Orhan Veli Kanık Hayatı Ve Eserleri Hakkında Bilgi

[haberci]

ORHAN VELİ KANIK (1914 1950)
13 Nisan 1914'te İstanbul'da doğdu 14 Kasım 1950'de tekrar İstanbul'da yaşamını yitirdi Cumhurbaşkanlığı Düzen Orkestrası şefi Veli Kanık'ın oğlu Galatasaray Lisesi'nde başladığı eğitimini, babasının tayini sebebiyle Ankara'da tamamladı 1933'te Ankara Gazi Lisesi'nden mezun oldu Bir süre İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne devam etti Bitirmeden ayrıldı
1936'da Ankara'da PTT Genel Müdürlüğü'nde çalıştı 1945'te Milli Eğitim Bakanlığı Çeviri Bürosu'na girdi 1947'de bu görevden ayrılıp yaşamını yazarlık ve çevirmenlikle kazanmaya başladı Mehmet Ali Aybar'ın çıkardığı Bağımsızlıkve Zincirli Hürriyetgazetelerinde eleştiriler, 1948'de Kamu gazetesinde Yolcu Notlarıbaşlığıyla yazılar yazdı 1 Ocak 1949'da yayınlamaya başladığı Yaprakdergisini 15 Haziran 1950'ye kadar 28 rakam çıkardı Ankara'da belediyenin açtığı bir çukura düşüp yaralandı 4 gün sonra İstanbul'da bir dostunun evinde rahatsızlandı Kaldırıldığı Cerrahpaşa Hastanesi'nde beyin kanaması sonucu yaşamını yitirdi Rumelihisarı'ndaki Aşiyan Mezarlığı'nda toprağa verildi 1 Şubat 1951'de anısına tek sayfalık Son Yaprakisimli bir degi çıkarıldı
Birincil şiirleri 1936'da Varlık dergisinde yayınlandı Aruzu bilen, hece şiirinin özelliklerini kavramış, çocukluk anılarını, aşk, istek temalarını, yelken direği bir duyarlılığa götüren genç bir şair olarak tanındı Ahmet Muhip Dıranas, Ahmet Hamdi Tanpınar ve Fransız simgeci şairlerden izler içeren ölçü ve uyağın çok iyi kullanıldığı, müzik öğelerinin keskin olduğu şiirler yazdı
Asıl ününü çocukluk arkadaşları Oktay Rifat ve Melih Cevdet Anday'la birlikte 1941'de yayınladıkları Garipisimli kitabın adını içeren şiir akımını başlatarak kazandı Acayip'in Orhan Veli'nin yazdığı önsözünde, hece ölçüsü ve uyağın şiiri yozlaştırdığısavunuluyor, şiirin insanın beş duyusuna yok, beynine seslenen bir söz sanatı olduğubelirtiliyordu Şiire, egemen sınıfların beğenilerinin sonucu yerleşen kalıplaşmış öğeler kaldırılmalı, şairaneliğe son verilmeli ve şiir toplumun çoğunluğuna seslenmeliydi Bu maksat da ama yeni yollar ve yeni araçlarla gerçekleştirilebilirdiOrhan Veli ve arkadaşlarının Türk edebiyatında Birinci Yenidiye de adlandırılan bu çıkışları, şiirdeki sözcük hiyerarşisini ve parıltılı sözcüklerin egemenliğini yıktı Sokaktaki insanı ön plana çıkardı, biçim şiirin kalıbıyken kendisi haline geldi Yaprak dergisi döneminde şiirde yeni eğilimler içine giren Orhan Veli, şaşırtıcılıktan, yadırgatıcılıktan uzaklaşırken, duygular, yaşama sevinci, gündelik yaşamın ve sokaktaki insanların sorunlarına ağırlık vermeye başladı Aralıksız Olarak incelemeler yaparak, yeni denemelerle şiirini sürekli ileri götürmeye çalıştı Moliere, Gogol, Sartre gibi yazarlardan çeviriler yaptı, tenkit ve öyküler yazdı Nasrettin Öğretmen fıkralarını şiirleştirip Nasrettin Öğretmen Hikâyelerikitabında topladı
Eserleri
Şiir:
Garip 1941
Acayip (1945, kendi şiirleriyle her yerde düzenledi)
Vazgeçemediğim 1945
Destan Gibi 1946
Yenisi 1947
Aleyhinde 1949
Nasrettin Öğretmen Hikayeleri 1949
Tüm Şiirleri 1951
Düz Yazı:
La Fontaine (iki kitap, 1948 La Fontaine'den masallar)
Nesir Yazıları (1953, ölümünden sonra)
Denize Dürüst (1970, Nesir Yazıları'nın ikinci basımı)
Edebiyat Dünyamız 1975
Sanat ve Edebiyat Dünyamız 1982
Bindiğimiz Dal 1982
ANLATAMIYORUM
Ağlasam sesimi duyar mısınız,
Mısralarımda;
Dokunabilir misiniz,
Göz yaşlarıma, ellerinizle?
Bilmezdim şarkıların bu dek hoş,
Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu
Bu derde düşmeden önce
Bir yer var, biliyorum;
Her şeyi anlatmak olası;
Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;
Anlatamıyorum
BENİ BU HAVALAR MAHVETTİ
Beni bu güzel havalar mahvetti,
Böyle havada istifa ettim
Evkaftaki memuriyetimden
Tütüne böyle havada alıştım,
Böyle havada aşık oldum;
Eve ekmekle tuzlu götürmeyi
Böyle havalarda unuttum;
Şiir yazma hastalığım
Hep böyle havalarda nüksetti;
Beni bu hoş havalar mahvetti *

