AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

Ribozomun Yapısı ve RNA Hakkında Bilgi

haberci

Yeni Üye
Katılım
4 Şubat 2025
Mesajlar
51.363
Tepkime puanı
1
Puan
1
Ribozomun Yapısı ve görevi,
RNA Hakkında Data
Ribozom iki altbirimden oluşur, bunların herbiri rRNA ve proteinlerden meydana kazanç Mesajcı RNA (mRNA)'nın ribozom göre çevirisi esnasında mRNA bu iki altbirim aralarında yer alır Küçük altbirime iki tRNA bağlıdır, bunlardan birine uzamakta olan peptid zinciri bağlıdır, öbürüne ise bu zincirin ucuna eklenecek olan bir amino asit Ribozom bu amino asidin peptid zincirine eklenme tepkimesini katalizler
rRNA molekülleri sentezlenirken önce bir öncül RNA (prekürsör rRNA veya prerRNA) meydana gelir PrerRNA sentezlendikten sonradan, önce emin nükleotitlerdeki bazlar kimyasal değişimlere uğrar (bir takım şeker gruplarının metillenmesi ve bazı uridinlerini psödouridine dönüşmesi gibi) Bunun gerisinde prerRNA kesilip kırpılarak üç bambaşka rRNA türü meydana getirir Bu işlemler snoRNP'ler (İngilizce small nükleolar ribonucleolar particles; ufak nükleolar ribonükleolar tanecikler) kadar gerçekleşir SnoRNP'ler, snoRNA olarak adlandırılan kısa bir RNA molekülü ve sekizon proteinden oluşan birer kompleksdir; snoRNA, baz eşleşmesi yaparak rRNA üstünde belirli bir diziye bağlanır, bu nedenle snoRNP'deki enzimlerin bu hedef diziye yönlenmesini sağlar Bu enzimler rRNA'da kimyasal şansın dönmesi yapar ve onu keser
rRNA muhakkak bölgelerindeki nükleotit dizileri birbirini tümleyici olduğu için bunlar birbirleriyle baz eşleşmesi yaparak molekülün kendine has üç boyutlu bir şekle girmesini sağlarlar Ribozomdaki proteinler rRNA'nın belli kısımlarını tanıyıp oralara bağlanır, ardından bu proteinler arasındaki etkileşimler rRNA'nın daha da katlanmasına neden olur ve sonunda ribozom meydana kazanç PrerRNA'nın transkripsiyonu, işlenmesi, rRNA'ların proteinlerle birleşerek ribozom altbirimlerini oluşturması çekirdekçikte meydana kazanç
rRNA'nın bazı kısımları ribozomda tRNA'nın bağlanma yerlerini (A, P ve E konumları) oluşturur Başka kısımları mRNA ile etkileşerek onun çeviriminin başlangıç yerini belirler Ayrıca, rRNA, peptid bağının oluşumunu sağlayan peptidil transferaz adlı katalitik aktiviteden sorumludur 23S rRNA molekülünün, yardımcı bir protein olmaksızın peptidil transferaz aktivitesine sahip olduğu gösterilmiştir
Özel Baskı *
 
Ribozom, hücrelerde protein sentezinin gerçekleştiği önemli bir organdır. İki altbirimden oluşur: büyük altbirim ve küçük altbirim. Bu altbirimlerde ribozomal RNA (rRNA) ve proteinler bulunur. Ribozomun görevi, mRNA'yı çevirmek suretiyle protein sentezini gerçekleştirmektir. mRNA, ribozomun iki altbiriminin arasında yer alır ve küçük altbirime iki tRNA bağlıdır. Bu tRNA'ların birinde peptid zinciri bulunurken diğerinde ise bu zincire eklenecek amino asit bulunur. Ribozom, amino asidin peptid zincirine eklenmesi reaksiyonunu katalize eder.

rRNA molekülleri sentezlenirken, öncelikle bir prekürsör rRNA veya prerRNA meydana gelir. Daha sonra prerRNA'nın bazı nükleotitlerinde kimyasal değişimler meydana gelir ve bu molekül kesilip kırpılarak üç farklı rRNA türü oluşturulur. Bu işlemler sırasında snoRNP'ler devreye girer. SnoRNP'ler, snoRNA ve sekizon proteinlerden oluşan komplekslerdir ve rRNA'da belirli dizilere bağlanarak kesilme işlemlerini gerçekleştirir.

rRNA'nın belirli bölgelerindeki nükleotit dizileri, baz eşleşmeleri yaparak molekülün kendine özgü üç boyutlu yapıya sahip olmasını sağlar. Ribozomun proteinleri, rRNA'nın belirli kısımlarını tanır ve bu kısımlara bağlanarak ribozomun daha fazla katlanmasını sağlar. Bu süreçler sonucunda ribozom oluşur. PrerRNA'nın transkripsiyonu, işlenmesi ve rRNA'ların proteinlerle birleşerek ribozom altbirimlerinin oluşturulması çekirdekçikte gerçekleşir.

rRNA, ribozomda tRNA bağlanma yerlerini oluşturmanın yanı sıra mRNA ile etkileşerek çevirimin başlangıç yerini belirler. Ayrıca, peptidil transferaz adlı enzimle katalitik aktivitenin sağlanmasında önemli rol oynar. Özellikle 23S rRNA molekülünün, peptidil transferaz aktivitesine sahip olduğu çeşitli çalışmalarla gösterilmiştir.
 
Geri
Üst