Sanayi devriminin osmanlı uzerindeki etkileri nelerdir

[SoruCevap]

Sanayi İnkılabı sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'nda kucuk atolyeler oratdan kalkmış işsizlik artmış, dış ticarette denge bozulmuştur Osmanlı Devleti, XIX yuzyılının ortalarından itibaren Avrupa mallarının istilasına uğramıştır Osmanlı Devleti, dışarıya hammadde satan ve dışarıdan mamul alan bir ulke haline gelmiştir Sanayi Inkılabı'nın sonunda sanayileşmesini tamamlayan Avrupalı devletlerin somurge ve pazar arayışları arttı, bu durumun sonucunda Osmanlı Devleti toprakları uzerinde cıkar catışmaları başladıAvrupalı devletler 19 yuzyılda azınlık haklarını ve kapitulasyonları bahane ederek Osmanlı Devleti'nin ic işlerine karıştılar Ekonomide başlayan bu gerileme siyasi cokuşu hızlandırmıştır Sonuc olarak Osmanlı Devleti, Avrupa'da meydana gelen bu gelişmeleri yeterince takip edemediğinden ve ekonomik olarak gerilemesinden dağılmasıcokuşu hızlanmıştır


Osmanlı Uzerindeki Etkileri
Sanayi İnkılabı,buhar gucunun bulunması,bu gucun uretimde kullanılmaya başlanması sonucunda ortaya cıkan uretimin basit el aletleri ile pahalıya ve yavaş yapılması uygulamasının terk edilmesi,uretimin fabrikalarda hızlı ve ucuza gercekleştirilmesi olayıdırYani Sanayi İnkılabı uretimde basit el aletlerinin yerini,makinenin almasıdırSanayi İnkılabı,Globalleşme denilen,pazarları ve uretimi dunya boyutuna taşıyan ekonomik donuşumun de başlangıcını teşkil etmektedir

Sanayii İnkılabı kucuk sermayeden,buyuk sermayeye,yani kapitalizme gecilmesini sağlamış,kucuk sanayii kuruluşlarının yıkılması,ucuz ve bol uretimi dunya ticaret dengesini değiştirmiştirSanayii İnkılabı ile birlikte Avrupa’da hammadde ve Pazar problemi yaşanmıştırBu problem batılı ulkeleri hem milli sınırları icinde,hem de somurgelerinde koruyucu tedbirle almaya ve yeni pazarlar bulmaya zorlamıştırKalabalık nufusu,yer altı ve yerustu zenginlikleriyle Osmanlı Devleti bu acıdan Batılılar icin onemli bir Pazar niteliği taşımıştırOsmanlı Devleti’nin Sanayii İnkılabı’ndan olumsuz yonde etkilenmemek icin alması gereken onlem yuksek gumruk uygulayarak Avrupa mallarına karşı yerli sanayisini korumak ve sanayiini cağdaş teknolojiyle guclendirerek,Batı malları ile rekabet edebilecek duruma getirmektirAncak bunların hicbiri yapılmadığı icin Osmanlı Devleti,Sanayii İnkılabı’ndan olumsuz yonde etkilenmiştir

Mal uretimi coğaldıktan sonra,artık kapitulasyonların tanıdığı ayrıcalıkları da yeterli gormeyen Batılılar,Osmanlı Devleti’nin uyguladığı ticaret yasaklarından,tekel uygulamalarından şikayetci olmaya başlamışlardırİngilizler,Mısı r valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşanın cıkarttığı isyan ortamından faydalanarak,1838 Ticaret Antlaşmasıyla bu şikayetlerden kurtulma imkanını elde etmiş,bunu diğer buyuk Batılı devletler izlemiş ve ulke adeta bir yarı somurge ağı icine duşmuşturAvrupa malı ucuz ve bol miktarda Osmanlı pazarına girerken,Osmanlı ulkesindeki hammadde daha ucuza yurt dışına cıkarılmış,bu da yerli sanayiinin gelişmesini engellemiştir

Osmanlı Devleti’nin savaşlar yuzunden mali durumunun bozulması ve izlediği yanlış ekonomik politika,Onu Batılı devletlerden borc almaya zorlamıştırAlınan borclar yerinde kullanılmadığı icin,devlet bu paraların faizlerini bile odeyememiş ve iflas ettiğini acıklamıştırBatılıların,Osman lı Devleti’nden alacaklarını tahsil etmek gayesiyle 1881’de kurulan Duyunu Umumiye Teşkilatı,devletin gelirlerinin onemli bir b**umunu el koydurmuşturBu da Osmanlı Devleti’nin mali bağımsızlığını yitirmesine neden olmuşturOsmanlı Devleti’nin bu şekilde borclanması yabancı muteşebbise yaramış,Turk muteşebbisler ya tamamen ortadan silinmiş,ya da yabancılarla anlaşarak calışmalarına devam etmek zorunda kalmışlardırBunun sonucunda demiryolu,limanlar,elektrikhavagazı,su ve maden ocakları hep Avrupalı işletmeciler tarafından işletilmiştiramacı kar etmek olan bu şirketler,milli kaynakları rasyonel olmayan bir şekilde kullanarak zenginleşirken,ulke kaynaklarını kurutmuşlardır