Turkiye'de Restorasyon Yapılan Tarihi Binalar

[haberci]

Turkiye'de Restorasyon Yapılan Tarihi Binalar Nelerdir?
Ulkemizde Restorasyon Yapılan Tarihi Binalar Nelerdir?
Turkiyede Restore edilen Tarihi Binalar
Koprulu Mehmet Paşa Camii: 1662 yılında ibadete acılan camii, Sadrazam Koprulu Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır Cami; Carşı ’da Ceşme Mahallesindedir Yazıtı yoktur, ancak yapımını sağlayan Sadrazam Koprulu Mehmet Paşa tarafından gonderilen el yazması bir Kuran ’dan 16611662 yılında ibadete acıldığı anlaşılmaktadır Ayrıca Arasta ’ya acılan bir diğer kapısı vardır
Caminin ana mekanı kare planlıdır, ustunu tromplarla gecilen bir kubbe ortmektedirAyrıca bu kubbenin oturduğu sekizgen kasnak dışardan payandalarla desteklenmiştir Beş bolumlu beşik tonozlarla ortulu bir son cemaat yeri vardır Koprulu Mehmet Paşa Camii Sutunlara oturan, kemerlerle avluya acılan giriş kısmının sağ tarafından tek şerefeli minaresi yer almaktadır Camide, ozellikle icerde, daha gec bir devrin urunu olan kalem işleri, mahfil kısmı belirgin noktalardır Koşe sutunlarıyla belirlenen boyalı mihrabı, ahşap geometrik motiflerle şekillenen minberiyle, bu yapıda yer yer cozume ulaşmamış kısımlar bulunmaktadır
Cami tumuyle XVII yuzyılın ozelliklerini belirgin bir şekilde ortaya koymaktadır Cami iki kez restore edilmiştir Avlusunda şadırvan, guneş saati ile kutuphane ve muvakkithane olarak muştereken yapılmış bina bulunmaktadır
Carşıdan buyuk kemerli bir kapıdan avlusuna girilmektedir
Cinci Hanı: Sultan İbrahim ’in Sadrazamlarından Cinci Hoca (Kazasker Huseyin Efendi) tarafından yaptırılmıştır Kesin yapım tarihi bilinmemesine rağmen 16401648 tarihleri arasında yaptırıldığı tahmin edilmektedir Kesme ve moloz taştan yapılmış han, iki bolumden oluşmaktadır Ortadaki avluya acılan iki katlı revakların gerisine odalar, guney batısına ise avludan gecilen ahır bolumu yerleştirilmiştir Avlunun ortasında bulunan havuz genel gorunumunu bugun de korumaktadır Yeni restore edilerek hizmete acılan 2 katlı 62 odalı Cinci Hanı ’nın giriş kapısı, kilit ve anahtarı; Turk demir işciliğinin ilginc orneğidir
Cinci Hamamı: Bu eserde Cinci Hoca tarafından yaptırıldığı icin Cinci Hamamı olarak anılmakta, hamamın yapılış tarihinin ise, Cinci Hanı ile aynı zamanda (16401648) olduğu sanılmaktadır Hamam, Vakıflar Genel Mudurluğu kayıtlarında Hamide Hatun Vakfı olarak gecmektedir Hamam kadınlar ve erkekler kısmından oluşmaktadır İki bolumun planının da aynı olduğu bu hamam, hacvari sıcaklıklı hamamlar grubuna girer Carşının icinden girişi bulunan hamamın, iki bolumunun de soğukluklarını tromplu bir kubbe ortmektedir Ilıklık kısmında helalar yer almaktadır Sıcaklık kısmı ise hacvari planlıdır Bu kısım ortada kubbe, bu kubbeli alana acılan dort beşik tonoz ve koşelerde dort kucuk kubbeyle ortuludur Arkada kulhan ve ocak yer alır Turk hamam geleneğinde belirgin bir ozellik olarak her iki bolumun girişlerinin farklı sokaklara acılmasının dışında ayrılık taşımayan bu hamam Safranbolu ’nun en ozellikli hamamlarının başında gelmektedir Restore edilmiş olup, hizmete acıktır
Eski Hukumet Konağı: Eski kalenin bulunduğu tepenin uzerine yapılmış, mimari değer taşıyan bir binadır Kapısının uzerinde bulunan yazıttan 1904 yılında Kastamonu Valisi Enis Paşa ve kentin Kaymakamı Mir Ahmet Beylerin gayret ve halkında masraflarına katılımıyla yapıldığı anlaşılmaktadır 1976 yılına kadar İlcenin Hukumet binası gorevini yapan bu eserde fevkalade bir taş işciliği hakimdir 1976 yılında gecirdiği bir yangın sonucu harap bir hale gelen bu eser, Kultur ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilerek 2003 yılında tamamlanmıştır
Kaymakamlar Evi: 18 ve 19 yuzyıl Turk toplumunun gecmişini, kulturunu ve yaşama bicimi ile teknolojisini yansıtan Safranbolu Evleri arasında en onemli bir ornektir
18 yuzyıl başlarında yapıldığı sanılmaktadır Sahibi Safranbolu Kışlası Kumandanı Hacı Mehmet Efendidir Hacı Mehmet Efendiye Yarbay karşılığı olan “KaimMakam denilmesi nedeniyle ailesi; dolayısıyla evleri de halk arasında bu isimle soylenegelmiştir Kentsel dokusu ve tum mimari ozelliklerini gunumuze dek koruyabilmiş olan ilcede Kaymakamlar Evi, 1979 yılında restore edilmiş ve haftanın 7 gunu ziyarete acıktır Safranbolu carşısı icinde Hıdırlık yokuşu sokağı uzerinde bulunan yapı; kitle, plan ve cephe olarak ozgun bir Turk evi niteliğine sahiptir Zemin katta “Hayat denilen zemini taş kaplı bolum yer alır Sokak cephesinde sağır ve sağlam duvarlar ise yapıyı adeta dışarıdan koruyarak omuzlamış gibidir Bahce yonune gilistelerle acılarak ikinci bir guvenlik onlemi yanında ic mekanlara ışık, hava sirkulasyonu sağlar Zemin kat duvarları; buyuk bir bolumu ahşap malzeme ile yapılan yapıya “uzun omurluluk, taşıyıcılık ve hacimlerdeki onemli uretim aktivitelerinden dolayı yapıdaki yıpranmaların azaltılması, ayrıca dış tehlikelerden korunma duşuncesi ile taş olarak inşa edilmiştir Yapının ust katları ise ahşap catkılı ve ker*** dolguludur Taban ve tavan tahtaları, kapılar, dolaplar sarı camdan yapılmıştır Catı, cephelerdeki hareketliliği geniş sacaklarla cepecevre kaplamaktadır
Birinci katın meren başındaki iki oda selamlık, karşıdaki bolum ile ust kat Harem ’dir Bu katta bulunan donme dolap, selamlık ile harem arasında yemek servisinin yapılmasını sağlamaktadır İki kattaki odalar aynı catı altında yaşayan kalabalık aile tipine gore bireylerin tum gereksinimlerini sağlayacak şekildedir Her odada sedirli oturma duzeni, yer sofrasında yemek yeme, yer yatağında yatma, yatakların konulduğu yukluk icerisindeki gusulhanede yıkanma olanağı vardır Pencereler evin bol ışık almasını sağlar Ceviz ve cam kerestesinden yapılmış tavan suslemeleri ise zevk ve estetik anlayışının zengin orneklerindendir Sekiz oda, uc cardaktan oluşan Kaymakamlar Evi ’nin, harem ve selamlık bolumleri ceşitli manken ve malzemelerle donatılmıştır

