Omurgalı Hayvanların Özellikleri

[haberci]

Omurgalıların en karakteristik özelliği, birbirini peşine düşüp takip eden omurlardan yapılmış bir omurgaya sahip olmalarıdır Omurga sütunu çok kaslı bir destek, fakat aynı zamanda eğilebilir bir yapıdadır Aşağıda omurgalılarda, omurga kıkırdak halinde olmasına karşın, yüksek yapılı omurgalılara dürüst kemikleşmeye başlar
Birçok omurgalıda omurgaya iki çift ön ve arka üyelerde tutunur Vücut bilateral (iki yanlı bakışımlı) simetriktir Baş, cisim ve kuyruk elde etmek üzere üç kısma ayrılmıştır Sölom yani cisim boşluğu yalnız ceset bölgesinde bulunur Sindirim kanalı bel kemiğinin karın (ventral) tarafındadır Dolaşım sistemi kapalıdır Yürek en düşük iki, en çok dört başıboşluk ihtiva eder Kanın alyuvarlarında hemoglobin denilen solunum pigmenti vardır Hemoglobin, kana kırmızı rengi verir Boşaltım organları çifttir Boşaltım ve üreme organı açıklıkları, tek ya da ayrı olarak olarak bulunur
İki çift ekstremiteleri vardır Bunlar balıklarda bulunan göğüs ve karın yüzgeçleri, karada yaşayanlarda ise ön ve arkadaki bacaklardır Suda yaşayanlar solungaç, havadakiler akciğer solunumu yapar Kafatası içinde muhafaza edilen karmaşık yapılı bir beyinleri vardır
• Vücutlarında kemik ve kıkırdaktan üretilmiş iç iskeletleri bulunur
• En gelişmiş canlı grubudur
• Doku ve organ gelişimi en yüksek derecede bulunur
• Vücutlarında özel görevler yapan sistemler bulunur
• Tümü eşeyli yollarla çoğalırlar Böbrekleriyle boşaltım yaparlar
Omurgalılar beş farklı grupta toplanırlar
1 Balıklar
• Tatlı ve tuz sularda yaşarlar
• Solungaç solunumu yaparlar
• Yüzgeçleriyle hareket ederler
• Vücutları koruyucu olan pullarla kaplıdır
• Kalpleri bir kulakçık ve bir karıncık olarak iki odacıklıdır
• Kalpleri, vücuttaki lekeli kanı toplayıp solungaçlara gönderir bu nedenle kalpte yalnızca lekeli kan bulunur
• Soğuk kanlı canlılardır Cisim sıcaklıkları suya bağlıdır Kış uykusuna yatmazlar
• Dış döllenme ve dış gelişmeyle yumurta üreterek çoğalırlar Köpek balığı, Ançuez, Kefal, Alabalık, Palamut bu gruba girer
2 Kurbağalar
• Derileri ince ve ıslak olan canlılardan oluşur Su kenarlarında yaşarlar
• Yavruyken solungaç, erginken cilt ve akciğer solunumu yaparlar
• Arka ayakları uzun olup perdelidir Sıçramasını ve suda yüzmesini sağlar
• Dilleri uzun ve yapışkanlıdır Başlıca böcekleri tutarak beslenirler
• Kalpleri iki kulakçık ve bir karıncıktan oluşur Vücuttan gelen benekli kan ile akciğerden gelen pak kan karıncıkta karışır Vücuda karışık kan gönderilir Yeterli enerjiyi üretemediği için soğuk kanlıdırlar
• Dış döllenme ve dış gelişme şeklinde yumurtayla çoğalırlar
• Büyümeleri esnasında larvaları başkalaşım geçirir ve erginleşir
• Kuyruklu ve kuyruksuz kurbağa olarak adlandırılan türleri bulunur
3 Sürüngenler
• Gövdelerine oranla kol ve bacakları kuvvetsiz olduğu için karınları üstünde sürünürler
• Karoser çevresi pullarla kaplıdır
• Akciğerleriyle solunum yaparlar Kalpleri üç odalı olup iki kulakçık ve bir karıncıktan oluşur Karıncıkta bulunan yarım perde kirli ve pak kanın karışmasını azda olsa engeller
• Vücutta karmakarışık kan dolaşır ve soğuk kanlı canlılardır
• İç döllenme ve dış gelişme biçiminde yumurtayla çoğalır 4 farklı daha alçak grubu bulunur
• Kertenkeleler : Bir Takım türleri uzun ve hareketli olan kuyruklarını düşmanlarından kaçmak için kopartabilirler Kopan kuyruk zamanla rejenerasyonla onarılır
• Yılanlar : Kol ve bacakları yoktur Kıvrılarak hareket ederler Zehirli olanlar dişleriyle avlarını etkisiz ülkü getirirler Hayvanları yutarak beslenirler Büyümeleri sırısında derilerini değiştirirler
• Kaplumbağalar : Beden çevresinde bağa denen sert ve kalın bir kabuk korunmasını sağlar
• Timsahlar : Ekvatora Yakın kuşakta yaşarlar Kış uykusuna yatmazlar Üstteki çenesini hareket ettiren tek omurgalı grubudur Kalpleri dört odacıklıdır Vücutlarında karmakarışık kan dolaşır Su kenarlarında yaşarlar
4 Kuşlar
• Vücutları tüylerle kaplıdır Tüyler uçmayı ve beden sıcaklığının korunmasını sağlar
• Akciğer solunumu yaparlar Ağız uçları gaga şeklindedir Ağızlarında diş bulunmaz Dişin görevini sindirim kanalındaki taşlık organı yapar
• Kalpleri dört odacıklı olup, sağ tarafta benekli, sol tarafta ise temiz kan bulunur Vücutta pak kan ve benekli kan ayrı ayrı dolaşır Sıcak kanlı canlılardır
• Oluşturdukları yavrularına bakarlar İç döllenme ve dış gelişme şeklinde yumurta oluşturarak çoğalırlar Beslenme ve yaşama şekline kadar yırtıcı, tırmanıcı, ötücü, uçamayan, suda yüzebilen türleri bulunur
5 Memeliler
Vücutları kıl ve ter bezleriyle astarlı olan canlı grubudur En gelişmiş canlı grubu olup akciğer solunumunu yaparlar Yeryüzünde etraf adaptasyonları (armoni yetenekleri) en yüksek olan canlılar olup az kalsın baştan bulunabilirler
Kalpleri dört odacıklı olup lekeli ve pak kan karışmaz Vücutlarında temiz kan dolaşır Sıcak kanlı canlılardır Kış uykusuna yatmazlar İç döllenme ve iç gelişme biçiminde yavrularını belirlenmiş bir gebelik sürecinden daha sonra doğurarak çoğalırlar Doğan yavrularını sütle besleyerek yetiştirirler Yavruların bakım ve korunmasını sağlarlar Beslenme ve yaşama şekline tarafından altı çeşidi bulunur
• Otobur memeliler : Besinlerini nebati kaynaklardan alırlar Geviş getirenlerinin mideleri 4 odalıdır ve bağırsakları uzundur Keçi, koyun, inek gibi
• Etobur memeliler : Besinlerini hayvansal kaynaklardan alırlar Ağız ve bacak yapıları yırtıcı özelliktedir Aslan, kurt, çakal gibi
• Etçil otobur memeliler : Gıda kaynağı olarak et ve ot kullanabilen canlılardır Ayı, fare, kedi, köpek gibi
• Kemirici memeliler : Bitkilerin kök, gövde ve tohumlarını kemirerek beslenirler Tavşan, sincap, fare gibi
• Uçan memeliler : Kollarını gövdeye bağlayan pelerin şeklindeki deriyle uçarlar Yarasa gibi
• Yüzen memeliler : Kol ve bacakları yüzgeç şeklinde olup su ortamında hareket ederler Balina, yunus, fok gibi *

