Topkapı Sarayı Tanıtım

[SoruCevap]

topkapı sarayı nerede, topkapı sarayının ozellikleri,topkapı sarayının tarihcesi, topkapı sarayını kim yaptı, topkapı sarayı ne zaman yapıldı,

Topkapı Sarayı
imagestopkapisarayitanitim5afaf724182e2

İstanbulun fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından 1460 1478 yılları arasında yaptırılan ve zamanla yeni eklemelerle genişletilen Topkapı Sarayı, yaklaşık 380 yıl imparatorluğun yonetim merkezi ve padişahların evi olarak kullanılmıştır Dolmabahce Sarayının yapılmasından sonra terk edilen Saray, onemini her zaman korumuştur Sultan I Abdulmecit ve Sultan Abdulaziz donemlerinde ozel izinle Sarayın bazı bolumlerin ziyarete acıldığı bilinir

Dunyada gunumuze gelebilmiş sarayların en eskisi ve genişi Topkapı Sarayıdır Ataturkun emri ile 1924 yılından beri muze olarak kullanılmaktadır Konumu Halic, Boğazicini ve Marmara denizi goren, cok guzel manzaralı, İstanbulun ilk kuruluş yeri olan bilinen akropol tepesidir Tarihi İstanbul ucgen yarımadasının en uc noktasında, 5 kmyi bulan surlarla cevrili, 700000 m2 ozel araziye sahip bir komplekstir İstanbulun fethini 1453de gercekleştiren genc Fatih Sultan Mehmet, İmparatorluk tahtını bu şehre taşımıştı Kurduğu ilk saray şehrin ortasında bulunmaktaydı 1470 lerde yaptırdığı ikinci saraya, onceleri yeni saray, yakın tarihlerden beri de Topkapı Sarayı denilmektedir Burası, tarihte bilinen diğer Turk sarayları gibi, klasik bir Turk sarayıdır

Değişik fonksiyonları olan, ağaclarla golgelendirilmiş, birbirini takip eden ve abidevi kapılarla ayrılmış avlulardan oluşmuştur Fonksiyonel yapılar bu avluların cevresine serpiştirilmiştir Saray, kurulduğu cağdan başlayarak Sultanların yaptırdığı bircok değişiklik ve eklemelerle surekli gelişmiştir Sultanların 1853de gosterişli Dolmabahce Sarayına taşınmaları ile resmi saraylıktan cıkmış ve hızla harap olmaya yuz tutmuştu Cumhuriyet doneminde 50 yılı aşan surekli onarımlar Topkapı Sarayını eski sade guzelliğine kavuşturmuştur Sarayda sergilenen muze parcalarının pek coğu dunyada eşibenzeri olmayan şaheserlerdir Saray olarak kullanıldığı devirlerdeki fonksiyonları, tarihteki diğer saraylara gore oldukca değişiktir

Burası imparatorluğun tek sahibi Sultanın resmi ikametgahı olmakla beraber, resmi devlet işlerinin merkezi, bakanlar kurulunun toplandığı, devlet hazinesi, darphanesi ve arşivlerinin bulunduğu yerdi İmparatorluğun en yuksek oğrenim kurumu, Sultanın ve devletin universitesi de sarayda bulunurdu Osmanlı Turk İmparatorluğunun kalbi, beyni ve her anlamdaki tek merkezi burasıydı Kuruluşundan epey sonra da sultanların ozel haremleri de bu saraya yerleştirilmişti Osmanlı Turk İmparatorluğu Turklerin tarihte kurduğu 16 bağımsız devletten en uzun omurlu ve en geniş topraklara sahip olanıdır

