- Katılım
- 17 Ocak 2024
- Mesajlar
- 122.937
- Çözümler
- 15
- Tepkime puanı
- 1
- Puan
- 38
- Web sitesi
- forumsitesi.com.tr
Psoriasis (Sedef hastalığı), cilt hücrelerinin anormal şekilde hızlı çoğalması sonucu oluşan, kronik ve tekrarlayan bir bağışıklık sistemi hastalığıdır. Bu hastalık, cilt üzerinde kızarıklık, kabuklanma ve pul pul dökülme gibi belirtilerle kendini gösterir. Psoriasis, genellikle deri, tırnaklar ve eklem gibi vücut bölgelerini etkiler ve tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.
Psoriasis'in Nedenleri
Psoriasis'in kesin nedeni henüz tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu sonucu geliştiği düşünülmektedir.Genetik Faktörler
- Ailede psoriasis hastalığına sahip bireyler bulunması, kişinin bu hastalığa yakalanma riskini artırabilir. Genetik yatkınlık önemli bir rol oynar.
Bağışıklık Sistemi
- Psoriasis, bağışıklık sisteminin cilt hücrelerine karşı yanlış tepki vermesiyle başlar. Normalde bağışıklık sistemi yabancı maddelere karşı savaşırken, psoriasisli bireylerde bağışıklık hücreleri sağlıklı cilt hücrelerine saldırır, bu da hücrelerin hızla çoğalmasına yol açar.
Çevresel Faktörler
- Stres, enfeksiyonlar, iklim değişiklikleri ve yaralanmalar gibi dış etkenler de hastalığın tetikleyicisi olabilir.
Diğer Faktörler
- Sigara, alkol kullanımı, obezite ve bazı ilaçlar gibi yaşam tarzı faktörleri de hastalığı tetikleyebilir.
Psoriasis'in Belirtileri
Psoriasis'in belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve farklı cilt tiplerinde farklı şekillerde görülür. En yaygın belirtiler şunlardır:- Kızarıklık ve Pul Pul Dökülme:
- Ciltte, genellikle dirsekler, dizler, saçlı deri, bel ve sırt gibi bölgelerde kızarıklık ve gümüşi beyaz renkte pul pul dökülmeler görülür.
- Kaşıntı ve Ağrı:
- Etkilenen bölgelerde kaşıntı olabilir. Ayrıca bazı hastalarda ağrı da görülebilir, özellikle eklem iltihabıyla (psoriatik artrit) birlikte geliştiğinde.
- Cilt Kalınlaşması:
- Psoriasisli bölgelerde cilt kalınlaşabilir ve sertleşebilir, bu da cildin sert, kuru ve çatlamış görünmesine yol açar.
- Kırmızı Yama ve Lezyonlar:
- Şiddetli vakalarda, cilt üzerinde geniş kızarık lezyonlar ve beyaz kabuklar görülebilir.
- Tırnak Değişiklikleri:
- Psoriasis, tırnakları da etkileyebilir ve tırnaklarda çökme, çizgiler veya renk değişiklikleri meydana gelebilir.
Psoriasis Türleri
Psoriasis'in birkaç farklı türü vardır, en yaygın olanları şunlardır:- Plak Psoriasis:
- En yaygın formdur. Ciltte kırmızı, kabarık, pullu plaklar oluşur. Genellikle dirsekler, dizler, saçlı deri gibi bölgelerde görülür.
- Guttat Psoriasis:
- Genellikle çocuklarda ve gençlerde görülür. Ciltte damla şeklinde küçük kırmızı noktalar şeklinde döküntüler oluşur. Enfeksiyonlar (özellikle boğaz enfeksiyonları) bu türü tetikleyebilir.
- Inverse Psoriasis:
- Vücutta, özellikle koltuk altı, kasıklar ve göbek çevresi gibi bölgelerde pürüzsüz, parlak kırmızı lezyonlar oluşur. Bu türde pullanma genellikle görülmez.
