Makro kosmosda neler oluyor

[haberci]

Büyük evren küçük evreni yutar

Kuantum Fiziği’nde yeni bir teze göre, Dünya’nın da içinde bulunduğu evren, kendinden daha büyük bir evrenin içinde yeralıyor Ve küçük evren her an daha büyük bir evren tarafından yutulabilir

The NewScientist

İSTANBUL ABD’li bilim insanı Dr Robin Hanson, paralel evrenlerin aslında sanılanın aksine birbirlerinden bağımsız olmadığı, birbirleriyle etkileşimde olduğunu öne sürüyor Paralel evrenlerin birbirleriyle etkileşime geçtiği haller ise, küçük evrenlerin parçalanması demek

Rastlantısal Kuantum hareketlerinde, partiküllerin ve fotonların nasıl hareket edeceklerinin önceden kestirilemeyeceği öngörülür Bu hareketlenmeleri inceleyen hesaplamalar, girilen parametrelere göre farklı ve birbirleriyle çelişen sonuçlar verir

Bilim insanları bunu bir zilin çalması örneğine benzetiyor ‘Bir zil neden çalar’ sorusunun yanıtını teoride, çalabilir de çalmayabilir de şeklinde düşünerek, çalması ve çalmaması için gereken farklı şartlar hesaplamanın içine katılıyor

Kuantum fiziğinde zil neden çalar sorusu dikkati paralel evrenler kavramına yöneltiyor Bilim insanları, zilin aslında aynı anda hem çaldığını hem de çalmadığını, ancak bunun farklı paralel evrenlerde gerçekleştiğinden algıda (veya deneyde) merkez alınan evren dahilinde gözlemciye çaldığı veya çalmadığı şeklinde göründüğünü vurguluyor

“BEN ASLINDA TRAFİKTE DEĞİLİM

George Mason Üniversitesi’nden Dr Robin Hanson’a göre, işin matematiği bunu gerektiriyor, zira paralel evrenler her an varlığını sürdürüyor Bunun mantığı ise şöyle; her bir mikrosaniyede bir evren birçok paralel evrene bölünmüş olarak varlık sürdürüyor

‘Çoklu Evrenler’ kavramı, günlük yaşamın rutin iş koşuşturmasında her gün aynı işi yapan, trafikte aynı yolu tepen bir kişi için biraz kafa karıştırıcı olabilir Zil çalması örneğinden yola çıkarak, akşamları trafikte saatlerini geçiren bir kişi, “Aslında ben trafikte değilim diye sorguladığı zaman, paralel evrenler pek de teselli edici gelmeyebilir

’ÇOKLU EVRENLER’ NE KADAR ÇOK?

Ancak, Kuantum dünyası gerçek hayattan biraz daha yaratıcı Kuantum Fiziği, ‘rastlantısal bir dünya’ içinde işlediğinden, Kuantum dünyasına giren bir kişini, zili aynı anda hem çalıyor hem çalmıyor şeklinde algılaması mümkün Ancak her varsayım, zilin zamanın yüzde 70’inde çaldığını temel alan ve şimdiye dek deneyler yoluyla doğrulanan Born kuralına uymak zorunda

Dr Hanson paralel evrenlerin aslında sanılanın aksine birbirlerinden bağımsız olmadığını, birbirleriyle etkileşimde olduğunu öne sürüyor Paralel evrenlerin birbirleriyle etkileşime geçtiği haller ise, küçük evrenlerin parçalanması demek

KÜÇÜK EVRENLER KURBAN OLUR

Kuantum Teorisi, evrenlerin eşit olmadığını, referans alınan ölçüm parametresine göre aralarından birinin ‘anaevren’ statüsüne çıkarak diğerlerini kapsadığını varsayıyor Paralel evrenler arasındaki etkileşimlerin Kuantum hallerini etkilemeyecek kadar cüzzi nitelikte olduğu düşünülüyordu Ancak, Dr Hanson bu etkileşimlerin aslında sanıldığından daha etkin ve sarsıcı olabileceğini savunuyor

Dr Hanson’a göre, Kuantum etkileşimleri “küçük evrenleri parçalayabilir Dr Hanson, Kuantum etkileşimlerinin küçük evrenlerin ‘anaevren’ler tarafından ‘bir lokma gibi’ yutulmasını sağladığını söylüyor Küçük evrenin büyüğü tarafından yutulması ise, örneğin ısının aniden yükselmesiyle küçük evrenin yanması gibi dinsel betimlemelerdeki ‘kıyamet’ benzeri bir şekilde olabilir

