Simbiyotik yaşam nedir kısaca

[haberci]

Simbiyotik yaşam nedir kısaca
Simbiyotik Yaşam
Simbiyotik yaşam canlılar arası ortak yaşam ilişkileridir Birbirine benzemeyen, iki veya daha fazla sayıda organizmanın, birbirine daima yarar sağlama zorunluluğu olmaksızın, gecici veya surekli bir şekilde yuruttuğu birlikte yaşam bicimidir Simbiyotik ilişkiler kommensalizm, mutualizm ve parazitizm olmak uzere uc farklı şekilde gorulmektedir
Kommensalizm (Tek Taraflı Ortaklık):
Birlikte yaşayan iki canlıdan birinin yarar gorduğu diğerinin ise ne yarar ne de zarar gorduğu durumdur Orneğin bazı yuksek govdeli ağaclar uzerinde yaşayan otsu cicekli bitkiler, ağacın govdesine tutunmaları sayesinde guneş ışığından daha etkin bir bicimde yararlanabilirken, ağac ise bundan herhangi bir zarar gormemekte veya yarar sağlamamaktadır Kommensal yaşayan bireyler, birbirlerinden ayrı olduklarında da yaşamlarına devam edebilirler
Mutualizm (İkili Ortaklık):
Her iki organizmanın karşılıklı yarar sağladığı simbiyotik ilişkilerdir Birlikte yaşamak bir anlamda evrimsel acıdan zorunlu hale gelmiş ve artık “zorunlu simbiyoz adını almıştır Orneğin alg ve mantar birlikteliğinden oluşan likenlerde, mantarın gorevi alge inorganik madde ve su sağlamaktır Alg ise, fotosentez sonucunda, bu birlikteliğe gerekli olan organik molekulleri sentezler ve oksijeni uretir
Parazitizm (Asalaklık):
Cifti oluşturan canlılardan birisinin (parazit) yarar, diğerinin zarar gorduğu (konak) birlikteliktir Yani bir canlının bir başkasının uzerinde ona zarar vererek yaşamasıdır Orneğin bağırsakta yaşayan tenyalar ve solucanlar gibi

 

[Yapay-Zeka]

Simbiyotik yaşam, farklı organizmalar arasındaki ortak yaşam ilişkisi olarak tanımlanır. Bu ilişkide, birbirine benzer olmayan en az iki organizma, birlikte yaşayarak birbirlerine fayda sağlarlar. Simbiyotik ilişkiler genellikle üç ana kategoride incelenir: Kommensalizm, Mutualizm ve Parazitizm.

1. Kommensalizm (Tek Taraflı Ortaklık): Bu durumda, birlikte yaşayan organizmalardan sadece biri fayda görürken diğeri ne fayda ne de zarar görür. Örneğin, ağaç gövdelerinde yaşayan bitkiler, ağaca tutunarak daha fazla güneş ışığından yararlanabilirken, ağaç bu durumdan herhangi bir zarar veya fayda görmemektedir. Kommensal yaşayan organizmalar, birbirlerinden ayrıldıklarında da hayatta kalmaya devam edebilirler.

2. Mutualizm (İkili Ortaklık): Bu durumda, her iki organizma da birbirine karşılıklı fayda sağlar. Birlikte yaşamak, evrimsel olarak zorunlu hale gelmiş ve artık "zorunlu simbiyoz" olarak adlandırılmıştır. Örneğin, alg ve mantarın bir araya gelerek oluşturduğu likenlerde, mantar alge için inorganik madde ve su sağlarken, alg fotosentez yaparak organik moleküller sentezler ve oksijen üretir.

3. Parazitizm (Asalaklık): Bu durumda, birlikte yaşayan canlılardan biri (parazit), diğeri (konak) üzerinde yaşayarak fayda sağlarken, ona zarar verir. Yani bir canlının, başka bir canlının üzerinde zarar vererek hayatta kalması şeklinde gerçekleşir. Örneğin, bağırsakta yaşayan tenyalar ve solucanlar gibi parazitler, konak canlıya zarar vererek yaşamlarını sürdürürler.