622 yıl suren bu dev imparatorluk Akdeniz ve Karadenizi cevreleyen Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarında yuzyıllarca hukum surmuştur Değişik ırk ve değişik dinlerden pek cok ulusu idaresinde birleştirmiştir Tarihte boylesine geniş topraklara bu kadar uzun sure hukmeden diğeri de Roma İmparatorluğudur Osmanlı Turk İmparatorluğunda 36 Sultan hukum surmuş ve 16 yy başlarından itibaren, halifelik unvanı ile de, İslam dunyasının dinsel hukumranlığını ustlenmiştir Sarayda Sultanın ozel avlusunda bulunan okulda eğitimini tamamlayan yetenekli memurlar, geniş imparatorluğun yonetimi ve orgutlenmesinde buyuk bir sadakatla başarı gostermişlerdir Vezir ve sadrazamların pek coğu bu okulun mezunları idi

Topkapı Sarayında gun ışığı ile başlayan hayat her adımda, her durumda, buyuk toren ve katı protokol kurallarına bağlı idi Asırları bulan kokleşmiş gelenek ve goreneklere herkesin uyması şarttı Bu husus imparatorluğun cokuş devrinde bile kati kuraldı Batı dunyası protokol usulleri, daima bu sarayın kurallarının etkisinde kalmıştır Topkapı Sarayının sahil koşk ve pavyonları gecen yuzyıl sonlarında tahrip olmuşlardır Değişik cini, ağac işleri ve mimari uslupları, Topkapı Sarayında Turk sanatının gelişmesini, uslup farklarının uyumunu en guzel şekilde gosterir

Topkapı Sarayı Muzesine bağlı Şerifler Yalısı Sultan IAbdulhamit doneminde yapılmış selamlık koşktur

BİRİNCİ AVLU
Sarayın birinci avlusuna Babı Humayun diye bilinen İmparatorluk kapısından girilir Kapı dışındaki anıt ceşme 18 yy Turk sanatının en guzel orneklerindendir Birinci avluda saray fırınları, darphane, muhafız alayı, odun depoları ve aşağıdaki duzluklerde ozel sebze bahceleri yer alırdı Sarayın ilk yapısı Cinili Koşk ve Arkeoloji Muzeleri de bu avludadır Girişi takiben solda 6 yy Bizans eseri olan Aya İrini Muzesi yer alır

İKİNCİ AVLU
Topkapı Sarayı Muzesinin ana girişi, ikinci kapı olan Babus Selam, orta kapıdır İkinci avlu devlet ve hukumetin yonetim merkezidir Yalnızca sultanların at bindiği bu avluda, halktan resmi işi olanlar, ozel odeme gunlerinde maaşlarını alan yeniceri temsilcileri, elci kabulleri ve devlet torenleri yapılırdı 510 bin kişinin mevcut olabildiği torenlerde, tam bir sessizliğin hukum surduğu bilinir Sultanların katıldığı toren ve olaylarda imparatorluk tahtı bu avlunun diğer yanındaki kapının onune yerleştirilir ve bir saygı ifadesi olarak tum katılanlar elleri onlerinde kavuşmuş olarak dururlardı Avlunun sol yanında kabinenin toplandığı yonetim bolumu yer alır Sarayın tek kulesi de buradadır Devlet adaletinin bu anda dağıtılmasından dolayı buraya Adalet Kulesi denilirdi Bu kuleden butun İstanbul ve liman gozetlenebilirdi Kulenin tek girişi harem kısmında bulunmaktadır

HAREM
16 yy ortalarına kadar şehrin başka semtindeki Eski Sarayda yerleşikti Topkapı Sarayı Haremi dar uzun koridorlar, kucuk ic avlular etrafına serpiştirilmiş 400 kadar odadan oluşmuştur Burası cağlar boyunca değişikliklere uğrayarak gelişmiştir Sultanın annesi, kız, erkek kardeşleri, ailenin diğer fertleri ve geniş aileye hizmet eden cariye ve harem ağalarının bulunduğu evin ozel bolumu durumunda idi Harem Dışarıya kesinlikle kapalı olan bu ozel, Harem bolumu icin asırlar boyu pek cok oykuler anlatılmıştır Sultana ve ailesine hizmet verecek cariyeler, ceşitli ırkların en guzel ve sıhhatli kızları arasından secilir veya hediye edilirlerdi Cocuk yaşta hareme giren kızlar yıllar suren kati disiplin icinde yetiştirilirlerdi Saray usullerini oğrendikten sonra, belirli sınıflara ayrılmış bu cariyelerden sultanın gozune girebilenler, onun karısı bile olabilirdi İmparatorlukta kralice unvanı yoktu Haremin butun idaresi sultanın annesinin elinde idi

