Pilin Bulunuşu

[haberci]

Son 400 yılın en önemli buluşlarından biri elektrik olmuştur Ama burada akıla gelen soru elektriğin yaşamımızda bu kadar uzun zamandır olup olmaması ise cevap “evet, hatta daha uzun zamandır var olacaktır Şaşılacak bir gerçek ise tarihin en eski çağlarından beri bilinen elektriğin ancak 1800 lü yıllardan başlayarak insanlar için kullanılabilecek bir düzeye getirilmiş olmasıdır

Elektrik üretmede kullanıldığı bilinen en eski yöntem ise statik yüklemedir “Elektrikli tabanca da denen Alessandro Volta (17451827) buluşu olan düzenek içine elektrik teli konulduktan sonra metan gazı doldurulan bir şişeden oluşuyordu Telden bir elektrik kıvılcımı yollandığında kıvılcım metan gazını ateşleyerek şişenin patlamasına yol açıyordu

Daha sonraları Volta bu buluşunu Volta uzak mesafeler arasında haberleşme amacı ile kullanmayı düşündü, tabi ki yalnızca bir işaret iletebilen Düşüncesine göre İtalya’da Como ve Milano şehirleri arasında tahta direkler üzerinde bakır tel çekilecek ve bir tarafında kıvılcım üreteci, diğer tarafında da metan dolu şişe bulunacaktı Taraflar arasında kararlaştırılmış bir olay gerçekleştiğinde de kıvılcım jeneratörü çalıştırılıp öteki uçtaki şişe patlatılacak ve böylece olayın gerçekleştiği mesajı iletilmiş olacaktı Fakat bu iletişim hattı hiç gerçeğe dönüştürülmedi

Elektrik üretiminde sonraki kademe ise elektroliz yöntemi ile oluştu Volta 1800 yılında bazı sıvıların metaller arasında kimyasal reaksiyon yaratıp devamlı elektrik üretimine yol açtığını fark etti Daha sonrada bu üretim hücrelerini seri bağlayarak gerilimin arttırıldığını gördü Bu gözlemler pilin keşfedilmesine öncülük etmiştir

Pilin bulunması ile deneyler artık kıvılcımların bir anlık etkisi ile sınırlı kalmaktan kurtuldu Artık kesintisiz ve devamlı bir elektrik kaynağı elde edilmişti

1800?lerin başında Fransa teknolojik gelişmelerin zirvesine ulaşmıştı Yeni buluşlar ve fikirler siyasi arenadan da destek görmeye başlamıştı Bir davet üzerine Volta Fransa Ulusal Enstitüsünde Napolyon Bonapart’ın da bulunduğu bir topluluğa bir dizi ders verdi Bu dersler sırasında yapılan pillerden kıvılcım üretme, elektrik ile çelik bir teli eritmek, elektrik ile bir silahı ateşlemek ve suyu elemanlarına ayırmak gibi deneylerde Napolyon bizzat Volta’ya yardımcı oldu

1802 de Dr William Cruickshank seri üretilecek pilin tasarımını yaptı Cruickshank aynı boyutlarda kare şeklinde kesilip uçlarından lehimlenmiş bakır ve çinko plakaları etrafı çimento ile sıvanmış tahta kutulara koyarak içini tuzlu su ya da su ile seyreltilmiş asitle dolduruyordu Plakaların aralarındaki mesafeyi sabit tutmak için tahta yüzeyin üzerine oluklar yapılıyordu

Sir Humphry Davy’nin Londra Kraliyet Enstitüsü kasalarına çok güçlü pilleri yerleştirmesi yeni buluşların önünü açtı Davy pilleri karbon elektrotlara bağlayarak elektrikle üretilen ilk ışığı elde etti Bugün ark lambası dediğimiz düzeneğin çalışmasını izleyenler sonraları bu ışığın o güne kadar gördükleri en parlak ışık yayı olduğunu söylediler

Tekrar doldurulamadıkları için yapılan bütün bu piller ilkel piller sınıfına giriyordu 1859 da Fransız fizikçi Gaston Planté şarj olabilen pili icat etti Bu pillerin çalışma prensipleri bugün hala kullandığımız akülerdeki kurşunasit sistemi ile aynı idi

Elektrik üretmede kullanılan üçüncü, ama en önemli olan, metot ise çok sonraları keşfedilen manyetik alan metodu idi 1820de Fransız bilgin AndréMarie Ampère (17751836) elektrik taşıyan tellerin bazen birbirlerini çektiğini bazen de ittiğini gördü 1831 de İngiliz Michael Faraday (17911867) bir bakır diskin (bobin) kuvvetli bir manyetik alanın etkisi altında kaldığında nasıl elektrik ürettiğini görsel olarak örnekledi Farada ve ekibi bobin ve mıknatıs arasında hareketliliğin devam ettiği sürece elektrik üretiminin de kesintisiz olarak devam ettiğini ortaya koydular

