Para Politikası Nedir?

[SoruCevap]

Makro ekonomik Değişkenler Nelerdir?
Para politikası araçlarını kullanarak para miktarının ayarlanmasına ve makro ekonomik değişkenlerin yön verilmesine olanak sağlayan politikaya Para Politikası denir.


Makro ekonomik değişkenler, kendi içerisinde 3 ana gruba ayrılır. Bunlar;

1)Milli Gelir

2)İstihdam

3)Fiyat

1)Milli Gelir Nedir?

Bir ülke de belli bir zaman dilimi içerisinde üretilen tüm malların ve hizmetlerin parasal değerineMilli Gelir denir. Milli gelir kavramını hesaplamak için, Net faktör gelirleri kavramının, Gayri Safi Milli Hasıla(GSMH) kavramının ve Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) kavramının bilinmesi gerekir.

Net Faktör Gelirleri Nedir?
Bir ülkenin sahip olduğu üretim faktörlerini kullanarak elde etmiş olduğu kazançlar ile başka bir ülkenin sahip olduğu üretim faktörlerini kullanarak elde etmiş olduğu kazançlar arasındaki farkı ifade eden ekonomi kavramına Net Faktör Gelirleridenir.

Gayri Safi Milli Hasıla(GSMH) Nedir?

Bir ülke de yaşayan insanlar tarafından belli bir zaman dilimi içerisinde üretilen tüm mal ve hizmetlerin toplam değerlerini ifade eden ekonomi kavramına Gayri Safi Milli Hasıla(GSMH) denir.

Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) Nedir?

Bir ülke sınırları içinde belli bir zaman dilimi içerisinde üretilen tüm mal ve hizmetlerin para birimi cinsinden değerini ifade eden ekonomi kavramına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) denir.

Net faktör gelirleri pozitif bir değere sahip ise Gayri Safi Milli Hasıla(GSMH) değeri, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) değerinden daima büyük olur. Net faktör gelirleri negatif bir değere sahip ise Gayri Safi Milli Hasıla(GSMH) değeri, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) değerinden daima küçük olur.

Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) Hesaplamalarına Dahil Edilmeyen Unsurlar Nelerdir?
para politikası dengesi
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar, kendi içerisinde 10 ana gruba ayrılır. Bunlar;

1)Üretilen ara mallar, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasında yer alır.

2)Üretilen yarı mamüller, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasında yer alır.

3)Üretim için kullanılan hammaddeler, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH)hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasında yer alır.

4)Kullanılan ikinci el mallar, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasın)da yer alır.

5)Tahviller, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasında yer alır.

6)Hisse senetleri, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH)hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasında yer alır.

7)Bonolar, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasında yer alır.

8)Finansal niteliğe sahip tüm işler, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasında yer alır.

9)Transfer ödemeleri, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH)hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasında yer alır.

10)Faiz ödemeleri, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) hesaplarına dahil edilmeyen unsurlar arasında yer alır.

Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) Değeri Nasıl Hesaplanır?
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) değeri, GSYİH=(C+I+G)+(X-M) formülü ile hesaplanır. Bu formülde;

C; Tüketim harcamalarını ifade eder.

I; Yatırım harcamalarını ifade eder.

G; Kamu harcamalarını ifade eder.

X; İhracat değerini ifade eder.

M; İthalat değerini ifade eder.

Para Politikasının Temel Amaçları Nelerdir?
Para politikasının temel amaçları, kendi içerisinde 4 ana gruba ayrılır. Bunlar;

1)Tam istihdamı sağlamak, para politikasının temel amaçları arasında yer alır.

2)Ekonomik büyüme sağlamak, para politikasının temel amaçları arasında yer alır.

3)Fiyat istikrarı sağlamak, para politikasının temel amaçları arasında yer alır.

4)Finansal istikrar sağlamak, para politikasının temel amaçları arasında yer alır.

Tam İstihdam Nedir?

Bir ekonomi de var olan emeğin tam olarak etkin bir şekilde kullanılmasına Tam İstihdamdenir. Tam istihdamın temel amacı;Ekonomiyi canlandırmak ve ekonomik kalkınmayı sağlamaktır.

Ekonomik Büyüme Nedir?

Bir ekonomideki reel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) değerinde meydana gelen artışa Ekonomik Büyümedenir.

Reel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) Nedir?
Belirli bir yıl baz alınarak hesaplanan Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) değerine Reel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) denir. Reel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) değeri, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) değerinin enflasyondan arındırılmış değeridir. Reel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) değerinin artması, ekonominin büyümesine neden olur. Reel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla(GSYİH) değerinin azalması, ekonominin küçülmesine neden olur.

