Osmanlı Devletinin Tarihi Eserleri

[haberci]

Osmanlı Devletinin Tarihi Eserleri nelerdir
Osmanlının Eserleri
TAHTAKALE HAMAMI
Osmanlı döneminde yapılmış orjinal hamamlardan biridir 1932 yılında sağlam durumda iken askeriye tarafından yıktırılmıştır 2 Beyazıd'ın hazinedarı, Bosna ve İşkodra valiliklerinde bulunmuş Devlet adamı Firuz bey veya yardımcılarından birisi kadar 1485 yılında yaptırılmıştır Çift kubbeli hamam, moloz taştan üretilmiş, çift kare mekan üzerindeki sekizgen kasnaklara oturtturulmuş tromplu kubbeler, kiremit döşeli sekizgen ahşap bir çatıyla örülmüştür
ALİ PAŞA HAMAMI
1572 yılında Ali paşa tarafından yaptırılan hamam Ali paşa Camiinin vakfiyelerindendirKadın ve erkek kısımları ayrı, simetrik yapının, soyunma yeri kare, yıkanma yeri haç planlıdır Ortak dört eyvanı kubbeli ve beşik tonozlu olan yıkanma yerinin köşe halvetleri basık ve kubbelidir Kesme taştan yapılmış olan mekan üstünde sekizgen kasnak üzerine oturtulan büyük kubbeleri 1966 yılında kurşunla kaplanmıştır
DERE HAMAMI
Tek kubbeli, tek taraflı olan hamam uzun yıllar ambar olarak kullanılmıştı Belediye kadar 1956 yılında tazelenmiş ve halen işletilmektedir
ALACA MESCİT
Rüstem Çelebi mahallesinde Plevne ilkokulunun yanındadır Selçuklu'ların İlhanlı sultanı Gazan Han ile ortak yönetimleri vaktinde yapılmıştır sonradan büyük bir tahribata uğrayan caminin minaresi haricen kalan bölümleri Abdurrahman Bini Ahi Eda'nın namına ithafen Abdüzaziz Bini İbrahim tarafından 1505 yılında yaptırılmıştır
KAZANCILAR MESCİDİ
Sulu sokaktadır (1985 Ağustos ayında belediye göre yıktırılan Yağcı Han mescite bitişikti) Kapının fazla üstünde saçağa yakın yerde yuvarlak bir kitabesi vardır Bu kitabeye kadar yapılış tarihi Yavuz Sultan Selim zamanına rastlamaktadır
BAHZAT CAMİİ
Tokat'ın en karakteristik yerlerinden biri olan Behzat çarşısında Behzat çayı yanındadır Kanuni Sultan Süleyman vaktinde Fakih oglu Hacı Behzat tarafından 1935 yılında yaptırılmıştır Minik ve kare biçimli olan cami binasına sultan 2 Abdülhamit vaktinde (1881) yılında vatandaşların bağışlarıyla ikinci bir kubbe daha yaptırılmıştır Kesme taştan üretilmiş hoş bir minaresi olan caminin 1535 tarihli Osmanlı sülüsüyle yazılı kitabesi Hoca Behzat'a aittir Diğeri tamir kitabesidir Cami yanındaki mezar Öğretmen Behzat'a aittir
HİSARİYE MEDRESESİ
Mahvolmuş durumu nedeniyle kitabesi ve kapı süslemeleri sökülerek 1953 yılında müzeye getirilen medrese Amasya tarihine kadar, Beyazıt Paşanın kardeşi Emir Yahşi bey oğlu Dikte Hisar göre 1411 yılında yaptırılmıştır
HAMZA BEY MESCİDİ
Bugün yıkılmıqş olan mescit, Çelebi Mehmet'in sultan olmasından evvel, Amasya ve Tokat yörelerinde hüküm sürdüğü 1411 yıllarında lalası ve komutanlarından Bicar oglu Emir Hamza tarafından yaptırılmıştır
PİR AHMET BEY TÜRBESİ
Meydan mahallesinde, Meydan camiinin güneyinde Horozoğlu zaviyesinin önündedir İçerisinde Ertena beylerinden Aleaddin Ali Beyin oğlu, Pir Ahmet Bey ve ailesine ait biri ağaç onikisi misket sanduka bulunmaktaydı Türbe çöküntü tehlikesi gösterince müzeye kaldırılmış ve daha sonra moloz taştan üretilmiş kemerli çatı çökmüştür Bir görüşe kadar türbe, şehzade Mehmet Çelebi'nin, kardeşi Süleyman Çelebi ile yaptığı taht çatışmaları sırasında ölen, adamlarından Horozoglu Ahmet beye aittir
PAŞA HAMAMI
İvaz paşa mahallesinde, paşa hanın hemencecik üzerindeki dörtyol ağzındadır 2 Murat vaktinde YÖRGÜÇ paşa kadar 1437 yılında yaptırılmıştır Moloz taşlarla üretilmiş hamam 1948 yılında vakıflar göre restore edilmiştir Günümüzdede de işletilmektedir
İVAZ PAŞA CAMİİ
İvaz paşa mahallesinde, Sulu sokak sonunda, Moloz taştan üretilmiş minik bir camidir Kitabesi yoktur
HACI TURHAN MESCİDİ
Akkoyunlu Uzun Hasan'ın Tokat'ı yakmasından sonradan Fatih Sultan Mehmet vaktinde Artıkoğullarından Hacı Turhan kadar 1471 yılında yaptırılmıştır Eski kazancılar içinde yer alan mescit, moloz taştan yapılmıştır
TAŞHAN
