SoruCevap
Yeni Üye
- Katılım
- 17 Ocak 2024
- Mesajlar
- 350.999
- Çözümler
- 1
- Tepkime puanı
- 17
- Puan
- 308
- Yaş
- 36
- Konu Yazar
- #1
Richard Stallman Kimdir - Richard Stallman Resimleri - Richard Stallman Biyografisi - Richard Stallman Hakkında
Richard Matthew Stallman (İnternet ortamında kullanılan kısaltması rms; d. 16 Mart 1953), Amerikalı özgür yazılım aktivisti, sistem uzmanı ve yazılım geliştiricisi.
Eylül 1983'de, Unix-benzeri işletim sistemi oluşturmak amacıyla işletim sistemi çekirdeği (kernel) hariç bir işletim sistemi için gerekli olan tüm yazılımları içeren dev bir özgür yazılım koleksiyonu olan GNU Projesi ni hayata geçirmiştir. 70'lerin sonu ve 80'lerin başında MIT 'de AI (Yapay Zeka) konusunda çalışmalar yaptığı sırada mesai arkadaşlarının geliştirdikleri yazılımların kaynak kodlarını ticaret amacıyla kapatmalarına karşı isyanı bugüne kadar devam etmektedir.
Stallman 'a göre yazılım kodlarının gizlenmesi beraberinde birçok sorunu getirmekteydi. Bunlardan en çok yaşananı, bir firma veya şahsın açık kaynak kodlu bir yazılımı alıp birkaç değişiklik yaptıktan sonra kaynak kodunu kapatarak ticari amaçla kullanmasıydı. Böylesi bir döngü dünyadaki tüm geliştirilen yazılımların zamanla kapalı kaynak haline gelmesine yol açabileceği için Stallman MIT 'deki hacker faaliyetlerini ve enerjisini, açık kaynak kodlu yazılım savunuculuğuna yöneltmiştir.
Stallman'ın savunuculuğunu yaptığı açık kaynak kodlu yazılım aslında dünyanın birçok başka yerinde zaten uygulanmaktaydı. University of California, Berkeley'de vücuda gelen BSD bunun başta gelen örneğidir. BSD geliştirdiği yazılımları, ki aralarında TCP/IP protokol takımı gibi Internetin belkemiğini oluşturan kodlar da vardır, tamamen açık şekilde herkesin takdirine sunmaktaydı. Ve BSD de, Stallman 'ın yaşadıklarına benzer şekilde kendi geliştirdiği kodların bir başkası tarafından alınarak üstü kapatılıp ticaret amacıyla kullanılmasını yaşamıştır: AT&T, Sys V adı verilen Unix sürümü içinde BSD'nin geliştirdiği ve TCP/IP 'yı da içeren birçok kodu kullandı ve daha sonra trajikomik bir şekilde BSD'yi AT&T'nin kendi telif hakkındaki yazılımları kullandığı iddiasıyla 1992'de mahkemeye verdi.[1] Ancak mahkeme AT&T 'nin aleyhine sonuçlandı ve BSD, kendi Unix sürümünü FreeBSD olarak serbestçe dağıtmaya başlayabildi.
Stallman, açık kaynak kodlarının gizlenerek ticarileşmesinin yerine herkesin daha cok katkıda bulunabileceği bir sistem oluşturmak için GPL (GNU General Public Licence) lisans altyapısını öne sürmüştür. GPL lisansı ile hem son kullanıcı hem de yazılım geliştiriciler açısından daha faydalı ve verimli bir yazılım ortamı amaçlanmıştır.
Donanım tekelleşmesine karşı etkileri
Free Software Foundation'ın yaygınlaştırdığı GPL gibi açık lisanslama yöntemleri ADSL Modemler, Wireless (Wifi) cihazların ("Embedded Linux" gibi uygulamalar sayesinde) üst düzeyde performansı en hesaplı şekilde sunmasını sağlamıştır. Bu bağlamda Internet protokolü yazılımlarının (örneğin "TCP/IP Stack") 90'lı yıllarda Internet'in patlamasına yol açması gibi günümüzde ADSL, WiFi, GPRS/EDGE/3G cihazlarının milyarlarca insan tarafından benimsenip kullanılmasının da teknolojilerin özgür şekilde geliştirilip herkese açık şekilde sunulması sayesinde gerçekleşmiş olduğundan bahsedilebilir.
