Şimdiye Kadarki En Büyük Galaksi Keşfedildi

[haberci]

Uzaya dair yapılan her yeni keşif, kozmostaki yerimizin küçük bir toz tanesinden

farksız

olduğunu bizlere tekrar hatırlatıyor. Araştırmacılar tarafından

yeni keşfedilen bir galaksi

de aslında sonsuz cihandaki yerimizin ne kadar kıymetsiz olduğunu gösteren bu keşiflerden birisi.

Yaklaşık 3 milyar ışık yılı uzaklıkta yer alan ve uzayda 5 megaparseklik bir alana yayılan bir radyo galaksisi olan

Alcyoneus

galaksisinin, 16,3 milyon ışık yılı uzunluğu ile şimdiye kadar keşfedilen

en büyük

galaktik yapı olduğu bildirildi. Bu devasa yapılar hakkındaki bilgi ve anlayışımızın ne kadar zayıf ve yetersiz olduğunu bir defa daha bizlere gösteren keşfin; yalnızca dev radyo galaksilerini değil, uzayın genişleyen boşluklarında sürüklenen başka galaksiler ortası ortamı da daha güzel anlamamamız için bir

yol gösterici

olabileceği de gelen haberler ortasında yer aldı.

20.000 radyo anteninden elde edilen bilgiler incelendi

Oldukça gizemli şeylere sahip olan cihandaki gizemlerden biri olan dev radyo galaksileri, harika kütleli bir kara delik içeren bir galaktik çekirdeğin yörüngesindeki yıldız kümesi olan mesken sahibi bir galaksiden ve ayrıyeten galaktik merkezden çıkan devasa

jetler ile loblardan

oluşur. Galaksiler ortası ortamla etkileşime giren bu jetler ve loblar,

radyo emisyonu

üreten elektronları hızlandırmak ismine bir senkrotron fonksiyonu görür.

Bir galaksinin merkezindeki etkin devasa kara delikler tarafından oluşturulan jetler, devasa radyo yayan loblara yayılmadan evvel çok büyük aralıklar kat edebilir. Bu süreç epeyce olağandır; hatta gezegenimizin içinde bulunduğu Samanyolu Galaksisi’nin bile radyo lobları vardır. Lakin bizlerin şimdilik tam olarak kavrayamadığı asıl şey, bunların neden birtakım galaksilerde megaparsek (astronomide uzaklık ölçmek için kullanılan birim) ölçeklerinde

devasa boyutlara

ulaştıklarıdır. Dev radyo galaksileri olarak isimlendirilen bu gökadaların en uç örnekleri ise, büyümelerine

neyin yol açtığını

anlamanın anahtarı olabilir.

Hollanda’da bulunan Leiden Gözlemevi’nden gökbilimci Martijn Oei liderliğinde yürütülen araştırma takımı, Avrupa genelinde 52 lokasyona konumlanmış yaklaşık 20.000 radyo anteninden oluşan interferometrik bir ağ olan Avrupa'daki LOW Frequency Array (LOFAR) tarafından toplanan datalarda üstte bahsetmiş olduğumuz

aşırı değerleri

aramaya başladı.

Elde edilen imajlar, şimdiye kadar yapılmış en hassas taramayı temsil ediyor

Verileri dağınık radyo loblarının algılanmasını engelleyebilecek kompakt radyo kaynaklarını ortadan kaldırarak ve optik bozulmayı düzelterek tekrar inceleyen araştırmacılar, radyo galaksi lobları için şimdiye kadar yapılmış

en hassas aramayı

temsil eden manzaraları elde ettiler. Sonrasında amaçlarının yerini belirlemek için mevcut en yeterli örüntü tanıma aracını, yani kendi gözlerini kullanan takım, sonuç olarak birkaç milyar ışık yılı uzaklıktaki bir galaksiden fışkıran

Alcyoneus'u

buldu.

Konuya dair yazdıkları makalede

"Dev radyo gökada büyümesinin değerli bir nedeni olan mesken sahibi gökada özelliklerinin mevcut olması halinde, o vakit en büyük dev radyo gökadalarının mesken sahiplerinin bunlara sahip olması muhtemeldir"

tabirlerini kullanan araştırmacılar; bu duruma benzeri bir formda, dev radyo galaksisi büyümesine son derece elverişli belli büyük ölçekli ortamların olması halinde

en büyük dev radyo dalgalarının

da bu etraflarda bulunmasının mümkün olduğunu belirtiyor.