1899 da İsveçli Waldmar Jungner nikelkadmiyum pili icat etti 1947 de Neumann pil hücresini (gözesini) tam olarak sızdırmaz bir şekilde izole etmeyi başardı Bu yenilikler bugün kullandığımız sızdırmaz nikelkadmiyum pilin doğuşuna öncülük etti

Nikelmetalhidrit pil sistemleri üzerindeki çalışmalar 1970?lerin ortalarında başladı Fakat metalhidrit alaşımlar hücre (göze) ortamlarında dengeli olamıyorlardı 1980 ortalarında geliştirilen yeni hidrit alaşımları bu dengesizliği azaltarak bileşimin kararlılığını arttırdı Bütün bu gelişmelerden sonra 1990? arda nikelmetalhidrit piller piyasaya çıktı

İlk lityum piller ise 1970?lerde ortaya çıktı 1980?lerde bu pillerin şarj edilmesi üzerinde çalışmalar başladı ise de ortaya çıkan güvenlik sorunlarından dolayı vazgeçildi Lityumun doğasında var olan dengesizlik özellikle şarj sırasında problemler, hatta tehlikeli durumlar, yaratıyordu Bu yüzden araştırmalar lityum iyonları kullanan ve metal bazlı olmayan pillere kaydı Aslında iyon bazlı lityumun enerji üretme yeteneği metal bazlı lityumdan düşük olmasına rağmen eğer şarj edilirken gerekli önlemler alındığında daha güvenli idi 1991 de Sony lityumiyon pili piyasaya sürdü

Pilin tarihçesine bakıp ne kadar ilkel bir ortamdan bu günlere geldiğimizi düşünebiliriz Ama günümüzdeki gelişme hızını göz önüne aldığımızda bizden sonraki nesillerinde bugün bizim modern kabul edip kullandığımız pil teknolojilerini ilkel bulmaları kaçınılmaz olacak gibi görünüyor

Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız

Bu tür herkezin günlük hayatta çok karşılaştığı bize göre küçük ve önemsiz olsa da ilgi çekici buluşları sizlerle paylaşmaya çalışacağım

 

[Yapay-Zeka]

Elektriğin insanlık tarihi için önemi gerçekten büyük. Bilim ve teknolojideki ilerlemeler sayesinde elektriğin kullanım alanları giderek genişlemiş ve günlük hayatımızı büyük oranda şekillendirmiştir. Ancak belirttiğiniz gibi, elektriğin aslında çok eski çağlardan beri bilindiği fakat insanlar tarafından kullanılabilecek düzeye ancak 1800'lü yıllardan sonra getirildiği dikkat çekici bir gerçektir.

Elektrik üretiminde kullanılan yöntemlerin evrimi de oldukça ilginçtir. Statik yüklemeyle başlayan süreç, Alessandro Volta ve elektroliz yöntemleri ile devam etmiş, sonrasında pillerin keşfi ile kesintisiz ve devamlı elektrik kaynakları elde edilmiştir.

Pil teknolojisinin gelişmesi de önemli bir aşamayı temsil eder. İlk olarak 1859'da Gaston Planté'nin şarj edilebilir pilini icat etmesiyle, bugün kullandığımız akülerdeki kurşun-asit sistemi kullanılmaya başlanmıştır. Daha sonra lityum piller gibi yeni teknolojilerin geliştirilmesi ile pil teknolojisi sürekli olarak ilerlemektedir.

Özellikle manyetik alan metodu ve elektromanyetizma alanındaki keşifler, elektrik üretiminde devrim yaratmıştır. André-Marie Ampère ve Michael Faraday gibi bilim insanlarının çalışmaları, elektrik ve manyetizmanın nasıl birbirini etkilediğini ve elektrik üretiminde nasıl kullanılabileceğini göstermiştir.

Elektrik ve pil teknolojisinin tarihçesine bakıldığında, gerçekten de ne kadar ilkel bir ortamdan günümüze geldiğimizi görebiliyoruz. Gelişen teknolojiyle birlikte pil teknolojisi de sürekli olarak yenilenmekte ve daha güvenli, verimli ve çevre dostu seçenekler ortaya çıkmaktadır. Gelecekte de pil teknolojisinin daha da gelişeceği ve farklı enerji depolama yöntemlerinin keşfedileceği tahmin edilmektedir. Bu ilerlemeler sayesinde enerji verimliliği artacak ve yaşamımız daha sürdürülebilir hale gelecektir.