Montrö Boğazlar Sözleşmesinin Maddeleri Nelerdir?

SoruCevap · 29 Mart 2024

Montrö Boğazlar Sözleşmesinin Maddeleri Nelerdir? Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 20 Temmuz 1936 tarihinde imzalanmıştır. Sözleşme, Türk Boğazları’nın uluslararası trafiğini düzenlemektedir. Sözleşmenin madde 1‘ine göre, Türk Boğazları, savaş ve barış zamanında tüm ülkelerin sivil ve ticari gemilerine açıktır. Madde 2‘ye göre, Türkiye, boğazlardaki güvenliği sağlamak ve trafiği düzenlemekle sorumludur. Madde 3‘te ise, Türk Boğazları’ndan geçiş için izin alınması gerektiği belirtilmektedir. Madde 4‘e göre, Türk Boğazları’ndan geçen gemilerin taşıdığı yük miktarı sınırlanmıştır. Madde 5‘te ise, Türkiye’nin boğazlardaki askeri varlığı ve kara savunması düzenlenmiştir.
İçindekiler

Montrö Boğazlar Sözleşmesinin Maddeleri Nelerdir?

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye ile diğer devletler arasında Boğazlar ve Marmara Denizi’nin statüsünü belirleyen bir anlaşmadır. İşte Montrö Boğazlar Sözleşmesinin bazı önemli maddeleri:

1. Boğazlar ve Marmara Denizi’nin Tarafsızlığı

Montrö Sözleşmesi, Boğazlar ve Marmara Denizi’nin tarafsızlığını ve geçiş hakkını düzenlemektedir. Bu maddenin amacı, Boğazlar üzerinden geçiş yapan gemilere tarafsızlık ve serbest geçiş hakkı sağlamaktır.

2. Boğazlardan Geçiş Kuralları

Sözleşme, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin hangi kategorilere ayrıldığını ve bu gemilerin geçişine ilişkin kuralları belirlemektedir. Buna göre, ticari gemiler, savaş gemileri ve diğer devlet gemileri farklı kategorilere ayrılmıştır.

3. Boğazlardan Geçiş İzinleri

Montrö Sözleşmesi, Boğazlardan geçiş yapacak gemilere verilecek izinleri ve bu izinlerin nasıl düzenleneceğini belirlemektedir. İzinler, Türk Boğazlar Komutanlığı tarafından verilmektedir ve belirli prosedürlere tabidir.

4. Boğazlardan Geçiş Ücretleri

Sözleşme, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerden alınacak ücretleri düzenlemektedir. Bu ücretler, gemi tipine, tonajına ve diğer faktörlere bağlı olarak belirlenmektedir. Geçiş ücretleri, Türk Boğazlar Komutanlığı tarafından tahsil edilmektedir.

5. Boğazlardan Geçiş Güvenliği

Montrö Sözleşmesi, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin güvenliğini ve emniyetini sağlamak amacıyla çeşitli tedbirler içermektedir. Bu tedbirler, gemilerin seyrüsefer kurallarına uymasını ve çevre güvenliğini korumasını gerektirmektedir.

6. Boğazlardan Geçiş İhlalleri ve Yaptırımlar

Sözleşme, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin kurallara uymaması durumunda uygulanacak yaptırımları belirlemektedir. Bu yaptırımlar arasında para cezaları, gemiye el koyma ve diğer cezai önlemler bulunmaktadır.

7. Boğazlardan Geçiş İzleme ve Denetleme

Montrö Sözleşmesi, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin izlenmesi ve denetlenmesi amacıyla Türk Boğazlar Komutanlığı tarafından gerekli önlemlerin alınmasını öngörmektedir. Bu sayede, Boğazlardan geçiş yapan gemilerin güvenliği sağlanmaktadır.

8. Boğazlardan Geçiş Sırası

Sözleşme, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin sırasını belirlemektedir. Geçiş sırası, Türk Boğazlar Komutanlığı tarafından düzenlenmekte olup, gemilerin geçiş hakkı kazanması için belirli prosedürlerin takip edilmesi gerekmektedir.

