AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

Platonun Sanat Anlayışı Hakkında Bilgi

haberci

Yeni Üye
Katılım
4 Şubat 2025
Mesajlar
51.379
Tepkime puanı
1
Puan
1
Platonun sanat anlayışı
Platon ve sanat anlayışı
Platon‘un temelini attığı idealar kuramı, dünyanın ve dünya üzerindeki her bilginin kaynağının değişmeyen, öncesiz ve sonrasız bir bilginin yansıması ve görünüşü olduğunu öne sürer herakleitos ’un ‘ kâinat ’de benzer kalan ve değişmeyen hiçbirşey yoktur, herşey akar ’ sözünden hareket ederek platon, dünya ’daki gelip geçici, akışkan ve izafi bilgilerin, bu kâinat ’in açık havada (idealar dünyası ’nda) olduğunu savunur
platon ’un idealar kuramının etkisi altındaki ‘devlet ’ adlı eseri ideal bir devletin nasıl olması ve olmaması gerektiği konusunda 10 birim içerisinde bilgiler verir eserin son bölümünde platon, idealar kuramının ilkelerine dayanarak şiir, tragedya ve benzer sanat dallarının ve bu dallarla ilgili eserlerin yaratıcılar hakkında çıkarımlarda bulunur ve gerçekleşmesi imkansız devletinde yer almalarının ve desteklenmelerinin getireceği zararlar üzerine açıklamalar yapar
platon ’a tarafından şiir ve tragedya devlet için iki zararlı sanat türüdür çnükü bunlar idealar dünyasındaki ‘gerçek ’ formların dünya üzerindeki görüntülerinin sadece birer taklitleridir yani yansımanın yansıması ve yazarın öznel manzara açısını ortaya çıkartan, hakikatten uzakta düş ürünleridir dolayısıyla şiir ve tragedya site halkının rasyonaliteden uzaklaşıp, reel olmayan taklitlerin etkisinde kalmasına sebep olur tragedyaların sahnede yarattığı aşırıya kaçan duygular izleyicilerin de bu tür had safhadaki hisleri dışarı vurmasına ve tragedyadaki kahramanların duygu dışavurumlarını gerçek hayatlarında da uygulamalarına yol açar bu nedenle izleyiciırk realite ve değişmezlikten uzaklaşarak, takliklerin değişkenliğine kanıp mantıktan uzaklaşırlar bu ise devleti kontrolsüzlüğe ve istikrarsızlığa iter
platon ’un konu ile ilgili argümanları resim sanatı için de geçerlidir sanatkâr, ideaların dünyadaki yansımalarını resmeder resmederken de zorunlu olarak yansıyan nesneyi tüm açılardan, eksiksiz olarak çizemez dolayısıyla çizim reel yok, gerçeğin bozulmaya uğramış bir taklididir bu takliklerin peşinden gidilmesi ve olarak görülmesi insanların mantıklı yanının körelmesine ve mevki olarak daha aşağı olan hayal gücünün insan aklını zaptetmesine yol açar bu us yapısındaki insaların artması da devlet ve onun geleceği için zararlıdır bu nedenlerle şiir, tragedya, resim gibi sanat dallarının platon ’un ‘devlet ’ inde yeri olmamalıdır ve bunları yasaklayan yasalar oluşturulmalıdır *
 
Platon'un sanat anlayışı, temelde idealar kuramıyla ilişkilidir. Platon'a göre, dünya ve dünyadaki bilgi, değişmeyen, öncesiz ve sonrasız bir bilginin yansıması ve görünümüdür. Herakleitos'un "kâinatta benzer kalan ve değişmeyen hiçbir şey yoktur, her şey akar" sözünden yola çıkan Platon, dünya üzerindeki geçici, değişken ve izafî bilgilerin asıl kaynağının idealar dünyası adını verdiği değişmez gerçeklik olduğunu savunur.

Platon'un idealar kuramından etkilenen "Devlet" adlı eseri, ideal bir devletin nasıl olması gerektiği ve olmaması gerektiği konusunda detaylı bilgiler içerir. Eserin son bölümünde ise Platon, idealar kuramının ilkelerine dayanarak şiir, tragedya ve diğer sanat dallarının ve bu sanatları icra edenlerin devlet için zararlı olduğunu iddia eder. Platon'a göre, bu sanatlar sadece gerçek formların dünyadaki taklitleridir ve insanların rasyonaliteden uzaklaşmasına, reel olmayan taklitlerin etkisinde kalmasına sebep olur. Bu durum da devletin kontrolsüzlüğe ve istikrarsızlığa sürüklenmesine yol açar.

Platon'un argümanları sadece şiir ve tragedya için geçerli değildir, aynı zamanda resim sanatı için de geçerlidir. Sanatçılar, idealar dünyasındaki yansımaları resmederken eksikliklerle karşılaşırlar ve gerçeği tam olarak yansıtamazlar. Dolayısıyla, resimler gerçeğin bozulmuş bir taklidi olarak algılanır ve insanların mantıklı düşünmelerini engelleyerek hayal gücünü zaptetmelerine yol açar.

Platon, sanat dallarının devlet için zararlı olduğunu düşünerek, bu sanatları yasaklayan yasaların oluşturulması gerektiğine inanır. Ona göre, devlette yer alması ve desteklenmesi durumunda bu sanat dalları insanların reel olmaktan uzaklaşmasına, kontrolsüzlüğe ve istikrarsızlığa neden olabilir. Bu nedenle, Platon'un "Devlet"inde şiir, tragedya, resim gibi sanat dallarına yer verilmemeli ve yasaklanmalıdır.
 
Geri
Üst