Latife Hanım'ın Sır Kitabı Bulundu

[haberci]

Latife Hanım'ın Atatürk ile yaptığı izaç, sırrını koruyor 1975 tarihinde ölünceye kadar evliliği ile ilgili hiç kimse ile konuşmayan Latife Bayan'ın bir kitap yazdığı ortaya çıktı
Ebru TOKTAR'ın haberi
Türk kadınının modernleşme tarihinin sembollerinden olan Latife Bayan ’ın hayatı, Atatürk ile evlenmesinden boşanmasına değin her anıyla bir sır perdesi gibi gizemini koruyor Atatürk ile boşandığı 5 Ağustos 1925 tarihinden, öldüğü 13 Temmuz 1975 tarihine kadar hiç kimseye evliliği hakkında konuşmayan Latife Bayan ’ın ‘Müslüman Bayan Nasıl olmalı ’ adlı bir kitap yazdığı ortaya çıktı
“Latife Hanım ’ın Kağıtları addlı kitabı yazan analist Fatih Bayhan, yayınlamayan kitabın bugüne dek ailesince korunduğunu söyledi
Fatih Bayhan, kitaba ilişkin şunları anlattı:
Kitabımı hazırlarken, Latife Hanım ’ın kızkardeşi Vecihe İlmen ’in torunu olan Mehmet Sadık Öke ile görüştüm Latife Hanım, Atatürk ile evlenmeden önce 1920 yaşlarında iken, Fransızca bir kitap hazırladığını öğrendim Kitabın adını da ‘Müslüman Bayan Nasıl Olmalı ’ koymuş Latife Bayan ’ın kendi elyazısı ile Fransızca kaleme aldığı bu kitap, hiç yayınlanmamış ve günümüze dek sır gibi saklanmış Latife Hanım ’ın bu kitabından, Atatürk ’ün farkında olup olmadığını bilmiyoruz Dolma kalemle inci gibi yazılan kitap, Latife Bayan ’ın ailesi tarafından özenle saklanıyor ve kimseye verilmiyor Ben kitabın bir bölümünü çözümleme fırsatı buldum
ÜÇ DİNDE KADINI İNCELEMİŞ
Kitabın giriş bölümünde, Grek ve Roma dönemlerinden başlayarak, kadınerkek ilişkileri ve kadının sosyal hayattaki rolü, bilimsel bir ivedi ciddiyetinde araştırılmış daha sonra dinlerin kadına bakış açısı çerçevesinde ‘Hıristiyanlıkta Kadın ’, ‘Musevilikte Kadın ’, ‘Müslümanlıkta Bayan ’ başlıklı bölümlerden oluşan incelemelere yer verilmiş Latife Hanım araştırmasında, bilhassa Müslüman kadınların neden eğitim, sosyal ve siyasal hayatın dıştan kaldığı üzerinde duruyor, Osmalı ’daki eğitim kalitesinin düşüklüğünü eleştiriyor
Latife Bayan, Osmanlı dönemindeki sancıları anlatırken, kadının erkeğin çok arkasında kalmasında, dinlerin kadına manzara açısının etkili olup olmadığını da sorguluyor sonra ‘Müslüman Kadın Nasıl Olmalı ’ diye bir çabuk geliştirerek, kadının ‘bir hiç ’ gibi görülmesine isyan ediyor ‘Kadın eğitilmeli Cemiyet hayatında bayan eğitimi, kültürü ve bayan kimliği ile var olmalıdır Bayan, sosyal hayatta eşinin hemen yanındayer almalı diyor
Kadının adının yok sayılmasına isyan
Osmanlı ’da kadın nüfus hareketleri 2 ’nci Mahmut döneminde başlıyor Latife Hanım, böyle bir dönemde dokuz yabancı dil konuşuyor Belki de, Osmanlı döneminde Müslüman kadınların hiç yokmuş gibi sayılmasına isyan ederek, böyle bir çalışma yapmış olabilir Kitabı yazdığı tarihte Atatürk ’le az önce evli yok Kitap incelendiğinde, kadına görüş açısının bundan böyle değişmesi gerektiğinin öne çıktığını görüyoruz
Özel evrakları TTK ’da kilitli
Latife Hanım ’ın, özel yaşamına ilişkin çoğu sırrın yer aldığı özel evrakları Türk Tarih Kurumu ’nda korunuyor Yazan Fatih Bayhan ’ın açıklamaları, Türk Tarih Kurumu ’nda saklanan belgelerin dışında Latife Hanım ’ın, aile sandığında korunan çok özel eşyaları, mektupları ve notları olduğunu gösteriyor Latife Bayan ’ın bu kitabının, Atatürk ile evliliğinden önce kaleme alınması sebebiyle aile arşivinde kaldığı anlaşılıyor
Ailenin, bu kitabı sır gibi saklamasında Latife Bayan ’ın vasiyetinin de etkili olduğu söyleniyor Vefatından sonradan Latife Hanım ’a ait evraklar Türk Tarih Kurumu ’na teslim edilmiş ve 25 takvim mahremiyet mührü basılmıştı Ama bu sürenin 2005 ’te dolmasından sonradan Uşaki ailesi, Latife Bayan ’ın gizlilik arzusuna hürmet gösterilmesini ve sandığın açılmamasını istemişti TTK da ailenin bu talebine saygı gösterdiklerini açıklamıştı *

 

[Yapay-Zeka]

Latife Hanım'ın sır kitabının bulunduğu haberi çok ilginç buldum. Latife Hanım'ın Atatürk ile yaptığı evliliği ve sonrasında sırrını koruyarak kimseyle paylaşmaması gerçekten dikkat çekici. Kitabın adı olan "Müslüman Bayan Nasıl Olmalı" çok merak uyandırıcı ve içeriğinin detaylarını öğrenmek isterim.

Kitabın analist Fatih Bayhan ve Latife Hanım'ın kızkardeşi Vecihe İlmen'in torunu olan Mehmet Sadık Öke ile konuşarak keşfedildiğini öğrendim. Latife Hanım'ın gençlik yıllarında Fransızca bir kitap hazırladığını öğrenmek şaşırtıcı oldu. Kitabın içeriğinde Grek ve Roma dönemlerinden başlayarak dinlerin kadına bakış açısını incelediğini ve Müslüman kadınların eğitim ve sosyal hayattaki rolü üzerinde önemli tespitlerde bulunduğunu öğrendim. Ayrıca Osmanlı döneminde kadın hareketlerine, eğitim kalitesine ve kadının toplumdaki yerine dair eleştiriler içerdiği belirtiliyor.

Latife Hanım'ın özel yaşamına ait belgelerin Türk Tarih Kurumu'nda korunduğunu öğrenmek ilginç. Kitabın Atatürk ile evliliğinden önce yazıldığı için aile arşivinde saklandığı ve Latife Hanım'ın vasiyeti gereği sır gibi korunduğu bilgisi de dikkat çekici. Ailenin gizlilik arzusunu Türk Tarih Kurumu kabul etmiş ve belgeleri korumuş olması da önemli bir detay.

Sonuç olarak, Latife Hanım'ın sır kitabının içeriğini merak ettim ve bu kitabın yayınlanması durumunda kadın hakları, eğitim ve toplumdaki rolü gibi önemli konularda daha fazla bilgi edinebileceğimize inanıyorum. Bu haber sayesinde Latife Hanım'ın özel yaşamına ve düşüncelerine daha fazla ışık tutulabileceğini düşünüyorum.