Zenginlik ve ihtişamın yanında dedikodu, kin ve sultana daha yaklaşabilmek icin mucadele, yaşamın bir parcası idi Yeni bir sultanın tahta gecişi, eski sultanın hareminin bir başka saraya gonderilmesine sebep olurdu İdaresi ve kişiliği zayıf sultanlar devirlerinde harem kadınları ve harem ağalarının yonetime etkileri ve cevirdikleri entrikalar hemen ortaya cıkardı Butun guzellikler, entrikalar ve cirkinlikleri ile birlikte haremde yaşam, cağdaşı kadın dunyasından ustun bir yaşam şekli idi Harem bolumunun ancak bir kısmı ziyarete acıktır Hareketli ve renkli eski gunlerinin tam tersine loş koridorlar, boş odalar ziyaretcinin ancak hayal gucunde canlanabilir Harem gezisi sultan annesine tahsis edilen bolum ile 40 odalı kısımdan başlar Buyuk hamam ve kubbeli, geniş sultan salonu sonraki bolumlerdir

Her munasip yere ceşme ve ocak yerleştirilmiştir Enteresan ceşmelerin aktığı havuzlu, buyuk salon 16 yy şahane cinileri ile suslu olup, III Murat devri eseridir Kucuk kutuphane odasına ve cok enteresan meyve ve cicek resimleri ile bezeli emiş odasına salonun dip tarafından girilir Harem turunun sonunda gezilen iki 16 yy odası, camları guzel vitraylar ve duvarları zengin dekorla kaplıdır Bu cift oda şehzadeye tahsis edilmişti

SİLAH KOLEKSİYONU VE DİVAN ODASI
Geniş sacaklı Divanı Humayun bolumunun yanındaki buyuk yapı devlet hazinesi idi 8 kubbeli bina eski silahların modern bicimde sergilendiği zengin bir koleksiyondur Sultanların kullandığı zırh ve silahlarla, saray ve ordu mensuplarının değişik cağlarda kullandıkları silahlar, diğer ulkelerden ele gecirilenlerle birlikte teşhirdedirler Hukumet uyelerine tahsis edilmiş Divan bolumu yanında sarayın tek kulesi Adalet Kulesi yukselir Divan toplantıları Sadrazam başkanlığında toplanan Vezirler ve katipler ile yapılırdı Sultanlar toplantıya katılmaz ancak, duvarda harem bolumune acılan yuksek, perde ile kapalı bir pencereden toplantıyı dinleyebilirdi Elci kabullerinde ziyafet sofrası bu salonda kurulurdu

MUTFAKLAR VE PORSELEN KOLEKSİYONU
İkinci avlunun sağ tarafında 20 bacalı saray mutfakları yer alır Sarayda mevcudu 12000′i gecen Cin ve Japon porselenlerinin 2500 kadarı bu bolumde sergilenmektedir Buranın mutfak olarak kullanıldığı gunlerde sayıları 1000′i gecen aşcı ve yardımcıları, sarayın değişik bolumlerine tahsis edilmiş yemekleri pişirip, gonderirlerdi Gunumuzdeki porselen teşhiri kronolojik ve modern bir sergidir Dunyanın en zengin koleksiyonunun secilmiş parcalarıdır Mutfakların bir bolumu eskisi gibi muhafaza edilmiş, diğer bolumunde de İstanbul işi porselen eşya ve cam işi teşhire sunulmuştur Ayrı bir bolumde gumuş eşya ve Avrupa porselenleri koleksiyonu yer alır Eşsiz Cin seledonları giriş sağ salondadır Mavi beyazlar, tek ve cok renkli porselen teşhirleri, Japon porselen salonu ile nihayetlenir Helvahane bolumunde gunluk yaşamda kullanılan madeni kapkacak, kahve takımları, tombaklar sergilenmektedir UCUNCU AVLU Ucuncu avluya Babus Saade denilen, Ak Hadım Ağaların kontrol altında tuttuğu, ancak ozel izni olmayan hic kimse gecemediği kapıdan, Sultanın ozel avlusuna girilirdi Saray Universitesi, Taht Odası, sultanın Hazine Dairesi ve Kutsal Emanetler bolumu bu kısımda yer alırdı Sultanlar elci kabullerini Taht Odasında yapar, yuksek devlet memurları ile de burada goruşurlerdi Giriş karşısındaki taht odası hizmetkarları, guvenlik nedenleri ile sağır ve dilsiz kimselerden secilirdi Sultanın ceşitli, değişik hizmetlerini goren subay rutbeli personel aynı zamanda saray okulunun ileri gelenleriydi Avlunun ortasında bulunan 18 yy III Ahmet Kutuphanesi Barok uslubunun Turk mimarisine uyumunun tipik, guzel orneğidir

