Mesnevi Nedir? Örnekleri ve Şairleri

SoruCevap

Yeni Üye
Katılım
17 Ocak 2024
Mesajlar
350.999
Çözümler
1
Tepkime puanı
17
Puan
308
Yaş
36
Mesnevi


Mesnevi Divan edebiyatında her beytinin dizelerinin kendi arasında kafiyeli olduğu şiir türü
Aruz kalıplarının genelde kısa biçimleriyle yazılan mesnevilerde yazılan mesnevilerde, uzakta örgüsü aa, bb, cc, dd biçimindedir Uyak sıkıntısı bulunmadığından, başlıca, öykü yada öğretici yapıtlar gibi uzun konular için yeğlenmiş olan mesnevi türünde, kasıt genellikle beyitte tamamlanır; lakin ara sıra, anlamın beyitten beyite anlatıldığı da olur

Mesnevilerin Özellikleri

Mesneviler, konularına tarafından sınıflandırılabilir: Epik mesneviler ( Firdevsi'nin Şehname'si), öğretici mesneviler ( Nabi'nin Hayriye'si); dinsel ve tasavvufla ilgili mesneviler ( Mevlana'nın Mesnevi'si; Fuzulinin Leyla ile Mecnun'u ; Şeyh Galip'in Hüsn ü Aşk'ı) Hem, Padişahların savaşlarını anlatan yapıtlar ( gazavatnameler), kentleri ve kentlerdeki güzelleri anlatan yapıtlar ( şehrenğizler ) ve bazı yergi yapıtlar da, mesnevi nazım biçimiyle yazılmıştır

Mesnevi, İran edebiyatında ortaya çıkmış, İran edebiyatında mesnevilerin en hoş örneklerini Genceli Nizami Cami vermiştir Genceli Nizami'nin 5 mesneviden oluşan hamsesi ( Penç Genc), daha sonraları İslam ve Türk şairleri göre da örnek alınmıştır

Türk Eebiyat Mesneviler

Türk edebiyatında ilk mesnevi, Yusuf has Hacip'in Kutadgu Bilig ( Kutlu Olma Bilgisi ) adlı yapıtıdır Sonraki yüzyıllarda türün başlıca örneklerini verenler aralarında XIII yy'da Şeyyat Hamza ( Yusuf ile Züleyha ), Mevlana ( Mesnevi) ve Yusuf emre ( Vesiletün Necat ), XIV yy'da Süleyman Celebi ( Vesilet ün Nebi, mevlit), Şeyhi ( Hüsrev ü Sevimli ), Hamdullah Hamdi ( Yusuf ile Züleyha, hamse ) ve Ali Şir Nevai ( Seddi İskender, hamse), XVIyy'da Lamii ( Vamık u Azra ), Taşlıcalı Yahya ( Şah u Geda, Hamse), zati ( Şem ü Pervane ) ve fuzuli Leyla ile Mecnun ), XVII yy'da Nezizade Atai ( Hilyet ülErkan, hamse ) ve Nabi ( Surname ) XVIII: yy'da Şeh şampiyon ( Hüsn ü Aşk Enderunlu Fazıl ( Zenanmame ) ve Sünbülzade Vehbi ( Şehrengiz ) sayılabilir Batı mesnevi türü çoğunlukla bırakılmış olmakla birlikte, İbrahim Şinasi, Mehmet Akif Ersoy, ve güya şairler mesnevi uyak düzenini kullanmışlardır

*
 
Geri
Üst