Kükürt Elementinin Özellikleri Nelerdir

[theking]

kükürt nedir - kükürt ve özellikleri - kükürt nerelerde kullanılır - kükürtün kullanım alanları - kükürt kaynakları

Kükürt, yeryüzünde %0.06-0.09 oranında bulunan, endüstriyel hammaddelere giren bir elementtir. Pratik olarak bütün bitkilerin ve hayvanların bünyelerinde bir miktar kükürt bulunur.

Gerek tabiatta ve gerekse sanayi de elementler kükürdün oluşum mekanizması H2S ve SO2 gazlarının oksitlenmesiyle elementler kükürdün çökelmesine dayanır.

8H2S + 4O2 . S8 + 8H2O
Rengi kanarya sarisi,bal sarisi, yeşilimsi saridir. Bünyesinde mikrokristalen pirit içeren kükürt cevheri parlak koyu gri renklidir. 119 0C’de ergidiği için en kolay tanıma usulü kibrit alevine tutmaktır.

Alevde katran gibi eriyerek siyah damlacıklar haline de
damlamaya baslar. Hafif açık mavi renkli alevi vardır ve
çıkan SO2 gazi zehirlidir. H2S gazı da zehirli olup, zehirlenme
gerçekle.tikten sonra aniden düşüp bayılma görülür. Reçine
parlaklı.ına sahiptir. Saf kükürt yari şeffaftır. Kırılması pürüzlü
ve konkoidaldir. Beyaz çizgi gösterir. Sertliği 1.5-2.5 arasında
değişir. Yoğunluğu 2.03-2.06 g/cm3 ’dür. Isı iletkenliği azdır, elektrik iletkenliği yoktur. Ancak nemli veya piritli ortamlarda elektrik iletkenliği yüksektir. Sürtünme ile negatif elektriklenir. Sıcak havalarda sürtünme ile için için eriyerek hafif mavi alevle yanabilir.

S + O2 . SO2 .HR = -297 kJ/mol
Kimyasal bileşiklerde -2 den + 6 ya kadar de.erler alır ve oksijen gibi özellikle metallerle hemen reaksiyona girer. Asal gazların ve azotun dışında birçok elementle birleşir. Kükürt buharları kaynama noktasında S8 moleküllerinden ibarettir. Sıcaklık yükseldikçe S6,S4 ve 650C’den sonra da S2 moleküllerine dönerler.

S8(s)+8O2(g).8SO2(s) koyu kırmızı
S8 + 4Cl2(g) . 4S2Cl2 turuncu
Fe+ S . FeS .HR = -100 kJ/mol
Zn+ S . ZnS .HR = -201 kJ/mol
Cu+ S . CuS .HR = -53 kJ/mol

Dünya kükürt kaynaklarının çok az bir kısmı yoğunlaşarak ekonomik madencilik ve isletmeye uygun rezervler oluşturmaktadır. Bu rezervlerin maden isletmeleriyle ve frash yöntemleriyle isletilmesi; kükürdün petrol ve doğal gaz rafinerilerinde yan ürün olarak üretilmesinden daha pahalıya mal olmaktadır.

Element halinde bulunduğu gibi, birçok elementle birle.erek sülfürler, sülfatlar ve organik bileşikler halinde, tortul, metamorfik ve volkanik kayaçlarda ve bütün fosil yakıtlarda bulunmaktadır. Tiplerine göre kükürt kaynakları şöyle sınıflandırılmaktadır:

1) Doğal elementer kükürt yatakları
2) Sülfürlü yataklar (pirit FeS2 , bakırlı pirit v.s.)
3) Sülfatlı yataklar (jips CaSO4.2H2O, alünit v.s.gibi)
4) Doğal gazlar (H2S ve SO2 gazları da içerirler)
5) Pertol ve bitümler kumlar
6)Kömür ve bitümlü şeyler

Köklerine göre doğal kükürt yatakları üç ana bölüme ayrılır:

1) Sedimenter kükürt yatakları, jipslerle ara tabakalı veya jipsler (alçı ta.ı) bünyesinde yer alırlar.

2) Volkanik kükürt yatakları, poröz ve çatlaklı volkanik ana kayaç bünyesinde metal sülfitlerle beraber yer alır.

3) Hidrotermal kükürt yatakları, kükürt çiçekleri, çatlak dolguları ve serpili kristaller halindedir. Doğada küresel veya böbreğimsi, fay ve çatlak duvarları üzerinde örtü olarak ve toz kükürt çiçekleri seklinde, çatlak dolgusu halinde bulunur.

Element kükürdün çok büyük bir bölümü gübre sanayiinin sülfat asit ihtiyacı için kullanılmaktadır. Sülfirik asit tüketim miktarları ise bir milletin endüstriyel geli.iminin en güzel göstergelerinden biri kabul edilmektedir. Sülfürik asit ayni zamanda, piritten, baca gazlarından , jips ve anhidritten de üretilmektedir.


Kükürt ve Sülfürik asit yapay gübrenin içine sadece amonyum sülfat üretiminde girer fakat esas olarak fosforik asit üretiminde kullanılır. Hidroklorik asit daha ucuz olduğu halde ve diğer asitler de bulunduğu halde sadece sülfürik asit kullanılır. Çünkü,öğütülmüş fosfat kayasını sülfürik asitle muamele etti.imiz zaman oluşan kati jips kristallerini fosforik asitten ayırmak mümkün olmaktadır. Halbuki diğer asitlerin tuzları katı kristal oluşturmadığı için fosforik asitten ayrılması mümkün olmamaktadır.


alıntı