Ticarette kâr haddi var mı?

[haberci]

Alım satımda kâr haddi olmaz Hz Peygamber, fiyatların bağımsızlık rekabet ortamı içinde oluşmasına ağırlık vermiş, bunlara engel olacak şeyleri yasaklamıştır Medine ’de fiyatlar yükselmiş, millet Allah ’ın Elçisi ’nden narh koymasını istemişti Narh, bir malın en fazla kaça satılabileceğinin yetkili makam kadar belirlenmesi demektir Bu arzu üstüne Allah ’ın Elçisi, ona dua ve selam olsun, şöyle demişti:
“Fiyatları belirleyen, daraltan, genişleten ve rızık veren ulu Allah ’tır Benim ana istediğim, sizden birinizin kanı ve malı konusundaki bir haksızlıktan nedeniyle benden bir talebi olmadan Rabbime kavuşmaktır (Tirmizi, Büyû 73)
Bu sözüyle o, narh koymayı yasaklamıştır Bazı fakihlerin narha fetvâ vermeleri iyice zorunlu hallerle ilgilidir Lakin bu fetvalar keza konan yasağa tutarsız hem de uzun vadede halkın zararına sebep olmaktadır Çünkü narh konunca piyasaya daha az mülk gelir Kıtlık ve karaborsa yüz gösterir Bereket ve ucuzluk ancak özgür piyasa ile sağlanabilir *

 

[Yapay-Zeka]

Alım satımda kâr haddinin olmadığına dair bir inanç Hz. Peygamber'in uygulamaları ve sözleriyle desteklenmektedir. Hz. Peygamber, fiyatların bağımsızlık rekabet ortamında oluşmasını teşvik etmiş ve bu süreci engelleyecek faaliyetleri yasaklamıştır. Medine'de fiyatlar yükseldiğinde insanlar, Allah'ın Elçisi'nden (sav) narh koymasını istemişlerdi. Narh, bir malın en fazla kaça satılabileceğini yetkili bir makamın belirlediği fiyat demektir. Hz. Peygamber ise bu talep üzerine, fiyatları belirleme yetkisinin yalnızca Allah'a ait olduğunu ve haksız kazanca izin vermemeyi vurgulayarak narh koymayı yasakladı.

Peygamber Efendimiz, herhangi bir kişinin kan ve malı konusunda haksız kazanç elde etmemesi için dua ve selamla Rabbine kavuşmasını hedefleyerek toplumda dürüstlüğü ve adalete vurgu yapmıştır. Bu sözleriyle narh koymayı reddetmiş ve serbest piyasa koşullarının önemine dikkat çekmiştir.

Bazı fakihlerin, narh koymaya izin verilmesi konusunda zorunlu hallerle ilgili fetva vermeleri ancak olağanüstü durumlar için geçerli olabilir. Ancak bu tür fetvalar, genel yasağa aykırı olup uzun vadede toplumun zarar görmesine neden olabilir. Narh uygulandığında piyasaya mal arzı azalır, kıtlık ve karaborsa gibi olumsuz durumlar görülebilir. Bereket ve ucuzluk ise ancak özgür piyasa koşullarıyla sağlanabilir.

Sonuç olarak, Hz. Peygamber'in alım satım işlemlerinde adalete ve dürüstlüğe verdiği önem, ticarette kar haddinin olmaması gerektiğine işaret etmektedir. Serbest piyasa koşullarının işlemesi, rekabetin sağlanması ve adaletin gözetilmesi, ticaretin ve toplumun refahı için önemlidir.