Mesnevi Nedir? Ornekleri ve Şairleri

SoruCevap

Yeni Üye
Katılım
17 Ocak 2024
Mesajlar
350.999
Çözümler
1
Tepkime puanı
17
Puan
308
Yaş
36
Mesnevi


Mesnevi Divan edebiyatında her beytinin dizelerinin kendi aralarında uyaklı olduğu şiir turu
Aruz kalıplarının genellikle kısa bicimleriyle yazılan mesnevilerde yazılan mesnevilerde, uzak orgusu aa, bb, cc, dd bicimindedir Uyak sıkıntısı bulunmadığından, coğunlukla, oyku yada oğretici yapıtlar gibi uzun konular icin yeğlenmiş olan mesnevi turunde, anlam genellikle beyitte tamamlanır; ama bazen, anlamın beyitten beyite anlatıldığı da olur

Mesnevilerin Ozellikleri

Mesneviler, konularına gore sınıflandırılabilir: Destansı mesneviler ( Firdevsi'nin Şehname'si), oğretici mesneviler ( Nabi'nin Hayriye'si); dinsel ve tasavvufla ilgili mesneviler ( Mevlana'nın Mesnevi'si; Fuzulinin Leyla ile Mecnun'u ; Şeyh Galip'in Husn u Aşk'ı) Ayrıca, Padişahların savaşlarını anlatan yapıtlar ( gazavatnameler), kentleri ve kentlerdeki guzelleri anlatan yapıtlar ( şehrenğizler ) ve bazı yergi yapıtlar da, mesnevi nazım bicimiyle yazılmıştır

Mesnevi, İran edebiyatında ortaya cıkmış, İran edebiyatında mesnevilerin en guzel orneklerini Genceli Nizami Cami vermiştir Genceli Nizami'nin 5 mesneviden oluşan hamsesi ( Penc Genc), daha sonraları İslam ve Turk şairleri tarafından da ornek alınmıştır

Turk Eebiyat Mesneviler

Turk edebiyatında ilk mesnevi, Yusuf has Hacip'in Kutadgu Bilig ( Kutlu Olma Bilgisi ) adlı yapıtıdır Sonraki yuzyıllarda turun başlıca orneklerini verenler arasında XIII yy'da Şeyyat Hamza ( Yusuf ile Zuleyha ), Mevlana ( Mesnevi) ve Yusuf emre ( Vesiletun Necat ), XIV yy'da Suleyman Celebi ( Vesilet un Nebi, mevlit), Şeyhi ( Husrev u Şirin ), Hamdullah Hamdi ( Yusuf ile Zuleyha, hamse ) ve Ali Şir Nevai ( Seddi İskender, hamse), XVIyy'da Lamii ( Vamık u Azra ), Taşlıcalı Yahya ( Şah u Geda, Hamse), zati ( Şem u Pervane ) ve fuzuli Leyla ile Mecnun ), XVII yy'da Nezizade Atai ( Hilyet ulErkan, hamse ) ve Nabi ( Surname ) XVIII: yy'da Şeh galip ( Husn u Aşk Enderunlu Fazıl ( Zenanmame ) ve Sunbulzade Vehbi ( Şehrengiz ) sayılabilir Batı mesnevi turu genellikle bırakılmış olmakla birlikte, İbrahim Şinasi, Mehmet Akif Ersoy, ve benzeri şairler mesnevi uyak duzenini kullanmışlardır

imagesmesnevinedirorneklerivesairleri5ae0091017776
 
Geri
Üst