Fiyat İstikrarı Nedir?
Bir ülkedeki enflasyon oranlarının çok düşük seviyelerde olmasına Fiyat İstikrarı denir. Para politikasının temel amaçları arasında yer alan fiyat istikrarını sağlamak, günümüzde Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının en temel amacıdır. Fiyatlar genel düzeyinde istikrarsızlıklar olduğu zaman, hem ekonomik birimler üzerinde hem de yatırımcılar üzerinde olumsuz etki yaratır. Fiyatlar genel düzeyinde istikrarsızlıklar olduğu zaman, vadeler kısalır. Fiyatlar genel düzeyinde istikrarsızlıklar olduğu zaman, gelir adaletsizliği meydana gelir. Fiyatlar genel düzeyinde istikrarsızlıklar olduğu zaman, kolay bir şekilde planlamalar yapılamaz. Fiyat istikrarı sağlanmadan finansal istikrarın sağlanması mümkün değildir.

Finansal İstikrar Nedir?

Finansal piyasalarda meydana gelen istikrarsızlıkların düşmesine ve risk primlerinin düşmesine Finansal İstikrar denir.

Para Politikasının Araçları Nelerdir?
Para politikasının araçları, kendi içerisinde 5 ana gruba ayrılır. Bunlar;

1)Faiz oranları, para politikası araçları arasında yer alır.

2)Açık piyasa işlemleri, para politikası araçları arasında yer alır.

3)Reeskont oranları, para politikası araçları arasında yer alır.

4)Döviz işlemleri, para politikası araçları arasında yer alır.

5)Zorunlu karşılık oranları, para politikası araçları arasında yer alır.

Faiz Oranları Nedir?
Merkez bankası tarafından özel bankalara verilen kredilere uygulanan oranlara Faiz Oranlarıdenir. Merkez bankası tarafından özel bankalara verilen kredilerin faiz oranları artarsa, tüketicilerin bankalardan çekecekleri kredilerinde faiz oranları artar. Merkez bankası tarafından özel bankalara verilen kredilerin faiz oranları azalırsa, tüketicilerin bankalardan çekecekleri kredilerinde faiz oranları azalır.

Açık Piyasa İşlemleri Nedir?
Merkez bankası tarafından piyasalarda yapılan alım işlemlerinin ve satım işlemlerinin tümüne Açık Piyasa İşlemleridenir. Açık piyasa işlemlerinin temel amacı;piyasa da mevcut olan para miktarını kontrol altına almaktır.

Reeskont Oranları Nedir?
Vadesi henüz gelmemiş olan menkul kıymetlerin özel bankalar tarafından bazı şartlar altında para çevrilmesi sırasında uygulanan oranlara Reeskont Oranları denir.

Döviz İşlemleri Nedir?
Bir ülke para biriminin, diğer ülke para birimi karşısında değerlendirilmesi işlemlerine ve iki farklı para biriminin birbirleri ile değiştirilmesi işlemlerine Döviz İşlemleridenir.



Zorunlu Karşılık Oranları Nedir?
Özel bankaların sahip olduğu mevduatlar karşılığında, özel bankaların merkez bankasına vermek zorunda olduğu mevduat oranlarına Zorunlu Karşılık Oranları denir. Zorunlu karşılık oranları, merkez bankaları tarafından belirlenen oranlardır. Zorunlu karşılık oranlarının temel amacı; piyasa da mevcut olan para miktarını ayarlamaktır. Merkez bankası piyasadaki mevcut para miktarını azaltmak istediği zaman, zorunlu karşılık oranlarını artırır. Zorunlu karşılık oranlarının artması, faiz oranlarının da artmasına neden olur. Merkez bankası piyasadaki mevcut para miktarını artırmak istediği zaman, zorunlu karşılık oranlarını azaltır. Zorunlu karşılık oranlarının azalması, faiz oranlarının da azalmasına neden olur.

Para Politikası Türleri Nelerdir?
Para politikası türleri, kendi içerisinde 2 ana gruba ayrılır. Bunlar;

A)Daraltıcı Para Politikası

B)Genişletici Para Politikası

A)Daraltıcı Para Politikası Nedir?
Bir ekonomi de toplam para miktarını azaltmak amacı ile uygulanan para politikasına Daraltıcı Para Politikası denir. Daraltıcı para politikasının diğer adına Sıkı Para Politikası denir. Daraltıcı para politikasının uygulanması, faiz oranlarının artmasına neden olur. Daraltıcı para politikasının temel amacı;enflasyon oranını minimum seviyeye indirmektir.

B)Genişletici Para Politikası Nedir?
Bir ekonomi de toplam para miktarını artırmak amacı ile uygulanan para politikasına Genişletici Para Politikası denir. Genişletici para politikasının diğer adına Gevşek Para Politikası denir. Genişletici para politikasının uygulanması, faiz oranlarının azalmasına neden olur.