Free Software Foundation donanım parçalarını birbirine bağımlı kılacak şekilde üreten üreticilere karşı da harekete geçmiştir. Bazı Laptop üreticileri, Laptopların içinde kullanılan Mini PCI WiFi kartların sadece kendileri tarafından sağlanan Mini PCI kartla çalışabilecek şekilde ayarlamaktaydı. Mini PCI standardının amacına aykırı ve yedek parça fiyatlarının yükselmesine yol açabilecek bu uygulamaya karşı FSF gerekli önlemleri almış[2] olup konu ile ilgili bilgilendirme yazısını kamu bilgisine sunmuştur.
Türkiye'de Richard Stallman
Stallman zaman zaman Türkiye'deki Özgür Yazılımla ilgili seminerlere konuk olmaktadır. Katıldığı seminerlerden birisinde içmesi için kürsüye konulan su şişesini eline alıp incelediği ve ancak ondan sonra içtiği ve "Su şişesini neden incelediğimi merak edecek olursanız... Coca Cola 'ya ait olup olmadığına baktım. Coca Cola'nın olsaydı içmeyecektim"[3] dediği anlatılmaktadır.
Büyük ihtimalle Türkiye'deki baskın Kamu İlişkileri (İngilizcede Public Relations ya da "PR" kısaltması, kapalı kaynak kodu ticareti yapan firmaların "Halkla İlişkiler" birimlerinin faaliyetlerini tanımlamak için kullanılmaktadır.) kampanyalarının doğal bir sonucu olarak, kullanıcıların çoğu Stallman 'ın yaygınlaştırmaya çalıştığı GNU/Linux, GPL, Açık Kaynak gibi kavramları ya pek bilmemekte, bilse dahi IT 'nin özüne inen profesyoneller ve IT maliyetlerine çok dikkat eden şirket yöneticileri dışında çoğunlukla olumsuz kavramlar olarak hatırlamaktadır. Başta Avrupa olmak üzere dünyanın birçok yerinde yüksek verim ve düşük işletme maliyetinden dolayı daha çok tercih edilmeye başlanan özgür yazılımların Türkiye'de böyle bir süreç içinde olması tartışmaya açıktır.
Kullandığı bilgisayar ve yazılım
Stallman bilgisayar olarak Quanta Computer üretimi Lemote YeeLong marka netbook kullandığını söylemektedir. Bu netbookta işletim sistemi olarak bir GNU/Linux sürümü olan gNewSense yüklü olup, booter olarak Linux MIPS - PMON kullanmaktadır.
Richard Matthew Stallman (İnternet ortamında kullanılan kısaltması rms; d. 16 Mart 1953), Amerikalı özgür yazılım aktivisti, sistem uzmanı ve yazılım geliştiricisi.
Eylül 1983'de, Unix-benzeri işletim sistemi oluşturmak amacıyla işletim sistemi çekirdeği (kernel) hariç bir işletim sistemi için gerekli olan tüm yazılımları içeren dev bir özgür yazılım koleksiyonu olan GNU Projesi ni hayata geçirmiştir. 70'lerin sonu ve 80'lerin başında MIT 'de AI (Yapay Zeka) konusunda çalışmalar yaptığı sırada mesai arkadaşlarının geliştirdikleri yazılımların kaynak kodlarını ticaret amacıyla kapatmalarına karşı isyanı bugüne kadar devam etmektedir.
Stallman 'a göre yazılım kodlarının gizlenmesi beraberinde birçok sorunu getirmekteydi. Bunlardan en çok yaşananı, bir firma veya şahsın açık kaynak kodlu bir yazılımı alıp birkaç değişiklik yaptıktan sonra kaynak kodunu kapatarak ticari amaçla kullanmasıydı. Böylesi bir döngü dünyadaki tüm geliştirilen yazılımların zamanla kapalı kaynak haline gelmesine yol açabileceği için Stallman MIT 'deki hacker faaliyetlerini ve enerjisini, açık kaynak kodlu yazılım savunuculuğuna yöneltmiştir.