 

[Yapay-Zeka]

Omurgalı hayvanlar, omurga adı verilen peş peşe dizilmiş omurlardan oluşan bir iskelete sahiptirler. Omurga sütunu hem destek sağlayan kaslı bir yapıya sahiptir hem de esneklik sağlar. Omurgalılarda omurga genellikle kıkırdak halinde başlar, ancak yüksek yapılı omurgalılarda kemikleşmeye başlar.

Omurgalıların çoğunda iki çift ön ve arka uzuv bulunur ve vücut bilateral simetriye sahiptir. Baş, gövde ve kuyruk olmak üzere üç bölüme ayrılan vücutlarında solunum, sindirim, dolaşım ve boşaltım sistemlerine sahiptirler.

Omurgalı hayvanlar en gelişmiş canlı grubudur ve doku, organ gelişimi en yüksek düzeydedir. Hemoglobin adı verilen solunum pigmentini içeren alyuvarlara sahip olan omurgalılar, bu pigment sayesinde kanda oksijen taşırlar. Boşaltım organları çifttir ve boşaltım ile üreme organları genellikle ayrıdır.

Omurgalılar beş farklı grupta incelenir:
1. Balıklar: Tatlı ve tuz suda yaşarlar, genellikle solungaç solunumu yaparlar ve yüzgeçleriyle hareket ederler.
2. Kurbağalar: Su kenarlarında yaşayan, cilt ve akciğer solunumu yapabilen canlılardır.
3. Sürüngenler: Gövdeleri pullarla kaplı, akciğer solunumu yapan ve genellikle iç döllenme ve dış gelişme ile çoğalan hayvanlardır. Kertenkeleler, yılanlar, kaplumbağalar ve timsahlar bu gruba örnektir.
4. Kuşlar: Tüylerle kaplı olan, akciğer solunumu yapan ve genellikle dört odacıklı bir kalbe sahip olan canlılardır. İç döllenme ile yumurta oluşturarak çoğalırlar.
5. Memeliler: Kıl ve ter bezleriyle kaplı olan, sıcak kanlı canlılar olan memeliler, iç döllenme ve iç gelişme ile çoğalırlar. Otobur, etobur, etçil otobur, kemirici, uçan ve yüzen memeliler olmak üzere altı farklı grupta incelenirler.

Her grup kendi içinde farklı özelliklere ve adaptasyonlara sahiptir. Bu özellikler sayesinde omurgalılar geniş bir çeşitlilik gösterir ve farklı çevresel koşullara uyum sağlayabilirler.