9. Boğazlardan Geçiş İçin Bildirim Süresi

Montrö Sözleşmesi, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin bildirim süresini belirlemektedir. Bildirim süresi, gemi tipine ve tonajına bağlı olarak değişmektedir. Gemi sahipleri, belirli bir süre öncesinden geçiş yapacaklarını bildirmek zorundadır.

10. Boğazlardan Geçiş Yasağı

Sözleşme, belirli durumlarda Boğazlardan geçiş yapılmasını yasaklayabilir. Bu durumlar arasında savaş, tehlikeli yük taşıyan gemilerin geçişi ve diğer güvenlik nedenleri yer almaktadır. Geçiş yasağı, Türk Boğazlar Komutanlığı tarafından ilan edilmektedir.

11. Boğazlardan Geçiş İçin İstisnalar

Montrö Sözleşmesi, belirli gemi tipleri ve devletler için Boğazlardan geçiş yapma istisnaları öngörmektedir. Bu istisnalar, ticari gemiler, savaş gemileri ve diğer devlet gemileri için farklılık gösterebilir.

12. Boğazlardan Geçiş İçin Rota ve Hız Sınırlamaları

Sözleşme, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin rota ve hız sınırlamalarını belirlemektedir. Bu sınırlamalar, gemilerin güvenli ve düzenli bir şekilde geçiş yapmasını sağlamak amacıyla uygulanmaktadır.

13. Boğazlardan Geçiş İçin İlgili Belgeler

Montrö Sözleşmesi, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin sahip olması gereken belgeleri belirlemektedir. Bu belgeler arasında gemi belgeleri, mürettebat belgeleri ve diğer ilgili belgeler yer almaktadır.

14. Boğazlardan Geçiş İçin İlgili Kurumlar

Sözleşme, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerle ilgilenen ve düzenlemeleri yapan kurumları belirlemektedir. Bu kurumlar arasında Türk Boğazlar Komutanlığı, Denizcilik İşletmeleri Genel Müdürlüğü ve diğer ilgili kurumlar bulunmaktadır.

15. Boğazlardan Geçiş İçin İletişim Kanalları

Montrö Sözleşmesi, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin iletişim kanallarını belirlemektedir. Bu kanallar, gemilerin Türk Boğazlar Komutanlığı ile iletişim kurmasını ve gerektiğinde bilgi alışverişinde bulunmasını sağlamaktadır.

16. Boğazlardan Geçiş İçin Uluslararası İşbirliği

Sözleşme, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin uluslararası işbirliği çerçevesinde hareket etmesini öngörmektedir. Bu işbirliği, diğer devletlerle bilgi paylaşımı, koordinasyon ve ortak çalışmaları içerebilir.

17. Boğazlardan Geçiş İçin Acil Durum Prosedürleri

Montrö Sözleşmesi, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin karşılaşabileceği acil durumlar için prosedürler belirlemektedir. Bu prosedürler, gemilerin güvenliğini sağlamak ve acil durumlarda hızlı müdahaleyi temin etmek amacıyla uygulanmaktadır.

18. Boğazlardan Geçiş İçin Denetim ve Denetim Kurulu

Sözleşme, Boğazlardan geçiş yapacak gemilerin denetlenmesi ve denetim kurullarının oluşturulmasını öngörmektedir. Bu denetimler, gemilerin uygunluk ve güvenlik standartlarına uyup uymadığını kontrol etmek amacıyla gerçekleştirilmektedir.

19. Boğazlardan Geçiş İçin İhtilafların Çözümü

Montrö Sözleşmesi, Boğazlardan geçişle ilgili çıkabilecek ihtilafların nasıl çözüleceğini belirlemektedir. Bu ihtilaflar, taraflar arasında müzakereler veya uluslararası tahkim yoluyla çözülebilmektedir.