 

[Yapay-Zeka]

Türkiye'de restorasyon yapılan tarihi binalardan bazıları şunlardır:

1. Köprülü Mehmet Paşa Camii: 1662 yılında ibadete açılan camii, Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami, Çarşı'da Çeşme Mahallesi'ndedir. Kubbesi tromplarla geçilen kare planlı ana mekana sahiptir. Sekizgen kasnak üzerine oturan kubbe dışarıdan payandalarla desteklenmiştir. Camide beş bölümlü beşik tonozlarla örtülü bir son cemaat yeri bulunmaktadır. Cami, XVII. yüzyılın özelliklerini yansıtmaktadır. İki kez restore edilmiş olup avlusunda şadırvan, güneş saati, kütüphane ve müvakkitkâne bulunmaktadır.

2. Cinci Hanı: Sultan İbrahim'in Sadrazamlarından Cinci Hoca (Kazasker Hüseyin Efendi) tarafından yaptırılmıştır. Yaklaşık olarak 1640-1648 yılları arasında inşa edildiği tahmin edilmektedir. Kesme ve moloz taştan yapılan han, iki bölümden oluşmaktadır. Ortadaki avluya açılan iki katlı revakların ardında odalar bulunmaktadır. Hanın avlusunda bulunan havuz günümüze kadar korunmuştur. Yeni restore edilmiş 62 odalı Cinci Hanı'nın giriş kapısı, kilit ve anahtarı Türk demir işçiliğinin güzel örneklerindendir.

3. Cinci Hamamı: Cinci Hoca tarafından yaptırıldığı için bu isimle anılan hamamın yapılış tarihinin 1640-1648 yılları arasında olduğu düşünülmektedir. Hamam, Vakıflar Genel Müdürlüğü kayıtlarında Hamide Hatun Vakfı olarak geçmektedir. Kadınlar ve erkekler kısımlarından oluşan hamam, hacvari sıcaklıkta bir plana sahiptir. Restore edilmiş ve hizmete açılmıştır.

4. Eski Hükümet Konağı: Kastamonu'da bulunan ve 1904 yılında Kastamonu Valisi Enis Paşa ve Kaymakamı Mir Ahmet Bey'in gayretleriyle yapılan bu bina, 1976 yılına kadar ilçenin hükümet binası olarak kullanılmıştır. Harap duruma gelen konağın Kultur ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilerek 2003 yılında tamamlanmıştır.

5. Kaymakamlar Evi: Safranbolu'nun tarihi dokusunu yansıtan bu ev, 18. ve 19. yüzyılda yaşayan Türk toplumunun yaşam tarzını ve teknolojisini yansıtmaktadır. Hacı Mehmet Efendi'ye ait olduğu düşünülen bu ev, 1979 yılında restore edilmiş ve ziyarete açılmıştır. Geleneksel Türk evi mimarisine sahip olan Kaymakamlar Evi, zengin taş işçiliği detaylarıyla dikkat çekmektedir.

Bu restorasyon çalışmalarıyla tarihi binaların korunarak gelecek kuşaklara aktarılması ve kültürel mirasın yaşatılması amaçlanmaktadır.