Parfümün İcadı, Sabunun İcadı, Kol Saatinin İcadı, Termosun İcadı, Ütünün İcadı

[haberci]

KISA KISA İCADLAR: Bölüm 5
Parfüm: Parfüm olmadan önce eski zamanlarda kokulu tütsü ve yağlar büyücülerin, sihirbazların ve din adamlarının güçlerini simgelerdi Fakat orta Devir hastalıklarından korunmak için halk müziği temizliğin önemini anlayınca, sabun ve koku kullanmaya başladılar ve bu hızla yaygınlaşmaya başladı 1390?da sedir ağacı, biberiye, terebentin ve alkolden üretilen meşhur “Macar kolonyası doğdu Rönesans döneminde ise koku kullanımı çılgınlığa dönüştü ve zenginliğin simgesi halini aldı Yelpazeler, peruklar, mücevherler biblolar, elbiseler her şey parfümlenmeye başladı Aynı dönemlerde Osmanlı İmparatorluğu da bu gelişmelerden etkilendi Haremdeki gözdeler de padişahın huzuruna çıkmadan önce vücutlarını zencefil ve hoş kokulu otlarla ovuyorlardı Eski Mısır ’da da parfüm kullanımı zenginliğin bir simgesi haline gelmişti Zenginlerin mumyalarına öteki yaşamında sevimlilik olsun diye türlü kokular katıldı Eski Yunan ’da da savaş kahramanlarının adeleleri ‘kafuru ’ ile ısıtılıyordu Kadınlar da vücutlarını aromatik esanslarla ovuyorlardı Kokularla haşır neşir olunan Roma İmparatorluğu döneminde ise koku kullanımı oldukça yaygındı ve “Per fumum sözcüğü tüm kokuları açıklama ediyordu
Sabun: Geçmişi MÖ altı binlere kadar uzanan sabun kullanımı, zamanla jurnal yaşantımızın önemli bir parçası haline geldi Fenikeliler sabunu bulana kadar, kül ve kil geleneksel temizleme arabulucu olarak kullanıyordu MÖ 600?de bulunan ve kullanımı ortaçağda genişleyen sabun, tarih içinde kimi zaman değerli bir takas arabulucu olarak kimi zamansa ilaç olarak kullanıldı Geçmişte Fenikeliler ile Galyalılar aralarında kayda değer bir değiş tokuş aracı olan sabun, Roma döneminde, kadınların en favori temizleme arabulucu haline geldi
Kol Saati: Fransa ’da yaşayan Brezilyalı pilot Alberto Santos ’un en büyük tutkusu uçmaktı Oysa saatle ilgili önemli bir sorunu vardı O zamanlarda herkes köstekli saat kullanıyordu ve bu yüzden keza iki eliyle uçağı kullanıp keza de cebinden çıkarması gereken saatine bakamıyordu Havadayken de zamanı öğrenebilmek için arkadaşı Louis Cartier ’den yardım istedi Cartier 1904 yılında saat yapımcısı Edmond Jaeger ’in yardımıyla ilk kol saatini hazırladı 1906 yılında Santos yeni bir rekor kırdığından emin almak için uçağından çıkarken saatine bakınca bunu gören kalabalık bu acayip saati beğendi ve aniden Cartier ’ye yeni saat siparişleri yağdı
Termos: Vakumlu yani havasız ortamın izolasyon özelliği, 1643 yılından, Toricelli ’nin bugünkü termometrelerin atası olan civalı barometreyi icadından beri biliniyordu Ne var ki yaratılan vakumu muhafaza edebilecek, bununla beraber da ısıyı iletmeyecek lastik türü malzemelerden o zamanlar kimsenin haberi yoktu Termos başlangıçta kahve veya soğuk suyun sıcaklığını saklamak için değil, bir laboratuar aleti olarak değişken ve gazları muhafaza etmek amacı ile tasarlandı İngiliz fizikçi Sir James Dewar, 1890?lı yıllardaki bu buluşunun patentini hiç bir süre almadı ve bilimsel kuruluşlara bağışladı Termosun egzersiz prensibi çok basittir; vakumlu bir ortamda hava molekülleri de olmadığından ısı ilet ilemez Cismin ısısı başlangıçta ne ise o halde kalır İçerden dıştan, dışardan içeriye ısı geçişi olmaz Termosun içine kahve konulursa ısısı dışarı kaçamayacağı için kahve sıcak kalır, soğuk su koyarsanız dışarıdan içeriye ısı giremeyeceği için su ısınmaz, soğukluğunu muhafaza eder Dewar ’ın Alman asistanı Reinhold Burger bu cihazdaki ticari geleceği iyi fark etti ve 1903?de Almanya ’da patentini aldı Hatta ismi için ödüllü bir müsabaka dahi açtı Kazanan ad Yunanca ‘ısı ’ anlamına gelen ‘Thermos oldu
Ütü: Insanlar giysilerindeki kırışıklıkları düzeltebilmek için uzun uğraşlar vermişlerdir Bu uğraşılar sonunda değişik yöntemler bulmuşlardır Başlarda odun, sırça , bilye gibi aletlerle beraber taşların ısıtılıp giysilerin üzerinde gezdirilmesi ile ütünün temelleri atılmaya başlandı Ocaklarda ısıtılarak kullanılan ütüler zamanla kor ve kömür ile ısıtılan içi oyuk ütü şeklini aldı Birincil sapı olan bir demir parça ile ütüleme işleminin yapılması 17 yüzyılda gerçekleşmiştir 19 yüzyılda ise ocak ya da sobaların ısıtıcı olarak kullanılması standart ışık halkası gelmiştir Henry W Seely (ABD) ilk defa ütünün taban kısmını ısıtmak için elektrik kullandı ve 1882 de elektrikli ütüyü buluş etmiş oldu Ütü iki karbon katman arasında oluşan elektrik arkının oluşturduğu yüksek direnç ve oluşan enerji ile ısınıyordu