Stallman'ın savunuculuğunu yaptığı açık kaynak kodlu yazılım aslında dünyanın birçok başka yerinde zaten uygulanmaktaydı. University of California, Berkeley'de vücuda gelen BSD bunun başta gelen örneğidir. BSD geliştirdiği yazılımları, ki aralarında TCP/IP protokol takımı gibi Internetin belkemiğini oluşturan kodlar da vardır, tamamen açık şekilde herkesin takdirine sunmaktaydı. Ve BSD de, Stallman 'ın yaşadıklarına benzer şekilde kendi geliştirdiği kodların bir başkası tarafından alınarak üstü kapatılıp ticaret amacıyla kullanılmasını yaşamıştır: AT&T, Sys V adı verilen Unix sürümü içinde BSD'nin geliştirdiği ve TCP/IP 'yı da içeren birçok kodu kullandı ve daha sonra trajikomik bir şekilde BSD'yi AT&T'nin kendi telif hakkındaki yazılımları kullandığı iddiasıyla 1992'de mahkemeye verdi.[1] Ancak mahkeme AT&T 'nin aleyhine sonuçlandı ve BSD, kendi Unix sürümünü FreeBSD olarak serbestçe dağıtmaya başlayabildi.
Stallman, açık kaynak kodlarının gizlenerek ticarileşmesinin yerine herkesin daha cok katkıda bulunabileceği bir sistem oluşturmak için GPL (GNU General Public Licence) lisans altyapısını öne sürmüştür. GPL lisansı ile hem son kullanıcı hem de yazılım geliştiriciler açısından daha faydalı ve verimli bir yazılım ortamı amaçlanmıştır.
Donanım tekelleşmesine karşı etkileri
Free Software Foundation'ın yaygınlaştırdığı GPL gibi açık lisanslama yöntemleri ADSL Modemler, Wireless (Wifi) cihazların ("Embedded Linux" gibi uygulamalar sayesinde) üst düzeyde performansı en hesaplı şekilde sunmasını sağlamıştır. Bu bağlamda Internet protokolü yazılımlarının (örneğin "TCP/IP Stack") 90'lı yıllarda Internet'in patlamasına yol açması gibi günümüzde ADSL, WiFi, GPRS/EDGE/3G cihazlarının milyarlarca insan tarafından benimsenip kullanılmasının da teknolojilerin özgür şekilde geliştirilip herkese açık şekilde sunulması sayesinde gerçekleşmiş olduğundan bahsedilebilir.
Free Software Foundation donanım parçalarını birbirine bağımlı kılacak şekilde üreten üreticilere karşı da harekete geçmiştir. Bazı Laptop üreticileri, Laptopların içinde kullanılan Mini PCI WiFi kartların sadece kendileri tarafından sağlanan Mini PCI kartla çalışabilecek şekilde ayarlamaktaydı. Mini PCI standardının amacına aykırı ve yedek parça fiyatlarının yükselmesine yol açabilecek bu uygulamaya karşı FSF gerekli önlemleri almış[2] olup konu ile ilgili bilgilendirme yazısını kamu bilgisine sunmuştur.
Türkiye'de Richard Stallman
Stallman zaman zaman Türkiye'deki Özgür Yazılımla ilgili seminerlere konuk olmaktadır. Katıldığı seminerlerden birisinde içmesi için kürsüye konulan su şişesini eline alıp incelediği ve ancak ondan sonra içtiği ve "Su şişesini neden incelediğimi merak edecek olursanız... Coca Cola 'ya ait olup olmadığına baktım. Coca Cola'nın olsaydı içmeyecektim"[3] dediği anlatılmaktadır.
Büyük ihtimalle Türkiye'deki baskın Kamu İlişkileri (İngilizcede Public Relations ya da "PR" kısaltması, kapalı kaynak kodu ticareti yapan firmaların "Halkla İlişkiler" birimlerinin faaliyetlerini tanımlamak için kullanılmaktadır.) kampanyalarının doğal bir sonucu olarak, kullanıcıların çoğu Stallman 'ın yaygınlaştırmaya çalıştığı GNU/Linux, GPL, Açık Kaynak gibi kavramları ya pek bilmemekte, bilse dahi IT 'nin özüne inen profesyoneller ve IT maliyetlerine çok dikkat eden şirket yöneticileri dışında çoğunlukla olumsuz kavramlar olarak hatırlamaktadır. Başta Avrupa olmak üzere dünyanın birçok yerinde yüksek verim ve düşük işletme maliyetinden dolayı daha çok tercih edilmeye başlanan özgür yazılımların Türkiye'de böyle bir süreç içinde olması tartışmaya açıktır.
Kullandığı bilgisayar ve yazılım
Stallman bilgisayar olarak Quanta Computer üretimi Lemote YeeLong marka netbook kullandığını söylemektedir. Bu netbookta işletim sistemi olarak bir GNU/Linux sürümü olan gNewSense yüklü olup, booter olarak Linux MIPS - PMON kullanmaktadır.
