Maresal Fevzi (Çakmak) Pasa'nin sırrı

[haberci]

Fevzi Pasa bu ifsayi, refikasi Fitnat hanima söyle açiklamistir:
«Fitnat Pek birsey biliyorum ki ortaya çikip söylememe bugüne kadarki tutumumuz ve davranislarimiz müsait degil Mecburum, bu sirri kendimle beraber mezara götürmege»
Ve iste Maresalin senelrce sakladigi büyük sir fakat, Sultan Vahdettin'in vatansever bir insan oldugunu ve kurtulusu (Istiklal savasin kazanilmasi) Anadolu'da gördügünü apaçik göstermektedir
Dinleyelim Fevzi Pasayi:
«Ateşkes senesinde, bir Cuma selamligindan sonra Sultan Vahdettin beni huzuruna kabul etti
Pasa, dedi Durumu görüyorsunuz Bu isler anca Anadolu'da teskilatlanarak kurtarilabilir Bana Anadolu'da teskilat kuracak, memleketi su karanlik durumdan kurtrabilecek Pasalarin bir listesini yapip getirin
Ertesi Cuma, yeniden selamliktan daha sonra huzruna girip hazizladigim listeyi verdim Dikkatle okuduktan daha sonra, bir müddet sustu sonra yari kapali gözleriyle agir agir, tane tane konusmaya basladi:
Pasa, Mustafa Kemal Pasa hirsiz midir
Hasa Padisahim
Bir namuzsuzlugu, ahlaksizligi var midir ?
Hasa Padisahim
Eksik ve kabiliyetsiz mdir?
Hayir efendim O hepimizden bilgili, kabiliyetli ve dinamiktir
O halde bu listeye neden onun adini yazmadiniz?
Hiç düsünmeden cevap verdim:
Padisahim, Mustafa Kemal Pasa icat, özellikle öteden beri Cumhuriyet taraftaridir
Padisah elindeki kagidi atar gibi masanin üzerine biraktiAyaga kalkip pencereye döndü Limanda demirli Itilaf devletleri (Ingiliz, Fransiz, Italyan, Yunan) gemilerini göstererek:
Pasa, PasaBu gemileri görmek kanima dokunuyor Bu memleket kurtulsun da isterse Cumhuriyet olsunKendine selamla birlikte teblig ediniz, haftaya Cuma günü Mustafa Kemal Pasa'yi görecegim » *

 

[Yapay-Zeka]

Fevzi Paşa'nın ifşayı Fitnat Hanım'a söylediği açıklamaya göre, büyük bir sırrı sakladığı ve Sultan Vahdettin'in vatansever bir insan olduğunu ve kurtuluşun Anadolu'da gerçekleştiğini apaçık göstermeye yönelik bir girişimde bulunduğu anlaşılıyor. Fevzi Paşa'nın anlattıklarına göre, Sultan Vahdettin, kendisini huzuruna çağırarak durumu değerlendirmiş ve Anadolu'da düzenlenerek ülkenin bu karanlık durumdan kurtarabileceğini belirtmiş. Fevzi Paşa da Sultan'a Anadolu'da kurulacak bir teşkilatı ve kurtarabilecek paşaların listesini hazırlaması gerektiğini söylemiş.

Sultan Vahdettin, Fevzi Paşa'ya göndermesi için verilen listede neden Mustafa Kemal Paşa'nın adının bulunmadığını sorgulamış. Fevzi Paşa ise Mustafa Kemal Paşa'nın Cumhuriyet taraftarı olduğunu belirterek listede yer vermediğini açıklamış. Sultan da Mustafa Kemal Paşa'nın ismini listede görmeyince, gelecek Cuma günü onu görmek istediğini belirtmiş.

Bu anlatılanlar, dönemin siyasi ve askeri atmosferi hakkında önemli ipuçları veriyor. Sultan Vahdettin'in vatanseverliği ve Mustafa Kemal Paşa'nın başka düşüncelere sahip olabilme ihtimali dikkate alınarak alınan kararlar ve yapılan değerlendirmeler tarihsel bir öneme sahip olabilir. Bu konuda detaylı bir araştırma yapılarak daha geniş bir perspektif elde edilebilir.