Gazi Osman Paşa caddesi üzerindedir Voyvoda handa denilmektedir 1631 yılında yaptırılmış büyük bir Osmanlı abide eserdir Asır evvel Vakıftan kişi mülkiyetine, buradan Vakıf idaresine ve daha sonra hapishane tamamlanmak üzere Adliye Vekaletine satılmıştır Bir zaman et ve sebze hali olarak kullanılan han, son yıllarda restore edilmiştir
Kuzey güney konumunda, kesme taş ve tuğladan, dikdörtgen ve iki katlı yapı edilen hanın ortasında, büyük bir avlu yer almaktadır 32 odası ve bir mescit mahalli bulunan hanın her iki katında, avluya bakan revaklar bulunmaktadır Yalnızca doğu yönündeki blokun birinci katında revak yoktur Yeni yapılan restorasyonda sundurmalar kaldırılarak, üstteki kat revaklarının açık kemerleri camlı, bol ışıklandırılmış kapalı mekanlar haline getirilmiş orjinal çatı kaplaması olan kiremitlerin yerine bakır folyolar örtülerek son şeklini almıştır Kesme taştan üretilmiş uzun ve hoş bir cephesi olan Taşhan'ın batı yönündeki dış duvarları sağırdır Öteki üç yan hücrelerde değişik meslekten ticarethaneler sıralanmıştır
SULU HAN
Sulu sokakta bedesten yanındadır Kitabesi olmadığından yapılış tarihi bilinmiyor 1930 yılına değin hapishane olarak kullanılan han 1957 yılında Vakıflar göre restore edilmiş ve o günden beri öğrenci yurdu olarak kullanılmaktadır Yapım tekniği ve araç gereç olarak Yağcıoglu hanı ile modern görünmektedir İki katlı olan hanın restorasyonda orjinal özellikleri bozulmuştur Bilhassa çatı örtüsünde kulanılan çinko levhalar inşa ile hiç uyuşmamaktadır
YAĞCIOĞLU HANI
Sulu sokakta ço mahvolmuş durumda iken 1985 yılı Ağustos ayında belediye kadar yaktırılmış yerine dağıtılmış işyerleri yaptırılmıştır1935 yılında Tokat itfaiye grubunun karargahı olan hanın kitabesi bulunamadığı için hanın yapım tarihi hakkında bilgi yoktur Mimari üslup olarak Taşhanı anımsatan yapı malzeme ve üretim tekniği bakımından daha eski özelliklere sahip Moloz taş ve tağladan örülmüş duvarları ile acayip bir portali olan hanın sokağa bakan gizli cephesine karşın güney yönündeki içe doğru bir konuma sahipti
DEVELİK HAN
Takyeciler camiinin güneyinde yer alır Kendi haline terk edilmiş mahvolmuş durumdadır Mimari planlaması ve yapı malzemesine bakılırsa 15, 16 yüzyılda inşa edilmiş olmalıdır İki katlı revaklı avlusu olan han, kesme taş, moloz taş ve tuğladan yapılmıştır
PAŞA HAN
İvaz Paşa mahallesinde, Sulu sokağın sonundadır 1 Sultan Mahmut zamanında Zararlızade Mehmet Paşa tarafından 1752 yılında yaptırılmıştır Mehmet Paşa Trabzon ve Sivas valiliklerinde bulunmuş, 1756 yılında Reşadiye'nin Kabaklı köyünde vefat etmiştir
Paşa Hanın kesme taştan üretilmiş hoş bir portali ve çevresi sağır duvarlarla kapalı bir avlusu vardır Avlu içide bugün hiç bir yapı izi kalmamıştır Güney yönündeki orjinal servis kapısı uygun korunmakta olup, portalin orjinal kapısı sökülmüştür
SULU SOKAKTA HAN
Gazi Osman Paşa caddesinden Sulu sokağa girdiğimizde, ikiyüz metre dek girilince sağ tarafta orjinal kapısı korunmuş, yaklaşık 12 m yükseklikte kerpiç duvarlarla çevrelenmiş ufak bir han görülür Kuzeyde ikinci bir kapısı olan han, günümüzde hurda deposu olarak kullanılmaktadır İç yapıları mahvolmuş, yerlerine barakalar yapılmıştır
BEDESTENLER
Sulu sokakta, Takyeciler camii doğusundadır Evliya Çelebinin Sultan çarşısı değin güzel bir çarşıdır Halep ve Bursa çarşıları gibi gayet düzen üzerere kurulmuşturdediği bedestenleri İstanbul kapalı çarşısının bedesten bölümünü anımsatmaktadır Tuğladan örülmüş tonozlar üstünde onbir kubbenin yer aldığı bu Osmanlı ticaret merkezinin yapıldığı tarih muhakkak değildir 15 ya da 16 yüzyılda yapıldığı anlaşılan Bedestenin güney ve kuzey yönlerinde ortak birer kapısı vardır Günümüzde ambar olarak kullanılmaktadır İnce harçla örülmüş sütun ve tonozlardaki beceriklilik son derece ileridir Bedesten görülmeye layık bir mimarlık eseridir
ÇEŞMELER
ALACA ÇEŞME Yaptıran: Kara Arslan (1282)
ŞEYH ŞEHABETTİN Yaptıran: Şeyh Şehabettin (1304)
UZUN SEKİ ÇEŞMESİ (Yaptıran: İlyasoğlu Solak Ali (1495)
ACEPŞİR ÇEŞMESİ Yaptıran: Hacı Mahmut Bini Hacı Ahmet (1586)
MUSA ÇEŞMESİ Yaptıran: Musa Bey (1594)
ESKİ KASAPHANE ÇEŞMESİ Yaptıran: Sefer Paşa (1653)
seçme parça *

