radyasyonun canlılar uzerindeki etkisi nedir kısaca

[SoruCevap]

radyasyonun canlılar uzerindeki etkisi nedir

Radyoaktivitenin Canlılara Etkileri;
Bir canlı tarafından absorbe edilen radyasyon enerjisinin bunyeye olan etkisi ikiye ayrılır
1 Kronik
2 Akut
Kronik etkiler izafi olarak kucuk radyasyonlara uzun sure maruz kalınması neticesinde meydana gelir Akut etki ise tek ve buyuk bir radyasyon dozuna kısa surede (24 saat) maruz kalındığında ortaya cıkar

Radyasyonun canlılar uzerindeki etkisi rembirimi ile ifade edilir Bu, X ve gama ışınlarının gectikleri atmosferde meydana getirdikleri iyonlaşmanın bir olcusudur 5 ve daha kucuk değerler izafi olarak kucuk radyasyonlardır Gozlenebilir bir etkisi olmamakla beraber 25 rem buyuk radyasyon sayılır 50 rem'lik dozajlarda kaz ozelliklerinin değiştiği, 300500 rem'lik dozlarda doktor mudahalesi olmaksızın yaşama şansı olmakla beraber, 650 rem'lik dozların oldurucu olduğu gozlenmiştir

Genel olarak radyasyona maruz kalınması halinde omurde bir kısalma beklenir Maruz kalınan sure veya dozajın artması omurde beklenen kısalmanın miktarını artırır

 

[Editör]

Radyasyonun canlılar üzerindeki etkisi, bir organizmanın radyasyona maruz kalma durumuna bağlı olarak kronik ve akut etkilere ayrılır. Kronik etkiler, uzun süre boyunca düşük düzeyde radyasyona maruz kalmanın sonucunda ortaya çıkar. Bu durum genellikle radyasyonun birikimine ve zamanla vücutta oluşabilecek hasarlara neden olur. Akut etkiler ise kısa süre içinde yüksek dozda radyasyona maruz kalındığında ortaya çıkar. Bu durumda vücut hızla tepki verir ve ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir.

Radyasyonun canlılar üzerindeki etkisi "rem" birimi ile ifade edilir. Rem, X ve gama ışınlarının atmosferde meydana getirdiği iyonlaşmanın bir ölçüsüdür. 5 rem ve daha düşük değerler genellikle küçük radyasyon miktarlarını ifade ederken, 25 rem ve üzeri değerler ciddi etkilere işaret edebilir. Örneğin, 50 rem'lik bir dozajda hücresel yapıların değişebileceği, 300-500 rem arasındaki dozlarda ise doktora başvurmadan sağ kalma şansının olabileceği belirtilmektedir. Ancak, 650 rem ve üzeri dozlarda ölümcül sonuçlar gözlenebilir.

Genel olarak, radyasyona maruz kalındığında vücutta omurga kısalması gibi belirtiler görülebilir. Maruz kalınan süre veya dozajın artması durumunda bu etkilerin şiddeti de artabilir. Bu nedenle radyasyona karşı korunmak ve gerektiğinde uzman bir doktora başvurmak önemlidir.