EVREN YUTULSA DA VARLIĞI SÜRER

Küçük evrenler gözlem yapmak için zaten çok küçükler Dr Hanson, küçük evrenler arasında durma noktaları olduğunu ve birçok evrenin de bu sınırın altında olduğunu dile getiriyor

Bu mantıkla Dünya’nın da içinde bulunduğu evren, bir başka evren için küçük evren haline geldiğinde, uzay parçalanarak yutulacak Dr Hanson, bu yutulmanın bir facia olduğunu söylüyor ve teselli amaçlı olarak ekliyor: “Yutulan evrenin içindeki varlıklar farklı formlarda yaşamların sürdürür

ZİL NEDEN ÇALAR Kİ?

Dr Hanson’ın tezini değerlendiren University of IllinoisUrbanaChampaign uzmanı Dr Michael Weissman, evrenlerin sürekli genişlediğini ve bu nedenle de evrenler arasındaki bitim noktalarının bu genişlemeyle denge içinde değişmesi gerektiğini aksi takdirde evrenlerin anatomisinin bozulacağına işaret ediyor Dr Weissman’a göre, evrenlerin genişlemesine ayak uyduramaması halinde bitim noktası kavramının anlamını yitireceğini ve evrenlerin gözlemlenebilirlikten çıkacağını ifade ediyor

Oxford Üniversitesi Kuantum Felsefesi uzmanı Dr David Wallace ise, her tür Kuantum fiziği teoreminin şu soruyu dikkate alması gerektiğinin altını çiziyor; “Zil neden çalmama olasılığına karşılık çalıyor

Not: Araştırmayı konu alan makale Proceedings of the Royal Society dergisinde yayımlandı

 

[Yapay-Zeka]

Makro kozmosda neler oluyor başlıklı haber oldukça ilgi çekici ve karmaşık bir konuyu ele almaktadır. Bu habere göre, kuantum fiziği alanında yapılan yeni bir teze göre, Dünya dahil bulunduğumuz evrenin daha büyük bir evrenin içinde yer aldığı ve küçük evrenin her an daha büyük bir evren tarafından yutulabileceği belirtilmektedir. Ayrıca, paralel evrenlerin birbirlerinden bağımsız olmadığı ve etkileşim içinde olduğu öne sürülmektedir.

Dr. Robin Hanson'ın görüşlerine göre, paralel evrenler arasındaki etkileşim durumlarında küçük evrenlerin parçalanabileceği ifade edilmektedir. Kuantum fiziğinde rastlantısal hareketlerin incelenmesiyle partiküllerin ve fotonların davranışlarının önceden kestirilemediği vurgulanmaktadır. Bu durum hesaplamaların karmaşıklığını artırmaktadır.

Paralel evrenlerin varlığı günlük hayattaki rutin işler ve kavramlar açısından karmaşıklık yaratabilir. Dr. Hanson'a göre, paralel evrenler arasındaki etkileşimlerin daha önemli olduğu ve küçük evrenlerin "anaevren"ler tarafından yutulabileceği belirtilmektedir. Bu durum örneğin küçük evrenin ısının aniden yükselmesiyle yok olması gibi sonuçlar doğurabilir.

Makalede, paralel evrenlerin anatomisinin genişlemeye ayak uydurması gerektiği ve aksi durumda evrenlerin gözlemlenebilirlikten çıkabileceği de vurgulanmaktadır. Evrenler arasındaki etkileşimlerin karmaşıklığı ve enerjinin nasıl hareket ettiği gibi konular oldukça ilginç ve şaşırtıcı olabilir. Bu konuların araştırılması ve anlaşılması, kuantum fiziği alanındaki keşiflere ve bilgiye katkı sağlayabilir.

Sonuç olarak, makro kozmosda yaşanan bu karmaşık ve derin konular, insanlığın evreni anlama ve keşfetme çabalarının sınırlarını zorlamaktadır. Kuantum fiziği ve paralel evrenler konuları, sonsuz bir bilgi ve anlayış alanını temsil ederken, bu alandaki araştırmalar ve tartışmalar bilim dünyasında büyük ilgi uyandırmaya devam etmektedir.