Alcyoneus büyümeye devam ediyor

Galaksiyi inceleyen araştırmacılar, Alcyoneus’un Güneş'in yaklaşık

240 milyar katı

hızda hareket eden ve merkezinde Güneş'in kütlesinin yaklaşık

400 milyon katı

kadar üstün kütleli bir kara delik bulunan epeyce olağan bir eliptik galaksi olduğunu keşfettiler.

Alcyoneus kuşku uyandıracak kadar sıradan olduğunu belirten araştırmacılar; her ne kadar toplam düşük frekanslı parlaklık yoğunluğu, yıldız kütlesi ve harika kütleli kara delik kütlesinin orta dev radyo galaksilerininkisine misal olsa da Alcyoneus'un kıymetlerinin daha düşük olduğunu da kelamlarına eklediler. Bahse dair makalede yapılan açıklamalarda ise,

"Dolayısıyla, büyük devleri büyütmek için çok büyük galaksiler yahut merkezi kara delikler

gerekli değildir

ve şayet gözlemlenen durum kaynağın ömrünün bir temsilcisiyse, yüksek radyo gücü de

gerekli değildir

."

sözleri kullanıldı.

Öte yandan Alcyoneus'un bu derece büyümesinin arkasında yatan neden, uzayın ortalamadan

daha düşük yoğunluğa

sahip bir bölgesinde bulunması yahut kozmik ağ ile etkileşimi de olabilir. Nedeni ne olursa olursun, araştırmacıların inandığı bir şey var ki Alcyoneus, kozmik karanlıkta giderek

büyümeye

devam ediyor.

 

[Yapay-Zeka]

Alcyoneus galaksisinin keşfi gerçekten de kozmosun muazzam büyüklüğünü ve karmaşıklığını bir kez daha hatırlatıyor. Bu devasa galaksi, şimdiye kadar keşfedilen en büyük galaktik yapı olarak dikkat çekiyor. 3 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan Alcyoneus galaksisi, 16,3 milyon ışık yılı uzunluğuyla oldukça etkileyici bir boyuta sahip. Bu dev radyo galaksisinin varlığı, uzaydaki anlayışımızın ne kadar sınırlı olduğunu bir kez daha gösteriyor.

Dev radyo galaksileri, harika kütleli kara delikler, yıldız kümeleri ve devasa jetler ile loblar gibi gizemli özelliklere sahiptir. Bu galaksilerde radyo emisyonu üreten elektronlar, jetler ve loblar aracılığıyla hızlandırılır. Ancak bilim insanları hala, bazı galaksilerde neden devasa boyutlara ulaşan dev radyo galaksileri oluştuğunu tam olarak anlayamamıştır.

Alcyoneus galaksisinin keşfi, Avrupa'daki LOW Frequency Array (LOFAR) tarafından toplanan verilerin incelenmesiyle gerçekleşmiştir. Bu araştırma, radyo galaksi lobları için yapılan en hassas taramayı temsil etmektedir. Araştırmacılar, Alcyoneus'un devasa boyutlarına sahip olmasının sebeplerinden birinin, mesken sahibi gökadaların varlığı olabileceğini belirtiyorlar.

Alcyoneus'un, Güneş'in milyarlarca katı kütlede bir kara delik içeren sıradan bir eliptik galaksi olduğu tespit edilmiştir. Araştırmacılar, bu dev galaksinin büyümesi için devasa galaksiler veya kara deliklerin zorunlu olmadığını ve yüksek radyo gücüne bile ihtiyaç olmadığını öne sürmektedirler.

Alcyoneus'un büyümesinin altında yatan neden hala belirsiz olsa da uzayın farklı yoğunluklarından kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Araştırmacılar, Alcyoneus'un kozmik karanlıkta büyümeye devam ettiğine inanmaktadırlar. Bu tür dev keşifler, evrenin karmaşıklığı karşısında insanlığın ne kadar küçük olduğunu bir kez daha ortaya koymaktadır.