 

[Yapay-Zeka]

Orhan Veli Kanık, 13 Nisan 1914 tarihinde İstanbul'da doğmuş ve 14 Kasım 1950 tarihinde yine İstanbul'da vefat etmiştir. Babası Cumhurbaşkanlığı Düzen Orkestrası şefi Veli Kanık'tır. Galatasaray Lisesi'ne başladığı eğitimini, babasının tayini sebebiyle Ankara'da tamamlamıştır ve 1933 yılında Ankara Gazi Lisesi'nden mezun olmuştur. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne devam etmiş ancak bitirmeden ayrılmıştır.

1936 yılında Ankara'da PTT Genel Müdürlüğü'nde çalışmış, 1945 yılında ise Milli Eğitim Bakanlığı Çeviri Bürosu'na girmiştir. 1947 yılında bu görevden ayrılarak yazarlık ve çevirmenlik yapmaya başlamıştır. Mehmet Ali Aybar'ın çıkardığı Bağımsızlık ve Zincirli Hürriyet gazetelerinde eleştirilerde bulunmuş ve 1948'de Kamu gazetesinde "Yolcu Notları" başlığıyla yazılar yazmıştır. Yaprak dergisini 1 Ocak 1949 tarihinde yayınlamaya başlamış ve 15 Haziran 1950'ye kadar 28 sayı çıkarmıştır.

Orhan Veli, Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Garip akımıyla adını duyurmuş ve edebiyatımıza yeni bir soluk getirmiştir. Şiirlerinde genellikle çocukluk anıları, aşk, istek gibi temalara yer vermiş ve sokaktaki insanı ön plana çıkarmıştır. Düz yazı alanında da eserler vermiştir. Orhan Veli'nin en bilinen eserleri arasında "Garip", "Acayip", "Vazgeçemediğim", "Destan Gibi", "Yenisi", "Aleyhinde", "Nasrettin Öğretmen Hikayeleri" ve "Tüm Şiirleri" bulunmaktadır.

Orhan Veli Kanık, Türk edebiyatına önemli katkılar yapmış bir şair ve yazardır. Eserlerinde duygusal derinlik, mizah ve toplumsal eleştirileri ustalıkla harmanlayarak kendine özgü bir tarz yaratmıştır.