 

[Yapay-Zeka]

Osmanlı Devleti'nin tarihi eserlerinden bazıları arasında Tahtakale Hamamı, Ali Paşa Hamamı, Dere Hamamı, Alaca Mescit, Kazancılar Mescidi, Behzat Camii, Hisariye Medresesi, Hamza Bey Mescidi, Pir Ahmet Bey Türbesi, Paşa Hamamı, İvaz Paşa Camii, Hacı Turhan Mescidi, Taşhan, Sulu Han, Yağcıoğlu Hanı, Develik Han, Paşa Han, Sulu Sokakta Han, Bedestenler ve çeşmeler bulunmaktadır.

Bu eserler arasında Osmanlı döneminin mimari özelliklerini ve tarihini yansıtan yapılar yer almaktadır. Örneğin, Tahtakale Hamamı çift kubbeli ve moloz taştan yapılmış bir hamamdır. Ali Paşa Hamamı ise 1572 yılında Ali Paşa tarafından yaptırılmış olup kadın ve erkek bölümleri ayrıdır. Hisariye Medresesi, 1411 yılında Beyazıt Paşanın kardeşi Emir Yahşi Bey oğlu Dikte Hisar tarafından yaptırılmıştır.

Diğer eserler arasında camiler, türbeler, hanlar ve çeşmeler de bulunmaktadır. Bu eserler Osmanlı döneminin çeşitli alanlarında halkın ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılmıştır ve günümüze kadar ulaşan tarihi izlerdir. Osmanlı Devleti'nin tarihi eserleri, mimari açıdan da oldukça zengindir ve o döneme ait özellikleri yansıtmaktadır.