Lazlar..

[haberci]

LAZLAR
Ulkemizde nasıl ki doğu bolgesinden sozedilince orada yaşayan herkesin Kurt olduğu tarzında bir duşunce var ise, Karadeniz’li de denilince o bolgede yaşayan tum toplumun Laz olduğu şeklinde bir anlayış var Halbuki doğu bolgemizde yaşayan herkes Kurt olmadığı gibi Karadeniz bolgesinde yaşayan herkes de Laz değil Lazlar DoğuKaradeniz bolgesinin kucuk bir bolgesinde yaşarlar Bu bakımdan belki de Laz tanımlamasını ulkemize ozgu olarak ikiye ayırmak gerekir Birinci tanım; Coğrafi tanım Yani coğrafi Lazlar Karadenizli herkese Laz dendiği gibi İkinci tanım ise; etnik Laz, sosyolojik olarak Laz olan toplumsal bir rengimiz olan Lazlar’dır İşte bu yazıda Laz denilince kastedilen toplumsal kesim bu Lazlar’dır Bu anlamda Karadeniz bolgesinde oturan herkes Laz değildir Bu bolgede baştaTurkler vardır Onlardan sonra, Gurculer vardır Birde yine Osmanlı doneminden kalan Rumlar, Ermeniler, Hemşinliler vs vardır
Durum boyle olunca Lazları tanıdığımızı da soyleyemeyiz Laz denilince; hamsi balığı, Karadenizli icin soylenen fıkralar, kemence muziği, tepilen horon oyunu vs Halbuki etnik Lazlar ile bu ozelliklerin direkt ilgisi yoktur Orneğin; Laz muziği denilince akla gelen kemenceyi etnik Lazlar calmazlar Lazlar’ın esas calgısı tulumdur Hayvan derisinden yapılan nefes ufleyerek calınan tulumdur
Bugun Turkiye’de Lazlar’ın yaşadığı en yoğun yoreler; RizeArtvin arasında; Pazar, Ardeşen, Fındıklı, Arhavi, Hopa ve Camlıhemşin’dir Bu yoreler dışında ise; Bolu, Bartın, Bursa, Kocaeli, Adapazarı, ve son yıllarda kırdankente goc nedeni ile İstanbul ve Ankara’da sayılabilir
Lazlık, kavramı etnik kimliği ifade eden bir kavramdır Yani Lazlar ırksal etnik bir ozellik ifade eden toplumdur Kendilerine has farklı tarihleri ve kulturel ozellikleri vardır
TARİHTE LAZLAR
Tarihciler Lazlar’ı Guney Kafkasya halkından sayarlar Doğu ve Kuzey DoğuKaradeniz bolgesinde yaşayan Lazlar’a araştırmacılar antik Kolhida uygarlığının gunumuzdeki izleri olduğunu yazıyorlar
Kolhida adına ilk defa MO 8 yuzyılda Urartu yazıtlarında rastlanmıştır Tarih kitapları, Kolhida Krallığı’na Romalılar’ın son verdiğini bildiriyor Daha sonraBizans egemenliği başlıyor Kolhida uygarlığı denilen uygarlığı, Laz, Gurcu ve Abhazlar’ın oluşturduğu iddia edilir MS 3 yuzyılda LAİKA KRALLIĞI kurulur Bir dizi iktidar değişimi olur Bir dizi krallık kurulur Lazika Krallığı’nda yonetim Lazlar tarafından gercekleşirLazika toprakları 57 yuzyıl arasında Roma (Bizans) ile Pers (İran) gibi iki buyuk devlet arasında cekişme alanı olur
Tarihi bilgilere gore; Haclı Seferleri ve Bizans sarayındaki taht kavgaları sonucu Gurcu kralice Tamara 1204 yılında Laz topraklarını yonetimi altına alır O donemlerde Lazlar ustunde Gurcu etki artar Lazlar’ın Bizans ile mucadelesi 1453’de Osmanlı’nın İstanbul’u alması ile son bulur
II yuzyılda bolgeyi işgal eden Romalıların bu topluma Laz adını verdiği bilinirLazlar’ın Hıristiyanlaşması da bu doneme rastlar İranlılar ise bu sırada Mazdeist inancına mensuptur Onlar ise Lazlara Mazdeist inancını oğretmeye calışır 643 yılında ise bu defa Araplar bolgeye gelirler 730 yılında Emeviler bolgeye yerleşirler
Orta Asya’dan bolgeye gelen Turkleri saymazsak, Osmanlılar bolgeye 1341’de gelirler Bu tarihte Trabzon yağmalanır 1461’de ise Fatih Sultan Mehmet Trabzon’a savaşsız girer Bu sırada OğuzCepni Turkmen boyları Trabzonu cevreleyen Cepni Bağları’nı kendine yurt tutmuşlardır
Lazlar’ın İslamlaşması Yavuz Sultan Selim (15121520) doneminde daha yaygınlaşır 1615’de bolgeyi ziyaret eten Luni Granazios adlı seyyah yazdıklarında diyor ki; “Lazlar yetişkin kızlarını yenicerilerle evlendirmeye ozen gosteriyorlar Bu, Lazların Osmanlı ile entegrasyonunu gostermesi acısından onemli sayılacak bir tesbittir 1873 yılına ait Osmanlı kayıtlarında 9200 adet Lazlardan oluşan hane sayısından ve 55350 kişilik nufustan sozediyor
Osmanlı bu bolgede yonetimi kurunca bolgeye Lazistan adını veriyor ve her biri ayrı ayrı derebeyleri tarafından yonetilen 11 idari bolge oluşturuyor Laz derebeyleri padişaha asker ve vergi veriyor Bu derebeyleri, bitip tukenmek bilmeyen OsmanlıRus savaşlarında Osmanlı’nın yanında hep yer almışlardır 1877 savaşından sonra bolgenin bir kısmı Ruslar’ın bir kısmı ise Osmanlılar’ın elinde kalır Corum Vadisi ile Trabzon arasında uzanan bolge 1925 yılına dek Turkiye haritalarında “Lazistan olarak goruluyor Cumhuriyetin ilk yıllarındaki TBMM’de “Lazistan milletvekilleri bolgeyi temsil ediyor
Hopa
imageslazlar5ad1bc4039949
imageslazlar5ad1bc4189c49
Arhavi Şelalesi
imageslazlar5ad1bc42e081f