Parsiyel Menisküs Cerrahisi Sonrası Fizyoterapi ve Rehabilitasyon

[SoruCevap]

Menisküsler diz ekleminde olup C biçiminde kıkırdak gibisi anatomik diz yastıklarıdır . Diz eklemini oluşturan iki büyük kemik olan femur ve tibia ortasında yer alır.. Biri medial ve oburu lateral olmak üzere her dizde 2 tane menisküs bulunur.

Menisküs foksiyonları;

Diz eklemi femur-tibia kalın kıkırdak dokuları ile kaplıdır ve bu kıkırdak dokusu sayesinde kemik yüzeyler birbirine sürtünmeden birbirleri üzerinde basitçe kayarlar. Menisküsler işte bu kıkırdak yüzeyler ortasında yer alır ve bunların birbiri ile ahengini arttıran bir yastık vazifesi görür. Bu sayede yük transferi daha geniş bir yüzeyden ve daha istikrarlı olarak transferi yapılır. Menisküslerin yokluğu yahut önemli dejenerasyonunda femur-tibia kemikleri ortasındaki eklem yüzleri birbiri ile tam uyumlu olmadığı için belirli noktalarda yük çok artacak ve başka noktalara yük dağıtılamayacaktır. Bu durumda yük binen bölgelerde erken aşınma sorunu ve kireçlenme(osteoartroz) sorunları oluşur. Dolayısı ile diz sıhhati açısından menisküslerin sağlıklı olması ve bütünlüğünü müdafaası gerekmektedir.

. Bu bilgilerin ışığında, günümüzde menisküsleri korumak ortopedistlerin ve fizyoterapistlerin birinci önceliği durumuna gelmiştir.

.

Meniskülerin parsiyel(kısmi) yırtığı varlığında uzman doktor cerrahi kararı almış ise cerrahi sonrası uygulanacak fizyoterapi ve rehabilitasyon programı bireyin spora yahut günlük hayat aktivitelerine dönmesi için çok kıymetlidir.

Cerrahi sonrası fizyoterapi ve rehabilitasyon Emelleri;

Ağrı ve ödem denetimi sağlamak

Diz ekstansiyon ve fleksiyon limitasyon ve kısıtlılığını önlemek

Qdc ve Hamstring kas güç ve enduransını arttırmak

Sağlıklı günlük ömür aktivitelerine dönüş sağlanması

.

Faz-1 \1. Hafta

2 saatte bir 15 dk buz

Elevasyonla birlikte ayak pompalama idmanları

Qdc NMES Uygulaması ile birlikte istemli izometrik kontraksiyon

Topuk altına havlu koyarak Qdc izometrik çalışma

Sırtüstü düz bacak kaldırma

Clam(midye) antrenmanları

Günde 3 sefer tolerasyon hududunda yürüme

.

Faz-2 \2.hafta

Faz 1 antrenmanları direnç arttırma

Dikişler alındıysa Patellar mobilizasyon ve skar doku masajı

Topuk altına yükselti koyarak dizi yatağa bastırma. Gerekirse tartıyla dayanak olarak

Dirençli DBK

Kalça kas kuvvetlendirme

Therabandla diz fleksiyon antrenmanları

Ayakta Therabandla dört tarafa adım alma antrenmanları

Yürüme eğitimi antrenmanları

.

Faz 3/3.hafta

Faz 2 antrenmanları yoğunluk arttırılarak devam

Germe idmanları

Tek bacak köprü kurma

Plank durumunda clam antrenmanları

Yüzüstü hamstring kuvvetlendirme

Küçük squat idmanları

Öne yana lunge antrenmanları

İstikrar ve Propriosepsiyon idmanları

.

Faz 4/ 4. Hafta

Faz 3 antrenmanlarına yoğunluk arttırılarak devam

Theraband ile dirençli açık kinetik qdc idmanı

Theraband ile 4 tarafa tekmeleme idmanları

5-10 cm yükseklikte basamağa öne ve yana adım alma antrenmanları

Theraband ile squat konumunda yana yürüme

Tek bacak squat idmanları (uygun açılarda)

Sabit bisiklet

.

Rehabilitasyon programı şahsa özeldir. Kişinin yaşı,kilosu,sistemik ve matabolik özellikleri fizyoterapi programında farklılıklar yaratabilir. Menisküsün yırtık biçimi ve tercih edilen cerrahi metodun hali rehabilitasyon programında yeniden farklılıklar oluşturur.

.