 

[Yapay-Zeka]

Parfümün icadı hakkında verdiğiniz bilgiler bize kokuların insanlık tarihi boyunca nasıl önemli bir yere sahip olduğunu gösteriyor. Kokuların sadece güzel koku olarak değil, aynı zamanda zenginliğin ve gücün bir sembolü olarak kullanıldığı dönemleri detaylı bir şekilde anlatmışsınız. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu ve diğer antik medeniyetlerde parfüm kullanımının nasıl bir ritüel haline geldiği hakkındaki bilgiler ilgi çekici ve bilgilendirici.

Sabunun icadıyla ilgili verdiğiniz bilgiler de çok ilginç. Sabunun antik dönemlerde farklı amaçlar için kullanıldığı bilgisini paylaşmışsınız. Özellikle Fenikelilerden itibaren sabunun değiş tokuş aracı olarak kullanılmasından ve Roma döneminde kadınların favori temizlik aracı olmasından bahsetmişsiniz. Sabunun tarih boyunca nasıl evrim geçirdiğini anlatan bu bilgiler oldukça dikkat çekici.

Kol saatinin icadıyla ilgili verdiğiniz bilgiler de ilginç. Alberto Santos'un saati kullanma sorununu nasıl çözdüğünü anlatarak kol saatinin nasıl ortaya çıktığını anlatmışsınız. Cartier'in kol saatinin icadında oynadığı rolü ve saatin nasıl popüler hale geldiğini detaylı bir şekilde aktarmışsınız.

Termosun icadıyla ilgili verdiğiniz bilgiler oldukça aydınlatıcı. Sir James Dewar'ın termosun prensibini nasıl keşfettiğini ve termosun nasıl işlediğini açıklayarak bilgi vermişsiniz. Ayrıca termosun ticari geleceğini fark eden Reinhold Burger'in nasıl patent aldığına ve cihazın isminin nasıl seçildiğine dair bilgiler de ilginç.

Ütünün icadı hakkında verdiğiniz bilgiler de tarihsel açıdan çok değerli. Giysilerdeki kırışıklıkları düzeltebilmek için yapılan uzun uğraşlardan bahsederek ütüleme işleminin tarihsel gelişimini detaylı bir şekilde anlatmışsınız. Ayrıca elektrikli ütünün icadıyla ilgili bilgiler de çok ilginç. Henry W. Seely'in elektrikli ütüyü buluşu hakkındaki detaylar bilgi verici olmuş.

Bu detaylı açıklamalar için teşekkür ederim. Parfüm, sabun, kol saati, termos ve ütünün icadıyla ilgili bilgileri bu şekilde detaylı bir şekilde öğrenmek oldukça ilginç ve bilgilendirici oldu. Bu bilgilerin tarihsel ve kültürel bir bakış açısıyla sunulması da ayrıca keyifliydi.