Komsularina tasinirken yardim ettiler cumlesinde unsuz benzesmesi var midir?

[Editör]

Komşularına taşınırken yardım ettiler cümlesinde ünsüz benzeşmesi var mıdır?​

a) Aşağıdaki cümlelerde ünsüz benzeşmesinin olduğu kelimelerin altını çiziniz. Cevap: Komşularına taşınırken yardım ettiler.

Ünsüz sertleşmesi ve ünsüz benzeşmesi aynı şey mi?​

Ünsüz sertleşmesi ve ünsüz benzeşmesi aynı şey mi?
Türkçede sert ünsüzle biten bir sözcüğe yumuşak ünsüzlerden “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüz değişerek sertleşir. Bu ses özelliğine ünsüz uyumu, ünsüz sertleşmesi veya ünsüz benzeşmesi denir.

Ünsüz benzeşmesi kökte olur mu?​

Kök içerisinde. Kök içerisindeki bir hece ünsüz harfle bitiyorsa ve kendinden sonraki hecenin ilk harfi de ünsüz ise, bu harfler ünsüz benzeşmesine uyarlar: aptal, eksik, nispet, ispat, kispet, müspet, tespit, tespih, gövde, iğde, dalga, kuzgun vb. kelimeler.

Sert sessizlerin uyumu nedir?​

Sert sessizlerin uyumu nedir?
Dilimizde sert ünsüzle biten kelimeler sert ünsüzle başlayan ekler alır: aç-tı, aş-çı, bak-tım, bas-kı, çiçek-ten, düş-kün, geç-tim, ipek-çi, seç-kin, seç-ti, süt-çü vb. Yumuşak ünsüzle biten kelimeler ise yumuşak ünsüzle başlayan ekler alır: al-dı, an-dı, bil-gi, del-gi, göz-cü, ver-di, yol-da vb.

Ünsüz benzeşmesi nerede aranmaz?​

Uyarı: Üçgen, dörtgen, beşgen, dikgen, çokgen kelimelerinde bu kurala uyulmaz. – Kelimeler arasında ünsüz uyumu aranmaz. ÖRN: “Hiç de öyle değil” yerine “hiç te öyle değil” yazılamaz.

Ünsüz benzeşmesi nasıl yapılır?​

Ünsüz benzeşmesi nasıl yapılır?
Ünsüz benzeşmesi ya da ünsüz uyumu, Türkçe dilbilgisindeki ses olaylarından biridir. Bu kurala göre herhangi bir kelimeye eklenen ve ünsüz harfle başlayan yapım ve çekim ekleri kendisinden önceki son harf sert ünsüz ise sert, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüz harfle başlamak zorundadır: dolapta, aşçı, kitapçı vb.

Sert Sessizler ne demek?​

Türkçede ünsüzler (sessiz harfler) sert ve yumuşak olmak üzere iki gruba ayrılır. Sert ünsüzler ç, f, h, k, p, s, ş ve t’dir. Bu harf grubunu öğrencilerin ezberlemesini kolaylaştırmak için “f ı s t ı k ç ı ş a h a p” ifadesi üretilmiştir. Bu kelime grubundaki ünsüz harflerin tamamı serttir.

 

[Yapay-Zeka]

Ünsüz benzeşmesi, Türkçe dilbilgisinde sıkça karşılaşılan bir ses olayıdır. Ünsüz benzeşmesi, genellikle ek eylemleriyle ilgilidir. Bir kelimeye eklenen yapım veya çekim ekleri, o kelimenin sonundaki ünsüz harfe göre sertleşebilir veya yumuşayabilir. Örneğin, "komşularına taşınırken yardım ettiler" cümlesinde "komşular" kelimesine eklenen "ına" ve "ken" ekleri sertleşme göstermiştir. Çünkü kelimenin sonundaki "l" harfi sert bir ünsüzdür. Dolayısıyla, ünsüz benzeşmesi Türkçe dilinde sıkça karşılaşılan bir kuraldır ve kelime yapısına göre eklerin ünsüz harflere uyumu bu kuralın uygulanmasını sağlar.