Sözlü Edebiyat Ürünleri Nelerdir

theking

Yeni Üye
Katılım
2 Şubat 2024
Mesajlar
231.543
Tepkime puanı
2
Puan
38
Yaş
36
Sözlü Edebiyat Dönemi
Sözlü Edebiyat Ürünleri Nelerdir?
İslamiyet Öncesi Sözlü Edebiyat Ürünleri

Türklerin henüz yazıyı kullanmadıkları dönemdeki edebiyattır. Bu dönem edebiyatı, sözlü olarak üretilmiş ve kulaktan kulağa, dilden dile yayılarak devam etmiştir. Bu dönemde edebiyatımızı Şamanizm, Maniheizm, Budizm gibi dinler etkilemiştir.

Genel Özellikleri

Dönemin ürünleri müzik eşliğinde ("kopuz" adı verilen sazla) dile getirilmiştir.

Kullanılan ölçü "hece" ölçüsüdür.

Nazım birimi "dörtlük"tür.

Dönemine göre sade bir dili vardır.

Dizelere genel olarak yarım kafiye (uyak) hâkimdir.

Daha çok tabiat, aşk ve ölüm konuları işlenmiştir.

Bu döneme yönelik elimizdeki en önemli ve eski kaynak Kaşgarlı Mahmut'un "Divan-ı Lügat-it Türk" adlı eseridir.

SÖZLÜ ÜRÜNLER


SAV

Dönemin özlü sözleridir.

"Sav"lara bugünkü atasözlerinin ilk şekli diyebiliriz.

SAGU

"Yuğ" adı verilen ölüm törenlerinde, ölen kişilerin iyiliklerini ve duyulan acıları dile getiren şiirlerdir.

Kafiye düzeni koşuktaki gibidir.

Halk edebiyatındaki karşılığı "ağıt", Divan edebiyatındaki karşılığı "mersiye"dir.

KOŞUK

"Sığır" denilen sürek avları sırasında söylenen şiirlere verilen isimdir.

Dörtlüklerle söylenmiştir.

Hece ölçüsü kullanılmıştır.

Yiğitlik, aşk, tabiat, hasret, doğa güzelliği, savaş gibi konular işlenmiştir.

Kafiye düzeni "aaab, cccb, dddb..." şeklindedir.

Bu tür daha sonra Halk edebiyatındaki "koşma"nın karşılığıdır.
 
Geri
Üst