AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

Ticaretin sınıflandırılması hakkında bilgi

haberci

Yeni Üye
Katılım
4 Şubat 2025
Mesajlar
51.379
Tepkime puanı
1
Puan
1
tacirin yukumlulukleri, tacirin hakları, tacirinsorumlulukları, ticaretin sınıflandırılması, ticaret nedir, ticaret turleri
Coğrafya bakımından Ticaret
1 İc Ticaret: Butun alım satımların memleket sınırları icinde vatandaşlar tarafından yapılmasına denir
2 Dış Ticaret: Ulusal sınırlar aşılarak diğer memleketlerle yapılan ticarettir
Uce ayrılır
a) İhracat: Kendi sınırlarımızda uretilen malların dış ulkelere satılmasıdır Gelişen ulkelerin hedefi uretimi arttırıp malları dış ulkelere satarak doviz kazanarak yatırım yapmaktır
b) İthalat: Kendi sınırlarımızda bulunmayan malların dış ulkelerden satın alınmasıdır
c) Transit Ticaret:Bir ulkeden diğer bir ulkeye gidecek malların bir kısmının ulusal sınırlarda bir muddet kalmasıdır Ulkeye doviz kazandırması bakımından onemlidir
Satın Alma Bakımından Ticaret
1 Toptan Ticaret: Ureticilerden aracı kurumlara yapılan buyuk olcudeki satışlardır Bu işi yapanlara toptancı denir
2 Yarı Toptan Ticaret: Uretici ve toptancıların hem satıcı hem de tuketicilere yaptığı satışlardır
3 Perakende Ticaretimagesticaretinsiniflandirilmasihakkindabilgi5b06bbe39fe7fpngoğrudan tuketicilere yapılan satışlardır Bu satış ceşidinde uretici veya aracılar satışı tuketiciye yaparlar
Kanunlar Bakımından Ticaret
Ticaretin kanunlara uygun yapılmasıyla ilgili duzenlemeleri kapsar Anlaşmazlıkların hangi yollarla cozuleceğine ait calışmaları takip eder Ticaretin hukukla ilgili kısmıdır
1 Serbest Ticaret: Yururlukteki kanun ve tuzuklere uyularak herkes tarafından yapılan ticarettir
2 Sınırlanmış Ticaret: Halkın genel sağlığını korumak amacıyla ve diğer sebeplerle, bir memleketin mal ve hizmet ticaretinin yapılması kanunlarla sınırlandırılmış ticaretidir Burada amac, butunluğu ve kamu duzenini sağlamaktır
3 Tekel Altına Alınmış Ticaret: Ulusun korunması, duzenli yaşaması ve bunun devamı icin devlet bir kısım işleri ve bunlara ait ticareti kendi uzerine almıştır Kanunlarla duzenlenmiş olan bu işleri kamu kurum ve kuruluşları yapabilir Ornek: TCDD İşletmeleri, Merkez Bankasını para basması, PTT Hizmetleri devletce Tekel altına alınmıştır
TİCARETİN SINIFLANDIRILMASI
Tacir: Ticari bir işletmeyi kısmen de olsa kendi adına işleten kimseye tacir denir Bir kişinin tacir sayılması icin aşağıdaki şartları taşıması gerekir
1 Ticari bir işletmenin var olması,
2 Ticari işletmenin işletilmesi,
3 Ticari işletmeyi kısmen de olsa kendi adına işletmesi
Tacirler kanun karşısında kişilik olarak ikiye ayrılır:
a) Gercek Kişi Tacirler,
b) Tuzel Kişi Tacirler: Tuzel kişi sayılan ticaret şirketleri ile ticari bir işletme işleten devlet, vilayet, belediye gibi kamu tuzel kişileri tarafından kurulan işletmeler ile derneklerin kurdukları işletmelerdir Ornek: Ziraat Bankası, Etibank, TC Şeker Fabrikaları gibi
Vergi Kanunları Bakımından Tacirler
Vergi kanunları bakımından tacirler iki sınıfa ayrılır
Birinci sınıf Tacirler
1 Birinci Sınıf Tacirler: Satın aldıkları malları olduğu gibi ve işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 65 000 YTLyi veya satışlarının toplamı 85000 YTLyi aşanlar,
2 Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşıp da bir yıl icinde elde ettikleri gayri safi iş hasılası YTLyi aşanlar,
3 Bir ve ikinci bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halende, ikinci bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 65000 YTLyi aşanlar,
4 Her turlu ticaret şirketleri,(Adi şirketler iştigal ceşidi yukarıdaki bentlerden hangisine giriyorsa o bent hukumlerine tabidir)
5 Kurumlar vergisine tabi olan diğer tuzel kişiler, birinci sınıf tacir sayılır
6 İhtiyari olarak bilanco esasına gore defter tutmayı tercih edenler birinci sınıf tacir sayılır
İkinci Sınıf Tacirler