ELBİSELER
Avlunun sağ yan bolumunde teşhir edilen sultan elbiseleri koleksiyonunun, dunyada bir benzeri yoktur Ozel saray aaagahlarında, elde yapılmış kumaşlardan dikilen elbiseler 15 yydan beri itina ile bohcalanıp, ozel sandıklarda saklanmış olup tamamı 2500 kadardır İpek, altın ve gumuş simlerle işlenmiş elbiseler yanında, Turk Sanatının şaheserleri olan Sultanların kullandığı ipek halı, ozel seccade ornekleri de teşhir edilmektedir

HAZİNE
Topkapı Sarayı muzesinin hazine koleksiyonu dunyanın en zengin, bir numaralı koleksiyonudur 4 odada teşhir edilen eserler otantik ve orjinaldir Değişik yuzyıllardaki Turk mucevherat işciliğinin şaheserleri, UzakDoğu, Hint ve Avrupa eserleri ile birlikte seyredenleri buyuler Hazine Bolumu sergilemesi 2001 yılında modernize edilerek değiştirilmiştir İlave bir ucret ile gezilebilen bolumde ilk odada Osmanlı İmparatorluğunun değişik cağlarda kullandığı biri som altın kaplamalı diğeri benzersiz mine ve kıymetli taşlarla suslenmiş, bir diğeri abanoz ağacı ve uzerine fildişi kakma motifli, otekisi bağa ve sedef kakmalı, kıymetli taşlarla suslu dort taht ve sultanların nadide taşlarla suslu sorgucları, iri taşlı zumrut askıları yer alır İkinci odada RusCinİranHind el işi guzel eserler, devlet madalyonları sergilenmektedir Ucuncu salon vitrinlerini Yeşim, tutya ve neceften yapılma eşsiz eserler, bir 16 yy merasim miğferi, her biri 48 kg som altından yapılan iki buyuk şamdan susler Dorduncu salonda merasim kılıc ve hancerleri, takı ve yuzukler yanında Sarayın sembolu Topkapı hanceri, Kaşıkcı Elması, III Mustafanın suslu zırhı ve altın uzeri değerli taşlarla suslu beşik sergilenmektedir Ucuncu odayı dorduncuye bağlayan, Boğazicinin girişine ve Asya sahiline hakim şahane manzaralı bir balkon vardır

SAAT KOLEKSİYONU BOLUMU
Kutsal emanetlerin yanındaki oda, dunyanın en zengin koleksiyonudur Giriş sağ tarafında Turk sanatkarlarını saatleri yer alır Cok değerli duvar ve masa saatleri, cep saatleri 1619 yylar arası tarihlenir Değişik markalar saraya hediye edilmişlerdi Salonun en buyuk saati 35 metre boyunda ve 1 metre eninde İngiliz malı olup, icinde bir org vardır Cep saatleri arasında Sultan Abdulmecit ve Abdulazizlerin portreli saatleri enteresandır Kubbeden aşağıya sarkan kuş kafesinin altı enteresan, mineli bir saattir

