Romantik İlişkilerde Ebeveynlerin İzleri Nelerdir?

[SoruCevap]

Erken çocukluk devrinden itibaren içine doğduğumuz aile olduğumuz kişiyi belirlemede büyük kıymet taşır. Bu süreç bebeğin anne sütünden kesilme haline verdiği reaksiyona kadar geriye dayanmaktadır. Ailelerimizin izlerini bilhassa erken çocukluk devri itibariyle müşahede yolu ile öğrenerek biz farkında olmadan ebeveynlerimizi taklit ederek taşımaya başlarız. Alışık olduğumuz sevilme, terk edilme, itimat ilgisi kurabilme yahut tersine kaçınma davranışları bu biçimde gelişir. Meskenin içerisinde gözlemleyip öğrendiğimiz davranışlar gelişerek yetişkinlik periyodunda kuracağımız münasebetlere vereceğimiz reaksiyonları belirler. Çocukluk devrinde yaşanılan travmalar, ihmal, şiddet ve aksi olarak inançlı bağ münasebeti edinme ilerki devir bağlantılarımızın belirleyici yapı taşlarıdır diyebiliriz. Ebeveynler çocuklarına temel sevgi ve inanç hissini hissettirir ve bir birey olarak var olmalarına hürmet ile yaklaşırlarsa bu çocukların ilerki periyotlarındaki bağlarına de itimat ve sevgi bağı kurmaktan korkmadan ve sağlıklı bir formda yaklaştığını söyleyebiliriz. Bu iki temel duyguyu bebeklik devrinden itibaren almış bir çocuk yetişkinlik periyodunda bu duyguya açlık yahut endişe geliştirmez. Sevgi yoksunluğu yaşamadıkları için bağlarında de partnerlerini anne/baba figürü yerine koymazlar. Bunun bilakis sevgi ve ilgi ihmali ile büyümüş ve hasebiyle itimat bağı kurmayı öğrenmemiş bir çocuk bu iki temel duyguyu kendi kuracakları bağlantılarda diğer insanlarda alıp doyum sağlamak isteyebilirler. Bu şuurlu bir halde süregelen bir istek değildir. Artık içselleştirilmiş bir boşluk biçiminde de tanımlayabileceğimiz bu his çocukları ilerki ömürlerinde ebeveynlerine benzeyen partnerler bulmaya itebilir. Bu kişi bir erkekse yapı olarak annesine benzettiği bir bayana his geliştirebilir. Bu his aşka epey benzeri bir formda var olsa da bu benzerliğin altında anneden alınamayan sevgi ve ilgi açlığı yatabilir. Tıpkı halde babasından ilgi ve sevgi hislerini alamamış bir kız çocuğunun babasına benzeri bir erkeğe his geliştirmesini de farklı bir örnek olarak düşünebiliriz. Kişi ailesinden alamadığı ilgiyi tekrar kendisine vermeyecek birine aşık olarak o bireyde bulmayı ümit eder. Çocukluk devrinden süregelen bu his yoksunluğu bu halde romantik alakalarda kısır döngü yaratabilir. Psikanalizde ismi tekrarlama kompulsiyonu olan bu durum bağlantılarda çıkmaza sürükler. Kişi emsal tercihler yapıp birebir beklenen sonra alakasını sonlandırır.

Pekala bahsettiğimiz temel iki his olan sevgi ve itimat bağını alamamış bir çocuk bu iki duyguyu arama dışında diğer nasıl reaksiyon gösterebilir? Kaçınma ile. Kimi çocuklar bu iki duyguyu diğer insanlarda aramaya devam etse de kimileri ise artık bu hisleri içselleştirip münasebet kurmaktan kaçınırlar. Yakın ilgiler onlar için yabancı münasebetiyle korkutucu olabilir. İtimat duyguyu geliştirebilmek hayli güç iken sevgi bağına kuşku ile yaklaşabilirler. İnsan bildiği ve alışık olduğu hisleri tercih eder. İnanç eksikliği yalnızca romantik bağlantılarda değil iş/arkadaşlık/ başka aile bireyleri ile olan alakaları de tesirler. Bir çocuğun ebeveynlerinden aldığı yahut alamadığı inanç ve sevgi münasebeti romantik bağlantılarında bu davranış biçimleriyle ortaya çıkabilmektedir. Dolasıyla sağlıklı bir aşk alakasının temeli aile içinde kazanılmış sevgi ve inançtan gelmektedir.