İşletme hesabına gore defter tutan ve aşağıdaki ozellikleri taşıyanlar ikinci sınıf tacir sayılırlar,
1 Vergi usul kanununun 177 maddesinin dışında kalanlar,
2 Kurumlar vergisi mukelleflerinden işletme hesabı esasına gore defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca musaade edilenler,
3 Yeni işe başlayan tacirler, yıllık iş hacimlerine gore sınıflandırılıncaya kadar ikinci sınıf tacir gibi hareket edebilirler
Tacirlerin Sınıf Değiştirmesi
Tacirler birinci sınıftan ikinci sınıfa veya ikinci sınıftan birinci sınıfa geciş yapabilirler Buna gore:
Birinci sınıftan İkinci Sınıfa Geciş
İş hacmi bakımından birinci sınıfa dahil olan tacirlerin durumları aşağıdaki şartlara uyduğu takdirde, bunlar bu şartların tahakkukunu takip eden hesap doneminden başlayarak ikinci sınıfa gecebilirler İkinci sınıf tacir olmanın şartları şunlardır
1 Bir hesap doneminin iş hacmi VUKnun 177 maddesinde yazılı hadlere gore %20 yi aşan bir oranda duşuk olursa,
2 Arka arkaya uc donemin iş hacmi kanundaki hadlerden %20 ye kadar bir oranda duşuk olursa, tacir birinci sınıftan ikinci sınıfa geciş yapar
İkinci Sınıftan Birinci Sınıfa Geciş
İkinci sınıfa dahil tacirlerin iş durumları aşağıdaki şartlara uyduğu taktirde bunlar, bu şartların tahakkukunu takip eden hesap doneminden başlayarak birinci sınıfa gecerler
1 Bir hesap doneminde iş hacmi kanundaki hadleri %20 oranında aşarsa,
2 Arka arkaya iki donem iş hacmi kanundaki hadleri %20 oranına kadar aşarsa
3 İkinci sınıf tacirler kendi istekleri ile bilanco esasına gore defter tutmak isterlerse (ihtiyari sınıf değiştirme) sınıf değiştirirler
Tacirin Sorumlulukları
Turk Ticaret Kanununa gore tacirlerin 2 ceşit sorumlulukları vardır Bunlar:
Birinci Derece Sorumluluklar
1 İflasa tabi olmak,
2 Ticaret unvanı secmek ve kullanmak,
3 Ticaret siciline kayıt olmak,
4 Ticaret defterleri tutmak
İkinci Derece Sorumluluklar
1 Basiretli bir iş adamı gibi hareket etmek,
2 İhbar ve ihtarlara belirli şekillerde uymak,
3 Fatura ve makbuz verme mecburiyeti,
4 Her ceşit borclarının ticari sayılması,
5 Ucret ve cezanın indirilmesini isteyememek,
Tacirin Hakları
Tacirlerin sorumlulukları yanında kanundan doğan hakları da vardır Tacir hakları Turk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili kanunlarla guvence altına alınmıştır Tacir hakları şunlardır
1 Ucret isteme hakkı,
2 Faiz isteme hakkı,
3 Faiz oranını serbestce tayin etme hakkı
4 Gecikme faizi alma hakkı,
5 Oda secimlerine katılma hakkı
Tacirlerin Yukumlulukleri
Tacirlerin genel sorumluluk ve hakları dışında ceşitli kamu kurumlarına karşı yukumlulukleri bulunmaktadır Bunlar:
Maliyeye Karşı Yukumlulukler
1 İşe başlama bildirimi,
2 İşi bırakma bildirimi
3 İş ve konu değişikliği bildirimi,
4 Defter tutma yukumluluğu,
5 Beyanname verme Yukumluluğu
6 Vergi levhası asma yukumluluğu,
7 Odeme kaydedici cihaz kullanma yukumluluğu,
8 Vergi karnesi alma yukumluluğu,
9 Katma değer vergisi yukumluluğu,
10 Stopaj yukumluluğu,
Sosyal Sigortalar Kurumuna Karşı Yukumlulukler
1 İş yeri bildirgesi
2 Sigortalı işe giriş bildirgesi
3 Aylık sigorta prim bildirgesi
4 Dort aylık sigorta prim bildirgesi
BağKura Karşı Yukumlulukler
1 BağKur giriş bildirgesi
2 BağKur basamak secimi
3 Basamak yukseltmek
Diğer Kurum ve Kuruluşlara Karşı Yukumlulukler
Belediyelere Karşı Yukumlulukler: İlan ve Reklam Vergisi, Eğlence Vergisi, Haberleşme Vergisi, Elektrik ve Doğal Gaz Tuketim Vergisi, ve tatil gunlerinde Calışma Ruhsatı Harcı adı altında vergi alınmaktadır
Ticaret Siciline Karşı Yukumlulukler; Tacirler ticaret siciline kayıt olmak zorundadırlar
Meslek Kuruluşlarına Karşı Yukumlulukler: Doktorlar tabipler odasına Avukatlar baroya, Esnaf ve Sanatkarlar Esnaf derneklerine, kaydolmak zorundadırlar
Bolge Calışma Mudurluğune Karşı Yukumlulukler: Tacirlerin işletmelerine işci alma ve cıkarma durumlarında Bolge calışma Mudurluklerine bir ay icinde bildirimde bulunmak zorundadırlar
 
