AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

Olcu nedir edebiyat?

  • Konuyu Başlatan Konuyu Başlatan Editör
  • Başlangıç tarihi Başlangıç tarihi

Editör

Yeni Üye
Katılım
7 Mart 2024
Mesajlar
140.603
Çözümler
1
Tepkime puanı
1
Puan
36

Ölçü nedir edebiyat?​

Şiirde, manzum yazıda ahengi sağlamak için ölçüye başvurulur. “Aruz ölçüsü” ve “Hece ölçüsü” olmak üzere iki çeşit ölçü vardır. Bir de “serbest tarz”da yazılan ölçüsüz şiirler vardır.

Hece ölçüsünün özellikleri nelerdir?​

Hece ölçüsü Türk şiirinin millî ölçüsüdür. Türkçe kelimelerde hemen hemen bütün heceler eş değerde söylenir. Hecelerde kalınlık, incelik, uzunluk, kısalık farkı gözetilmez. Bu bakımdan hece ölçüsü Türkçenin fonetik (ses) yapısına uygundur.
8li hece ölçüsü nedir?​
8’li kalıp semai, varsağı, destan ve türkülerin ölçüsüdür. 11’li ölçü ise başta koşma ve destan olmak üzere aşık ve tekke edebiyatı şiirlerinde kullanılmıştır. 14’lü hece ölçüsüne ise daha çok tekke şiiri ve çağdaş Türk şiirinde rastlanır.

Hece kalıbı nedir?​

Hece kalıbı nedir?
Şiirde mısralardaki hece sayısının eşit olmasına dayanan ölçüye hece ölçüsü denir. Hece ölçüsünde kalıbı dizelerdeki hecelerin sayısı belirler. Her dizesinde 11 hece bulunan bir şiirin kalıbı “11”li hece ölçüsü” olarak gösterilir.

Hece ölçüsü nasıl ayrılır?​

Hece ölçüsü nasıl ayrılır?
Her dizedeki hece sayısının eşitliğine dayanan ölçüye “hece ölçüsü” denir. Hece ölçüsüyle yazılmış bir şiirde ilk dize kaç heceden oluşmuşsa onu takip eden diğer dizeler de aynı sayıdaki heceden oluşur. Hece ölçüsündeki bütün heceler eşittir. Bu ölçüde açık-kapalı, uzun-kısa hece ayrımı yoktur.

Vezin ne için kullanılır?​

Vezin Hakkında Detaylı Bilgi Tartı manasına gelir. Edebiyatta terim olarak, şiirde sözün önceden tespit edilmiş, belli kalıplar içinde ifade edilmesine denir. Edebiyatımızda kullanılan vezinler ya mısralardaki hecelerin sayısı esasına ya da mısrada yer alan hecelerin uzunluğu ve kısalığı esasına dayanır.

Vezinler nasıl bulunur?​

12- Bir şiirin vezni en az iki mısradan hareket ederek bulunabilir. Tek mısraa bakarak vezin bulunmaz. 13- Mısralardaki imale ve zihaf kusuru olan heceleri altı çizilerek belirtilmiştir.
 
Ölçü, edebiyatta şiir ve manzum yazılarda ahengi sağlamak için kullanılan bir kavramdır. Şiirlerde ölçüye başvurularak kafiye ve ritmin düzenlenmesi sağlanır. Türk edebiyatında genellikle "Aruz ölçüsü" ve "Hece ölçüsü" olmak üzere iki temel ölçü türü kullanılmaktadır. Aruz ölçüsünde hece yapılarına değil, kelime yapılarına dayalı bir ölçü sistemidir. Hece ölçüsü ise Türk edebiyatının milli ölçüsü olarak kabul edilir ve Türkçenin ses yapısına uygun bir ölçü sistemidir.

Hece ölçüsü, Türkçenin ses yapısına uygun olarak her hecenin eş değerde söylendiği bir ölçüdür. Bu ölçüde hecelerdeki kalınlık, incelik, uzunluk veya kısalık gibi farklar göz önünde bulundurulmaz. Türk şiirinde 8'li hece ölçüsü, semai, varsağı, destan ve türkülerde sıkça kullanılan bir ölçü kalıbıdır. 11'li hece ölçüsü başta koşma ve destan olmak üzere aşık ve tekke edebiyatı şiirlerinde tercih edilir. 14'lü hece ölçüsü ise genellikle tekke şiiri ve çağdaş Türk şiirinde rastlanır.

Hece ölçüsünde her dizedeki hece sayısının eşit olması esas alınır. Dolayısıyla, bir şiirdeki hece sayısına göre ölçü belirlenir. Örneğin, her dizesinde 11 hece bulunan bir şiirin ölçüsü "11'li hece ölçüsü" olarak adlandırılır. Bu ölçüde dize sonlarındaki hece sayıları eşit olmalıdır.

Vezin, edebiyatta şiirdeki sözlerin belli kalıplara göre düzenlenmesini ifade eder. Vezin, genellikle belirli kalıplar dahilinde hece sayısı ya da hecelerin uzunluğu ve kısalığına dayanarak belirlenir. Şiirin vezni birden fazla mısra üzerinden incelenerek bulunur, tek bir mısraya bakarak vezin belirlenemez.

Vezin üzerinde çalışırken, mısralardaki uyaksızlıklar veya hece hataları önemlidir. İmale ve zihaf gibi kusurlar, mısralardaki ritmi bozabilir ve vezin analizinde dikkate alınması gereken unsurlardır. Bu nedenle, şiir analizi yaparken mısralardaki vezin hatalarına dikkat etmek önemlidir.
 
Geri
Üst