Kin İle İlgili Hadisi şerifler
Rabbimiz kalplerimizde îmân edenlere aleyhinde hiçbir kin bırakmaelHaşr 5910
Kin, öç almaya yönelik kalpte yerleşen düşmanlık duygusudur Bilhassa, âcizliği sebebiyle hemencecik intikam alamayan kimsenin kalbine yerleşen öfke, dar bir düşmanlık duygusuna, kine dönüşür Kin duyduğu şahsa doğru içe kızan kişi, intikam almak için defalarca fırsat kollar Yani kinin kaynağı öfke, nefret edilen şey ve intikam hırsıdır Bir âyeti kerîmede kâfirlerin mü'minlere karşı beslediği bu olumsuz duygulara şöyle dikkat çekilmektedir:
Ey îmân edenler! Kendi dışınızdakileri dert ortağı edinmeyin Onlar size fenalık etmekten katiyen geri durmazlar, daima sıkıntıya düşmenizi isterler Gerçekte şiddetli dehşet ve düşmanlıkları, ağızlarından (dökülen sözlerinden) muhakkak olmaktadır Kalplerinde sakladıkları (korku, kin ve haset) ise daha büyüktür(Âli İmrân 3118)
Durum böyle olunca kin birçok manevî hastalığın menbaı konumundadır Bunların başlıcaları, haset, gıybet, ilişkileri kesme, insanları aşağılama, sırları izah etme, dağıtılmış şekillerde eziyet etme, borç ve sanki yükümlülüklerini yerine getirmeme ve başkalarının felaketlerine sevinme gibi insanı yüksek ahlâkî niteliklerden uzaklaştıran davranış ve huylardır (Gazâlî, III, 339) Hz Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem, mü'mine uygunsuz bu tür fena huylardan uzakta kalmak ve ümmetine misal edinmek üzere:
Ey Rabbim! kalbime hidâyet eyle, dilimi dürüst kıl, göğsümdeki aldanma ve kin duygusunu giderdiye duâ ve niyâzda bulunmuştur (Ebû Dâvûd, Vitr, 25; Tirmizî, Deavât, 102)
Bir hadîslerinde de kin ve hasedin insanın dinî hayatını nasıl tahrip ettiğini şu çarpıcı üslubuyla ifade etmiştir:
Size geçmiş milletlerin haset ve kin hastalığı sirâyet etti Bunlar kazıyıcıdır Bilesiniz; kazıyıcı derken saçı kazırlar demiyorum Dini kazıyıcıdırlar Nefsimi kudret elinde tutan Zâtı Zülcelâl'e yemin ederim ama, sizler îmân etmedikçe cennete giremezsiniz Birbirinizi sevmedikçe de îmân etmiş olamazsınız Birbirinizi sevmeye yardımcı olacak şeyi haber vereyim mi: Aranızda selâmı yayınız(Tirmizî, Kıyâme, 57)
Hadisi şerîfin muhabere ettiği üzere fertleri birbirine karşısında sevgisiz, düşmanlık hissi besleyen, kin ve korku duygularıyla dolu olan bir toplumda ilk olarak dinî duygular yara almış demektir Halkımızın dilinde de bu hakikat hiçbir zaman din ile kin bir arada bulunmazifadesiyle dile getirilmiştir Dinî duyguların zayıfladığı bir toplumda ise ahlaklı, sağlam karakterli, birbirine saygılı insanların sayısı da epeyce azdır İşte bundan nedeniyle kin, ulu dinimiz göre fena görülmüş, kınanmış ve yasak, Müslüman kalbinin bu fena hasletten arınması gerektiği üstünde durulmuştur
Abdullah bin Amr radıyallâhu anhüma'nın naklettiği bir rivâyete tarafından Resülullah sallallâhu aleyhi ve sellem'e:
İnsanların en üstünü kimdir? diye soruldu