Tacirin sorumlulukları, hakları, sınıflandırılması ve yükümlülükleri hakkında detaylı bilgiler verilmiştir. Aşağıda bu konuların ana başlıklarına özetle değinilmiştir:

**Tacirin Sorumlulukları:**
- İflasa tabi olmak,
- Ticaret unvanı seçmek ve kullanmak,
- Ticaret siciline kayıt olmak,
- Ticaret defterleri tutmak.

**Tacirin İkinci Derece Sorumlulukları:**
- Basiretli bir iş adamı gibi hareket etmek,
- İhbar ve ihtarlara belirli şekillerde uymak,
- Fatura ve makbuz verme mecburiyeti,
- Her türlü borçlarının ticari sayılması,
- Ücret ve cezanın indirilmesini isteyememek.

**Tacirin Hakları:**
- Ücret isteme hakkı,
- Faiz isteme hakkı,
- Faiz oranını serbestçe belirleme hakkı,
- Gecikme faizi alma hakkı,
- Oda seçimlerine katılma hakkı.

**Tacirin Yükümlülükleri:**
- Maliyeye Karşı Yükümlülükler: İşe başlama bildirimi, işi bırakma bildirimi, defter tutma yükümlülüğü, beyanname verme yükümlülüğü, vergi levhası asma yükümlülüğü vb.
- Sosyal Sigortalar Kurumuna Karşı Yükümlülükler: İş yeri bildirgesi, sigortalı işe giriş bildirgesi, aylık sigorta prim bildirgesi vb.
- Bağ-Kur'a Karşı Yükümlülükler: Bağ-Kur giriş bildirgesi, basamak seçimi, basamak yükseltme.
- Diğer Kurum ve Kuruluşlara Karşı Yükümlülükler: Belediyelere karşı yükümlülükler, Ticaret Sicili'ne karşı yükümlülükler, Meslek Kuruluşlarına karşı yükümlülükler, Bölge Çalışma Müdürlüğüne karşı yükümlülükler.

Bu bilgiler, ticaretin sınıflandırılması, tacir kavramı ve ticaretin coğrafi ve yasal yönleri hakkında genel bir bakış sunmaktadır. Ticaretin her yönüyle ilgili daha detaylı bilgi edinmek için konuya ait ilgili kanunları incelemek ve uzmanlardan destek almak önemlidir.
 
Geri
Üst