KUTSAL EMANETLER BOLUMU
16 yy Mısırın fethini takiben saraya getirilen İslamın kutsal emanetleri o tarihten beri bu bolumde muhafaza edilmektedirler Emanetlerin sergilenmesinden once, bolum Taht Odası olarak kullanılmıştı Kubbeli odaların duvarları cinilerle kaplıdır HzMuhammedin kılıcları, yayı ve değerli bir kutu icerisinde muhafaza edilen hırkası koleksiyonun onemli parcalarıdır Odadaki buyuk, suslu işlemeli, kubbeli kafes gumuşten mamuldur Diğer oda vitrinlerinde Peygamberin, muhru, sakal kılları, mektup ve ayak izleri sergilenmektedir İlk el yazma Kuranlardan birisi, Kabenin anahtarları, onemli kişilerin kılıcları diğer eserlerdir

SULTAN PORTRELERİ GALERİSİ
Kutsal Emanetler bolumu ile Hazine arasında, muze muduriyetinin bulunduğu onu sutunlu binadadır Buyuk salonda zaman, zaman değiştirilen sergiler yer alır Topkapı Sarayı Muzesinde zengin, değişik belgeler, kitaplar, minyaturler, yazı takımları gibi kıymetli eserler bulunmaktadır Bu nadide parcalar buradaki salonda zaman icerisinde sergilenir Salonun balkon şeklindeki galeri duvarlarında Sultanların yağlı boya tabloları bulunmaktadır

DORDUNCU AVLU
Sarayın ucuncu avlusundan koridorlar ile dorduncu avluya, bahceler icindeki pavyonlara gecilir Burada sarayın tek ahşap pavyonu, 17 yy zengin işlemeli ve cinilerle suslu Bağdat ve Revan koşkleri ve nihayet saraya inşa edilen en son yapı olan Mecidiye koşku yer alır Koşkun alt katı ziyaretcilere ayrılmış lokantadır Bağdat koşkunun onundeki teras Halic, Galata bolumu ve Eski İstanbulun kubbeler ve minarelerden oluşan eşsiz manzarasının birlikte seyredilebileceği en uygun yerdir Saray yamac bahceleri halka tahsis edilmiş buyuk bir şehir parkıdır

Topkapı Sarayı, İstanbulda Sarayburnunda, Bizans donemindeki adıyla Akropol tepesindeki Osmanlı sarayıdır Yapımı 1478′de tamamlanan saray 5 kilometreyi bulan surlarla cevrili, 700000 m² ozel araziye sahip bir kompleksti Bugun kapladığı alan ise 80000 m²dir

Sarayı Humayun ve İc Saray
Surlarla cevrili Sarayı Humayunun yapıları: Otluk Kapısı, Balıkhane Kapısı, Saadet Kapısı, Haseki Hamamı, Alay Koşku, Zeynep Sultan Camii, Soğukceşme Kapısı, Ayasofya, III Ahmet Ceşmesi, Ahırkapı Feneri, İncili Koşk, Odun Kapısı, Has Ahır, Hasbahce, Şevkiye Koşku, Vukela Kapısı, Eski Kayıkhaneler, Sepetciler Kasrı, Yalı Koşku, Demirkapı, Yalıkoşku Kapısı, Yeni Darphane, Darphane Koşku, Babı Humayun, Gulhane Kasrı, Gotlar Sutunu, Babusselam, Arz Odası, Cinili Koşk, Revan Koşku, Bağdat Koşku, III Osman Koşku, Sofa Koşku, Lala Bahcesi, Birinci Avlu, İkinci Avlu, Ucuncu Avlu, Topkapı Sarayı

İc saraydaki yapılar:
Babusselam, Mutfak kanadı, Babussaade, Arz odası, Fatih Koşku, Hekimbaşı odası, Ağalar Camii, İc hazine, Raht Hazinesi, Has Ahır, Kubbealtı, III Ahmet Kutuphanesi, Sunnet odası, III Murat Koşku