Efendimiz,
Kalbi mahmûm, içten sözlü olan cümbür cemaatdiye mukabelede bulundu
Ashab ise:
Dürüst sözlülüğün ne kavrama geldiğini biliyoruz ama mahmûmü'lkalbne demektir? diye sordu
Efendimiz sallallalahu aleyhi ve sellemde şöyle buyurdular:
Bu Allah'tan korkan tertemiz kalptir, içinde hiç bir günah, cefa, kin ve haset yoktur(İbni Mâce, Zühd, 24)
Kur'anı Kerîm de mü'minleri kin ve benzeri fena huylara karşısında uyararak, insanları affetmeye yönlendirir Hz Ebû Bekir'in Hz Âişe'ye iftira eden akrabalarından Mistah'a, yeniden yardım etmeyeceğine yemin etmesi üstüne nâzil olan âyette, bağışlamanın ehemmiyetine şu ifadelerle dikkat çekilmektedir:
Sizden fazilet ve mal varlığı sahibi kimseler, yakınlığı bulunanlara, yoksullara, Allah yolunda hicret edenlere, bir şey vermemeye yemin etmesinler; bağışlasınlar; feragat göstersinler Allah'ın sizi bağışlamasını istemez misiniz?(enNûr 2422; Buhârî, Tefsîr, 246)
Bir diğer âyette gerçek Müslümanların:
Rabbimiz kalplerimizde îmân edenlere karşı hiçbir kin bırakma(elHaşr 5910) diye duâ ettikleri belirtilmektedir
Fahri Kâinât sallallâhu aleyhi ve sellembir hadîsi şerîfte Müslümanların birbirlerine haset ve buğz etmemeleri gerektiğini emrederken (Müslim, Birr 32) diğer bir hadîsi şerifte kalplerde yer alan kin ve nefretin izalesi için hediyeleşmenin lüzumuna şu şekilde değinmektedir:
Hediyeleşiniz; zira hediye kalpteki kin ve nefreti giderir(Tirmizî, Hibe, 6)
*
Rabbimiz kalplerimizde îmân edenlere aleyhinde hiçbir kin bırakmaelHaşr 5910
Kin, öç almaya yönelik kalpte yerleşen düşmanlık duygusudur Bilhassa, âcizliği sebebiyle hemencecik intikam alamayan kimsenin kalbine yerleşen öfke, dar bir düşmanlık duygusuna, kine dönüşür Kin duyduğu şahsa doğru içe kızan kişi, intikam almak için defalarca fırsat kollar Yani kinin kaynağı öfke, nefret edilen şey ve intikam hırsıdır Bir âyeti kerîmede kâfirlerin mü'minlere karşı beslediği bu olumsuz duygulara şöyle dikkat çekilmektedir:
Ey îmân edenler! Kendi dışınızdakileri dert ortağı edinmeyin Onlar size fenalık etmekten katiyen geri durmazlar, daima sıkıntıya düşmenizi isterler Gerçekte şiddetli dehşet ve düşmanlıkları, ağızlarından (dökülen sözlerinden) muhakkak olmaktadır Kalplerinde sakladıkları (korku, kin ve haset) ise daha büyüktür(Âli İmrân 3118)
Durum böyle olunca kin birçok manevî hastalığın menbaı konumundadır Bunların başlıcaları, haset, gıybet, ilişkileri kesme, insanları aşağılama, sırları izah etme, dağıtılmış şekillerde eziyet etme, borç ve sanki yükümlülüklerini yerine getirmeme ve başkalarının felaketlerine sevinme gibi insanı yüksek ahlâkî niteliklerden uzaklaştıran davranış ve huylardır (Gazâlî, III, 339) Hz Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem, mü'mine uygunsuz bu tür fena huylardan uzakta kalmak ve ümmetine misal edinmek üzere:
