AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

Kucuk unlu uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?

Editör

Yeni Üye
Katılım
7 Mart 2024
Mesajlar
140.728
Çözümler
1
Tepkime puanı
1
Puan
36

Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?​

Küçük ünlü uyumuna aykırı Türkçe kelimeler de vardır: avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavurmak, kavuşmak, savurmak, yağmur vb. Küçük ünlü uyumu, alıntı kelimelerde aranmaz: aktör, alkol, bandrol, daktilo, kabul, doktor, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur vb.

Tek heceli sözcükler küçük ünlü uyumu aranır mı?​

Tek heceli sözcükler küçük ünlü uyumu aranır mı?
Sonraki hecelerde ise “ü” dar-yuvarlak ünlüsü bulunmaktadır. Dolayısıyla “gözlüğünü” sözcüğü küçük ünlü uyumuna uyar. Dolayısıyla bu sözcükte küçük ünlü uyumu da aranmaz. Tek heceli sözcüklerde, birleşik sözcüklerde ve yabancı sözcüklerde ünlü uyumu aranmaz.

Büyük ünlü harfler nelerdir?​

Büyük ünlü harfler nelerdir?
Bir kelimenin birinci hecesinde kalın bir ünlü (a, ı, o, u) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de kalın, ince bir ünlü (e, i, ö, ü) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur. Bu uyuma büyük ünlü uyumu denir.

Ünlü uyumu nedir örnek?​

Bir kelimenin birinci hecesinde kalın bir ünlü (a, ı, o, u) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de kalın, ince bir ünlü (e, i, ö, ü) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur: adım, ayak, boyunduruk, burun, dalga, dudak, kırlangıç; beşik, bilezik, gelincik, gözlük, üzengi, vergi, yüzük vb.

Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler küçük ünlü uyumuna uyar mı?​

Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler küçük ünlü uyumuna uyar mı?
sözcükleri hem büyük hem de küçük ünlü uyumu kuralına uyar. gibi sözcükler, görünüşte küçük ünlü uyumuna uyar; ancak bu sözcükler büyük ünlü uyumuna uymadıkları için Türkçe değildir; küçük ses uyumu kuralı da aranmaz. Uyarı 1. Büyük ünlü uyumuna uydukları halde küçük ünlü uyumuna aykırı sözcükler de vardır.

Büyük ünlü uyumuna uymayan sözcük küçük ünlü uyumuna uyar mı?​

Büyük ünlü uyumuna uymayan sözcük küçük ünlü uyumuna uyar mı?

Ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?​

Büyük ünlü uyumuna aykırı olan Türkçe kelimeler de vardır: anne, dahi, elma, hangi, hani, inanmak, kardeş, şişman vb. Alıntı kelimelerde büyük ünlü uyumu aranmaz: ahenk, badem, ceylan, çiroz, dükkân, fidan, gazete, hamsi, kestane, limon, model, nişasta, otomatik, pehlivan, selam, tiyatro, viraj, ziyaret vb.

Hangi sözcüklerde büyük ünlü uyumu aranmaz?​

Hangi sözcüklerde büyük ünlü uyumu aranmaz?
Alıntı kelimelerde büyük ünlü uyumu aranmaz: ahenk, badem, ceylan, çiroz, dükkân, fidan, gazete, hamsi, kestane, limon, model, nişasta, otomatik, pehlivan, selam, tiyatro, viraj, ziyaret vb. Bitişik yazılan birleşik kelimelerde büyük ünlü uyumu aranmaz: açıkgöz, bilgisayar, çekyat, hanımeli vb.
 
Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler genellikle Türkçe kökenli olup, büyük ünlü uyumuna uymayan özelliktedirler. Örneğin "avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavurmak, kavuşmak, savurmak, yağmur" gibi kelimeler küçük ünlü uyumuna uymamaktadırlar. Bu kelimelerde ünlü uyumu kuralı gereği farklı ünlüler bulunmaktadır.

Tek heceli sözcükler genel olarak küçük ünlü uyumu aranmamaktadır. Çünkü tek heceli sözcüklerde genellikle bir ünlü bulunmaktadır ve bu durumda ünlü uyumu kuralı uygulanmaz. Örneğin "göz" kelimesinde olduğu gibi, tek heceli kelimelerde ünlü uyumu aranmaz.

Büyük ünlü harfler ise bir kelimenin birinci hecesinde kalın bir ünlü (a, ı, o, u) bulunduğunda diğer hecelerdeki ünlüler de kalın olmakta, ince bir ünlü (e, i, ö, ü) bulunduğunda ise diğer hecelerdeki ünlüler de ince olmaktadır. Bu uyuma da "büyük ünlü uyumu" denilmektedir.

Ünlü uyumuna uymayan kelimeler genellikle Türkçe kökenli kelimelerdir ve büyük ünlü uyumuna aykırı özellik gösterirler. Örneğin "anne, dahi, elma, hangi, hani, inanmak, kardeş, şişman" gibi kelimelerde büyük ünlü uyumuna uymayan ünlüler bulunmaktadır. Alıntı kelimeler ve bitişik yazılan birleşik kelimelerde ise genellikle büyük ünlü uyumu aranmaz.

Sonuç olarak, Türkçe dilinde ünlü uyumuna uymayan kelimeler genellikle kökenlerinden kaynaklanan özellikler taşırlar ve belirli kurallara uymayabilirler. Bu durum dilbilgisi kurallarını öğrenirken ve yazım kurallarına dikkat ederken önemli bir noktadır.
 
Geri
Üst