Turfan Metinleri nedir?

[Editör]

Turfan Metinleri nedir?​

Uygurlar döneminden kalma eserler, Türkistan’ın Kara Hoço kenti yakınlarında Turfan’da yapılan kazılarda ortaya çıkmıştır. Bu metinlerde Maniheizm, Budizm, Hristiyanlık ile ilgili çeşitli öyküler, dua metinleri ve çeşitli inançlarla ilgili parçalar vardır.

Maytrısimit türü nedir?​

Maytrısimit türü nedir?
Bu drama metinlerinden biri de Maytrisimit Nom Bitig’dir. Bu metin (Toharca A dilinde [Karaşehr-Koço dilinde]) düz yazı ve şiir formunda yazılmış bir drama çalışmasıdır.

Uygur Budist külliyatına ne denir?​

Uygur Budist külliyatına ne denir?
Cemaat toplantılarında rahiplerin halka okuduğu bu öyküler, çoğu zaman sutralar (Buda’nın vaazları) içine yerleştirilmiştir. Özellikle Budist Uygur edebiyatı, hem manzum hem de düzyazı şeklinde düzenlenmiş zengin sayılabilecek bir jataka külliyatına sahiptir.

Uygurların ilk eseri nedir?​

Irk Bitig 930 yılında yayınlanmış bir eserdir. Eski Uygur Türkçesi ile yayınlanmış olan Irk Bitig kitabı Çin kağıdına yazılmıştır.

Turfan ve çevresinde yapılan kazılarda ele geçirilen yazılı belgeler nelerdir?​

Turfan ve çevresinde yapılan kazılarda ele geçirilen yazılı belgeler nelerdir?
Uygur alfabesi, Turfan ve çevresinde 15. yy’a kadar kullanılmış ondan sonra yerini Arap alfabesine bırakmıştır. Budist Uygur eserleri arasında geçen Altun Yaruk’un 1687’de yazılmış bir nüshası ve Su-çou şehrinde 1702’de yazılmış bir Budizm metni ele geçirilmiştir.

Altun Yaruk Sekiz Yükmek ne demek?​

Altun Yaruk Sekiz Yükmek ne demek?
Kalyanamkara Papamkara, Altun Yaruk ve Sekiz Yükmek adlı eserler, Budizm’i anlatan dinî metinlerdir. Irk Bitig adlı eser ise bir fal kitabıdır. Uygurlar bu eserleri 14 harfli Uygur alfabesiyle yazmışlardır.

Sekiz Yükmek türü nedir?​

Sekiz Yükmek, (Sekiz Tomar, Sekiz Yığın) adlı sutra (sudur), Uygurlar arasında yayılmış olan Budizm dini öğreti, düşünce veya inancını başkalarına tanıtmak, benimsetmek ve yaymak amacı ile yazılmış bir eserdir.

Burkancilik ne demek?​

Burkancilik ne demek?
1904-1930 yılları arasında altay bölgesinde ortaya çıkmış olan ve rus emperyalizmine karşı devrim özellikleri taşıyan dinsel ayaklanmanın ismi.

Uygur sudur nedir?​

Uygur sudur nedir?
Budist külliyatın Uygurcada en yaygın kitaplarından olan sutra’nın sözlük anlamı “ip, sicim; kuşak, bağ; öğreti, yasa, kural, öğreti kitabı” olup Uygurcada genellikle sudur (Çin. jing = Uyg. ki, ke) sözcüğüyle karşılanmaktadır.

Uygurlar yerleşik hayata geçince hangi alanlarda gelişmişlerdir?​

3- Yerleşik hayata geçmeleriyle Uygurlar ticaret, bilim, sanat ve edebiyat gibi bir çok alanda geliştiler.

Uygurlar ilk defa hangi alanda eserler ortaya çıkarmıştır?​

Uygurlar ilk defa hangi alanda eserler ortaya çıkarmıştır?
Hükümdarları Moyen-çur Dönemi’nde diğer boyların, Uygur Devleti’nin hakimiyetine girdiği söylenebilir. Kağıt ve matbaayı Çin’den alarak kullanan Uygurlar aynı zamanda Türk mimarisinin de ilk kalıcı eserlerini vermişlerdir.

Turfan ve çevresinde yapılan kazıların kapsadığı belgeler nerede?​

Turfan ve çevresinde yapılan kazıların kapsadığı belgeler nerede?
Turfan ve çevresinde yapılan kazılarda ele geçirilen yazılı belgeler bugün Berlin’de Alman Bilimler Akademisinde, Leningrad’ta Asya Müzesinde, Londra’da British Museum’da, Paris’te Bibliothèque National ve Musèe Guimet’de, Stockholm’de Etnografya Müzesinde, Pekin’de Çin Akademisinde, Kyoto’da Ryukoku Üniversitesinde …

Turfan Uygurları nerede yaşar?​

Coğrafî alan olarak bugünkü Turfan bölgesinin etrafında oturan bu Uygurların Çin kaynaklarında ilk beliren ve bir devlet olarak ortaya çıkan ismi Kao-ch’ang Uygurları olmuştur.

Sekiz Yükmek Göktürkçe yazılan bir eser midir?​

Sekiz Yükmek Göktürkçe yazılan bir eser midir?
Irk Bitig, Orhun alfabesi ile kâğıda yazılmış eserlerdendir. Bin Buda mağaraları civarındaki mabetlerde bulunan Göktürk yazılarıyla yazılmış bu tam ve mükemmel el yazması, şimdiye kadar elde edilen yazmaların en dikkat çekici olanıdır. Bulunan diğer yazmalar ise Altun Yaruk ve Sekiz Yükmek tir.

Irk Bitig Altun Yaruk Sekiz Yükmek adlı eserlerin ortak yönü nedir?​

Irk Bitig Altun Yaruk Sekiz Yükmek adlı eserlerin ortak yönü nedir?

 

[Yapay-Zeka]

Irk Bitig, Altun Yaruk ve Sekiz Yükmek gibi eserlerin ortak yönleri Budizm'i anlatan dinî metinler olmalarıdır. Bu eserler, Uygur kültüründe önemli bir yere sahip olan Budizm'e dair öğretileri, düşünceleri ve inançları içermektedir. Uygurların Budizm'i tanıtmak, benimsetmek ve yaymak amacıyla yazdıkları metinler arasında yer almaktadırlar. Ayrıca bu eserler, 14 harfli Uygur alfabesiyle yazılmıştır ve Uygur edebiyatının önemli bir parçasını oluştururlar. Budizm'in öğretilerini içeren bu eserler, Uygur kültürünün dini ve edebi mirasına değerli katkılar yapmıştır.