- Pustüler Psoriasis:
- Cilt üzerinde pustüller (sarımsı beyaz iltihaplı kabarcıklar) oluşur. Bu tür, daha nadir görülür ve ciddi bir şekilde hastayı etkileyebilir.
- Eritrodermik Psoriasis:
- Psoriasis'in çok nadir ve şiddetli bir türüdür. Cilt yüzeyi genellikle geniş alanlarda kızarır, şişer ve kabuklanır, ciltte şiddetli kaşıntı ve ağrı olabilir. Bu durum, acil tıbbi müdahale gerektirir.
Psoriasis'in Tedavisi
Psoriasis'in tedavisi, hastalığın şiddetine ve türüne bağlı olarak değişir. Tedavi genellikle ilaçlar, topikal tedaviler ve ışık tedavisi içerir.- Topikal Tedaviler:
- Steroid kremler: En yaygın tedavi yöntemidir. Enfekte olmuş bölgedeki iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur.
- Vitamin D analogları: Cilt hücrelerinin büyümesini dengeleyebilir ve inflamasyonu azaltabilir.
- Topikal katran: Ciltteki pullanmayı azaltmaya yardımcı olabilir.
- Topikal retinoidler: Cilt hücrelerinin anormal büyümesini engelleyebilir.
- Işık Tedavisi (Fototerapi):
- UVB ışığı tedavisi, ciltteki aşırı hücre üretimini yavaşlatabilir. Bu tedavi genellikle doktor gözetiminde yapılır.
- Sistemik Tedavi:
- Ağız yoluyla alınan ilaçlar: Şiddetli psoriasis vakalarında metotreksat, siklosporin veya retinoid ilaçlar kullanılabilir.
- Biyolojik tedaviler: Yeni nesil biyolojik ilaçlar, bağışıklık sistemini hedef alarak psoriasis'in semptomlarını kontrol altına alabilir.
- Doğal ve Alternatif Tedaviler:
- Bazı hastalar, aloevera, yulaf banyoları gibi doğal tedavi yöntemlerinden fayda sağlayabilir. Ancak bu tedaviler, tıbbi tedavi yerine geçmemelidir.
Psoriasis ve Komplikasyonlar
Psoriasis tedavi edilmezse, ciltteki iltihaplanma yayılabilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bunlar şunlar olabilir:- Psoriatik Artrit:
- Psoriasis hastalarının bir kısmında, eklemler de etkilenir ve eklem iltihabı, ağrı, sertlik gelişebilir. Bu duruma psoriatik artrit denir.
- Cilt Enfeksiyonları:
- Ciltteki açık yaralar enfekte olabilir, bu da bakteriyel ya da viral enfeksiyonlara yol açabilir.
- Duygusal ve Psikolojik Sorunlar:
- Psoriasis, kişilerin özgüvenini etkileyebilir ve depresyon, anksiyete gibi psikolojik sorunlara yol açabilir. Sosyal izolasyon ve ciltteki görünüm değişiklikleri, kişilerin yaşam kalitesini etkileyebilir.
Psoriasis'tan Korunma Yöntemleri
Psoriasis tam anlamıyla iyileştirilemese de, hastalık belirtilerini yönetmek ve atakları engellemek için bazı önlemler alınabilir:- Stresten Kaçınmak: Stres, psoriasis atağını tetikleyebilir. Meditasyon, yoga ve gevşeme teknikleri bu konuda yardımcı olabilir.
- Cildi Nemli Tutmak: Cilt kuruluğu, psoriasis belirtilerini kötüleştirebilir. Nemlendirici kremler kullanmak faydalı olabilir.
- Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sigara içmek, aşırı alkol tüketimi ve obezite, psoriasis semptomlarını şiddetlendirebilir. Dengeli beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak faydalıdır.
- Güneşe Dikkat: Güneş ışığı psoriasis'i iyileştirebilir, ancak aşırı güneşe maruz kalmak ciltteki lezyonları kötüleştirebilir. Güneş koruyucu kullanmak önemlidir.