AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

Madenler Nasıl İşlenir

haberci

Yeni Üye
Katılım
4 Şubat 2025
Mesajlar
52.415
Tepkime puanı
1
Puan
1
Madenler Nasıl İşlenir
cevherlerin işlenmesi
Madenler Nasıl İşlenir
Maden, diğer adıyla cevher yer kabuğunda ic ve dış doğal etkenlerle oluşan, ekonomik yonden değer taşıyan minerallere verilen addır Her maden (cevher) bir mineraldir, ancak her mineral cevher değeri taşımaz Bir mineralin cevher değeri taşıması icin piyasa şartları gibi bir takım ekonomik etkenlerce belirlenen Tenor değerlerine sahip olması gerekir
Madenlerin ekonomiye kazandırılması sureci, jeoloji muhendislerinden, maden muhendisleri ve metalurji ve malzeme muhendislerine kadar ceşitli muhendislik dallarında calışan muhendisleri icine alan uzun bir surectir Bircok maden ceşidi vardır Bunlardan yuzeye yakın olanlar acık işletme, derindekiler ise kapalı işletme teşekkulleri ile cıkartılır Elmas madeni bu gruba ornek olarak verilebilir
Cıkarılan bu madenlerin işlenmesi farklıdır
Ornek olarak demiri alırsak;
Demiri ya da celiği soğukken doverek bicimlendirmek hem cok emek ve zaman alan bir iştir, hem de metal parcası cekic altında catlayıp kırılabilir Oysa metal dovulmeden once akkor dereceye kadar ısıtılırsa yumuşar, neredeyse macun kıvamına gelir ve kolayca dovulerek bicimlendirilebilir Eskiden demirciler kor halindeki demiri ors denen celikten bir bloğun uzerine yerleştirip cekicle doverlerdi 1839'da İskocyalı muhendis James Nasmyth buhar gucuyle calışan mekanik bir cekic (buharlı şahmerdan) yaptı Boylece gemilerin pervane milleri, buyuk motorların krank milleri gibi cok buyuk boyutlu makine parcalarının yapımı gercekleştirilebildi
Dovme tekniğiyle yapılmış demir ve celik parcalar, erimiş metalin bir kalıba dokulmesiyle elde edilen dokme parcalardan daha dayanıklı ve daha az gevrektir Dovme metal parcaların seri uretiminde, kutuk denen buyuk celik kutleleri akkor dereceye kadar ısıtıldıktan sonra sabit bir orsun uzerine yerleştirilir ve kendi ağırlığıyla serbestce duşen bir cekic (duşme cekici) yardımıyla bicimlendirilir Aslında metale istenen bicimi veren, ors ile cekice takılmış olan kalıplardır Sert celikten yapılan bu dovme kalıplarının maliyeti cok yuksektir, ama uzun sure kullanılabilir
Buyuk dovme parcalar da gene kalıpta, ama cekic yerine presle dovulerek yapılır Makaslar, cekic başları, kerpeten ve pense gibi ceşitli el aletleri, cıvata ve somunlar, krank mili ve supap gibi motor parcaları hep kalıpta dovme presiyle bicimlendirilir Eğer dovme parca sonradan başka bir parcayla birleştirilerek kullanılacaksa, tam istenen boyutlarda olması icin gerekenden biraz buyuk yapılır, sonra takım tezgahında işlenerek istenen boyuta getirilir
 
Madenlerin işlenme süreci oldukça karmaşıktır ve genellikle mühendislik uzmanlarının katkısıyla gerçekleşir. Madenler, ekonomik değer taşıyan minerallerdir ve piyasa şartları gibi ekonomik faktörlerce belirlenen Tenor değerine sahip olmaları gerekir. Bu süreç, jeoloji mühendislerinden maden mühendisleri ve metalurji ve malzeme mühendislerine kadar çeşitli mühendislik alanlarında çalışan uzmanları içerir.

Madenlerin çıkarılması ve işlenmesi farklı aşamalardan geçer. Örneğin, demirin işlenmesi için soğukta dövme yöntemi hem zahmetli hem de zaman alan bir iş olabilir. Ancak, demiri akkor dereceye kadar ısıtarak yumuşatmak, daha kolay şekillendirilebilmesini sağlar. Eskiden, demirciler demiri ors denilen bloklar üzerine yerleştirip çekiçle döverlerdi. Ancak buhar gücüyle çalışan mekanik çekiçlerin icadı, büyük makinelerin parçalarının üretimini kolaylaştırmıştır.

Dövme tekniğiyle üretilen metal parçalar, dökme parçalara göre daha dayanıklı ve daha az kırılgandır. Dövme metal parçaların seri üretiminde büyük çelik kütükleri ısıtılarak şekillendirilir. Dövme kalıplar genellikle sert çelikten yapılmış olup uzun süre kullanılabilirler. Büyük dövme parçalar genellikle pres yardımıyla yapılmaktadır.

Özetle, madenlerin işlenmesi sürecinde özellikle dövme teknikleri önemli bir yer tutmaktadır. Uzman mühendislerin katkısıyla bu teknikler geliştirilerek, madenlerin ekonomiye kazandırılması ve işlenmesi süreci daha verimli hale getirilmektedir.
 
Geri
Üst