Ey Rabbim! kalbime hidâyet eyle, dilimi dürüst kıl, göğsümdeki aldanma ve kin duygusunu giderdiye duâ ve niyâzda bulunmuştur (Ebû Dâvûd, Vitr, 25; Tirmizî, Deavât, 102)
Bir hadîslerinde de kin ve hasedin insanın dinî hayatını nasıl tahrip ettiğini şu çarpıcı üslubuyla ifade etmiştir:
Size geçmiş milletlerin haset ve kin hastalığı sirâyet etti Bunlar kazıyıcıdır Bilesiniz; kazıyıcı derken saçı kazırlar demiyorum Dini kazıyıcıdırlar Nefsimi kudret elinde tutan Zâtı Zülcelâl'e yemin ederim ama, sizler îmân etmedikçe cennete giremezsiniz Birbirinizi sevmedikçe de îmân etmiş olamazsınız Birbirinizi sevmeye yardımcı olacak şeyi haber vereyim mi: Aranızda selâmı yayınız(Tirmizî, Kıyâme, 57)
Hadisi şerîfin muhabere ettiği üzere fertleri birbirine karşısında sevgisiz, düşmanlık hissi besleyen, kin ve korku duygularıyla dolu olan bir toplumda ilk olarak dinî duygular yara almış demektir Halkımızın dilinde de bu hakikat hiçbir zaman din ile kin bir arada bulunmazifadesiyle dile getirilmiştir Dinî duyguların zayıfladığı bir toplumda ise ahlaklı, sağlam karakterli, birbirine saygılı insanların sayısı da epeyce azdır İşte bundan nedeniyle kin, ulu dinimiz göre fena görülmüş, kınanmış ve yasak, Müslüman kalbinin bu fena hasletten arınması gerektiği üstünde durulmuştur
Abdullah bin Amr radıyallâhu anhüma'nın naklettiği bir rivâyete tarafından Resülullah sallallâhu aleyhi ve sellem'e:
İnsanların en üstünü kimdir? diye soruldu
Efendimiz,
Kalbi mahmûm, içten sözlü olan cümbür cemaatdiye mukabelede bulundu
Ashab ise:
Dürüst sözlülüğün ne kavrama geldiğini biliyoruz ama mahmûmü'lkalbne demektir? diye sordu
Efendimiz sallallalahu aleyhi ve sellemde şöyle buyurdular:
Bu Allah'tan korkan tertemiz kalptir, içinde hiç bir günah, cefa, kin ve haset yoktur(İbni Mâce, Zühd, 24)
Kur'anı Kerîm de mü'minleri kin ve benzeri fena huylara karşısında uyararak, insanları affetmeye yönlendirir Hz Ebû Bekir'in Hz Âişe'ye iftira eden akrabalarından Mistah'a, yeniden yardım etmeyeceğine yemin etmesi üstüne nâzil olan âyette, bağışlamanın ehemmiyetine şu ifadelerle dikkat çekilmektedir:
Sizden fazilet ve mal varlığı sahibi kimseler, yakınlığı bulunanlara, yoksullara, Allah yolunda hicret edenlere, bir şey vermemeye yemin etmesinler; bağışlasınlar; feragat göstersinler Allah'ın sizi bağışlamasını istemez misiniz?(enNûr 2422; Buhârî, Tefsîr, 246)
Bir diğer âyette gerçek Müslümanların:
Rabbimiz kalplerimizde îmân edenlere karşı hiçbir kin bırakma(elHaşr 5910) diye duâ ettikleri belirtilmektedir
Fahri Kâinât sallallâhu aleyhi ve sellembir hadîsi şerîfte Müslümanların birbirlerine haset ve buğz etmemeleri gerektiğini emrederken (Müslim, Birr 32) diğer bir hadîsi şerifte kalplerde yer alan kin ve nefretin izalesi için hediyeleşmenin lüzumuna şu şekilde değinmektedir:
Hediyeleşiniz; zira hediye kalpteki kin ve nefreti giderir(Tirmizî, Hibe, 6)
*