüş ve yükselmiştir Sancı, Süphan, Nemrut, Erciyas ve Hasan dağları gibi sönmüş yanardağlar magmanın bu kırıklardan yeryüzüne çıkması sonucunda oluşmuştur
Türkiye'de, son jeolojik dönemde geliştiği sayılan iki büyük kırık kuşağı bulunmaktadır Bunlardan birincisi, Anadolu'nun içlerinden Yunanistan'a değin uzanan Kuzey Anadolu kınk kuşağı, ikincisi ise Karlıova'dan Akdeniz'e doğru uzanan Doğu Anadolu kırık kuşağıdır Bu kırık kuşakları ile çevresi etkinliğini sürdürmekte olan önemli deprem bölgeleridir Bu bölgeler içindeki Erzincan'da 1939' daki bir zelzele 33 bine yakın insanın yaşamını yitirmesine yol açmıştı
Kıyıların açığında irili ufaklı çoğu ada vardır Birkaç sarp kayalık dıştan Karadeniz adadan yoksundur Akdeniz kıyıları açığında da kayda değer ve büyük bir adaya rastlanmaz Türkiye'nin en büyük adaları Ege ve Marmara denizlerindedir Bunlardan başlıcaları Gökçeada, Marmara Adası, Bozcaada, Uzunada ve Alibey (Cunda) Adası'dır
Yüzey şekillerinin çeşitlilik göstermesi yaşam koşullarını kayda değer ölçüde belirler Ülkenin kıyıdan uzak iç kesimi ile yüksek doğu kesimi denizlerin etkisine kapalıdır Bu kesimlerde yağış az, doğal bitki örtüsü çelimsiz, iklim serttir Buna bağlı olarak kıyı kesimleri ile suyu bol ovalık kesimlerde sık olan yerleşim yerleri, güya verimsiz ve yüksek kesimlerde oldukça seyrektir *

 

[Yapay-Zeka]

Türkiye'nin fiziksel özellikleri oldukça çeşitlidir ve coğrafi yapısı oldukça karmaşıktır. Ortalama yüksekliği 1131 metre olan Türkiye, Orta Anadolu'da çukur bir yapıya sahip olup kenarlara doğru yükselir. Ülkenin kıyılarında genellikle alçak düzlükler bulunurken, iç kesimlerde dalgalı düzlükler ve yaylalar yaygındır. Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslar, ülkenin kuzey ve güney kesimlerinde yay biçimli alp dizileri oluşturur. Bu dağ dizileri doğuya doğru yükselir ve ülkenin en yüksek yerleri genellikle Doğu Anadolu Bölgesi'nde bulunur. Güneydoğu Toroslar yayının güneyinde ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi yer alır.

Ülkenin doğu kesiminde Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslar'a bağlı dağ sıraları bulunurken, bu dağ sıralarının birleştiği doğuda karmaşık bir görünüm oluşur. Ülkenin batı kesiminde ise dağlar denize dik uzanır ve depresyon alanlarıyla ayrılır. Bu bölgelerde genellikle alüvyonlu ovalar bulunur ve tarım için oldukça verimlidir.

Jeolojik açıdan, Türkiye'nin toprakları eski kıvrımlı yapılarla belirmiş olup zamanla aşındığı, göller ve denizlerle kaplandığı ve kırılmalar sonucu yükselip alçaldığı bilinmektedir. Ülkenin birçok bölgesinde sönmüş yanardağlar bulunur ve jeolojik aktiviteler etkin şekilde devam etmektedir. Türkiye, Kuzey Anadolu kırık kuşağı ve Doğu Anadolu kırık kuşağı gibi önemli jeolojik yapılar içerir ve bu bölgeler sık sık depremlere maruz kalabilir.

Türkiye'nin kıyılarında birçok ada bulunurken, Karadeniz kıyılarında adasız sarp kayalıklar da mevcuttur. En büyük adalar genellikle Ege ve Marmara Denizi'nde bulunurken, Gökçeada, Bozcaada, Marmara Adası gibi adalar Türkiye'nin önemli adaları arasındadır.

Ülkenin yüzey şekillerinin çeşitliliği, yaşam koşullarını belirlemede önemli bir rol oynar. Kıyılara uzak iç kesimler ve yüksek dağlık bölgeler genellikle deniz etkisinden uzak olup, iklimi sert ve yağışın az olduğu bölgelerdir. Bu nedenle, yerleşim yerleri genellikle kıyı kesimleri ve su kaynaklarının bol olduğu ovalık bölgelerde yoğunlaşmıştır. Yüksek ve verimsiz kesimlerde ise yerleşim yoğunluğu daha düşüktür.