- Konu Yazar
- #1
Karanlık Enerji Nedir
Fiziksel evrenbilim'de, astronomi'de,astrofizik'te ve gök mekaniği'nde karanlık enerji, evreni sürekli genişlettiği ve galaksileri birbirlerinden uzaklaştırdığı varsayılan bir enerji türü.
Bilinen fizik kurallarına göre, herhangi bir şekilde hareketlendirilen bir cisim ya zamanla hızı azalarak durur ya da hiçbir enerji kaybı yoksa aynı hızla hareketine devam eder. Örneğin Dünya'da fırlatılan bir cismin hızı azalır ve bir süre sonra durur. Bunun nedeni Dünya'da sürtünmeden dolayı enerji kaybı olmasıdır. Eğer yerçekimsiz ve havasız bir ortamda (uzayda) aynı cismi fırlatırsak karşısına bir engel çıkana kadar hareket eder. Evren'in kendisi ise bahsedilen fizik kuralları aksine Big bang'den beri genişlemektedir ve zamanla evrenin genişleme hızı da artmaktadır.
Bilimciler bunu keşfettiklerinde bu hızı artıran bir enerji olması gerektiğine karar vermiştir. Bu varsayılan enerji "karanlık enerji" olarak adlandırıldı. Karanlık enerjiden ilk bahseden bilim adamı "Alan Guth" evrenin büyük patlamadan sonra ani genişlemesini gizemli bir karanlık enerjinin varlığına dayandırdı (1980). Daha sonra "Saul Perlmutter ve Brian Schmidt" adlı iki fizikçi gözlemleri sonucu evrenin genişleme hızının arttığı ve bunun uzayın bir tür içsel gerilimi diyebileceğimiz karanlık enerji olduğunundan bahsettiler(1998). Tam olarak çözülemeyen Karanlık Enerji hakkında araştırmalar hala sürmektedir.
"Karanlık madde ve Karanlık enerji" bu iki kavramda ki karanlık ibaresi bunların bırakın maddeyle ışıkla bile herhangi bir etkileşime girmemelerinden ileri gelir. Işık görmenin anahtarıdır ama bu iki kavram ışıkla etkileşimi olmadığı için görünmezler. Büyük patlamadan sonra muhtemelen ilk 5 milyar yıl karanlık maddenin çekim gücü evrenin hakimi iken sonrasında karanlık enerji evrenin mutlak hakimi konumuna yükselmiş bunun sonucu olarak evren her geçen gün artan bir hızla büyümektedir.. Bildiğimiz manadaki maddesel kanunlar evrenin sadece kabaca yüzde 5 ile ilgilir geriye kalan %95 hala bizler için muammadır. Son gözlemler sonucunda %23'ü karanlık madde, %72'si ise karanlık enerjiden oluştuğu sanılmaktadır.
Aslında karanlık enerji kavramını ilk Einstein ortaya çıkarmıştır, bulmuş olduğu görecelik kanununa göre formüllerini kullanarak evrenin asla sabit hacimde kalamayacağını genişleyeceğini ve çökeceğini hesaplamıştır. Ancak Hubble'ın evrenin hep genişlediğini kanıtlamasıyla bulmuş olduğu bu yeni enerjiye saçma sapan enerji demiş, kendi de aslında formülleriyle kanıtladığı karanlık enerjiyi önemsememiştir.
Fiziksel evrenbilim'de, astronomi'de,astrofizik'te ve gök mekaniği'nde karanlık enerji, evreni sürekli genişlettiği ve galaksileri birbirlerinden uzaklaştırdığı varsayılan bir enerji türü.
Bilinen fizik kurallarına göre, herhangi bir şekilde hareketlendirilen bir cisim ya zamanla hızı azalarak durur ya da hiçbir enerji kaybı yoksa aynı hızla hareketine devam eder. Örneğin Dünya'da fırlatılan bir cismin hızı azalır ve bir süre sonra durur. Bunun nedeni Dünya'da sürtünmeden dolayı enerji kaybı olmasıdır. Eğer yerçekimsiz ve havasız bir ortamda (uzayda) aynı cismi fırlatırsak karşısına bir engel çıkana kadar hareket eder. Evren'in kendisi ise bahsedilen fizik kuralları aksine Big bang'den beri genişlemektedir ve zamanla evrenin genişleme hızı da artmaktadır.
Bilimciler bunu keşfettiklerinde bu hızı artıran bir enerji olması gerektiğine karar vermiştir. Bu varsayılan enerji "karanlık enerji" olarak adlandırıldı. Karanlık enerjiden ilk bahseden bilim adamı "Alan Guth" evrenin büyük patlamadan sonra ani genişlemesini gizemli bir karanlık enerjinin varlığına dayandırdı (1980). Daha sonra "Saul Perlmutter ve Brian Schmidt" adlı iki fizikçi gözlemleri sonucu evrenin genişleme hızının arttığı ve bunun uzayın bir tür içsel gerilimi diyebileceğimiz karanlık enerji olduğunundan bahsettiler(1998). Tam olarak çözülemeyen Karanlık Enerji hakkında araştırmalar hala sürmektedir.
"Karanlık madde ve Karanlık enerji" bu iki kavramda ki karanlık ibaresi bunların bırakın maddeyle ışıkla bile herhangi bir etkileşime girmemelerinden ileri gelir. Işık görmenin anahtarıdır ama bu iki kavram ışıkla etkileşimi olmadığı için görünmezler. Büyük patlamadan sonra muhtemelen ilk 5 milyar yıl karanlık maddenin çekim gücü evrenin hakimi iken sonrasında karanlık enerji evrenin mutlak hakimi konumuna yükselmiş bunun sonucu olarak evren her geçen gün artan bir hızla büyümektedir.. Bildiğimiz manadaki maddesel kanunlar evrenin sadece kabaca yüzde 5 ile ilgilir geriye kalan %95 hala bizler için muammadır. Son gözlemler sonucunda %23'ü karanlık madde, %72'si ise karanlık enerjiden oluştuğu sanılmaktadır.
Aslında karanlık enerji kavramını ilk Einstein ortaya çıkarmıştır, bulmuş olduğu görecelik kanununa göre formüllerini kullanarak evrenin asla sabit hacimde kalamayacağını genişleyeceğini ve çökeceğini hesaplamıştır. Ancak Hubble'ın evrenin hep genişlediğini kanıtlamasıyla bulmuş olduğu bu yeni enerjiye saçma sapan enerji demiş, kendi de aslında formülleriyle kanıtladığı karanlık enerjiyi önemsememiştir.
