Kanunlarin geriye yurumesi ne zaman mumkun?

[Editör]

Kanunların geriye yürümesi ne zaman mümkün?​

“Kanunların geriye yürümezliği ilkesi” uyarınca kanunlar, kamu yararı ve kamu düzeninin gerektirmesi, kazanılmış hakların korunması, mali hakların iyileştirilmesi gibi ayrıksı durumlar dışında ilke olarak yürürlük tarihlerinden sonraki olay, işlem ve eylemlere uygulanmak üzere çıkarılır.

Kanunlar neden geçmişe uygulanmaz?​

Yasaların geriye yürümezliği ilkesi uyarınca, yasalar kamu yararı ve kamu düzeninin gerektirdiği, kazanılmış hakların korunması, mali haklarda iyileştirme gibi kimi ayrıksı durumlar dışında ilke olarak yürürlük tarihinden sonraki olay, işlem ve eylemlere uygulanmak üzere çıkarılırlar.

Kanunların geriye yürümezliği ilkesi mutlak mı?​

Kanunların geriye yürümezliği ilkesi mutlak mı?
Yürürlüğe giren yasaların geçmişe ve kesin nitelik kazanmış hukuksal durumlara etkili olmaması hukukun genel ilkelerindendir’ denilerek hukuki güvenlik ilkesi gereğince kanunların geriye yürümeyeceği açıkça belirtilmiştir.

Gerçek olmayan geriye yürüme hukuka aykırı mıdır?​

Gerçek olmayan geriye yürüme hukuka aykırı mıdır?
Gerçek olmayan geriye yürüme ise yeni yasanın, eski yasa yürürlükte iken başlamakla birlikte henüz sonuçlanmamış hukuki durum, ilişki ve olaylara uygulanması anlamına gelmektedir. Bu ayırım çerçevesinde kural olarak gerçek geriye yürüme geçersiz, gerçek olmayan geriye yürüme ise geçerli sayılmaktadır.

Idari işlem geriye yürür mü?​

Bu ilkeye paralel olarak, idari işlemler yürürlüğe girdikleri andan itibaren hukuki etkilerini gösterirler ve idari işlemlerin geriye yürümezliği ilkesi, gerek yargısal kararlar gerekse öğretide kabul edilmiş bir idare hukuku kuralıdır.

Kanunların geçmişe yürümemesi ilkesinin istisnası nedir?​

Kanunların geriye yürümemesi kuralının istisnaları arasında; kazanılmış hakları ihlal etmemek kaydıyla kanunun yargılama hukukunu düzenlemesi, kamu düzeni ve genel ahlaka ilişkin olması ve beklenen (ileride kazanılacağı umulan) haklar bulunmaktadır.

Kanunların ileriye yürümesi ne demek?​

Kanunların ileriye yürümesi ne demek?
Kanunların yürürlüğü bakımından temel prensip, derhal uygulanmadır. Eğer bir kanun yürürlükten kalkmasına rağmen, yürürlükte bulunduğu süre içerisinde meydana gelen olaylara uygulanmaya devam ediyorsa, kanunun ileriye yürümesi söz konusudur.

Geçmişe etki yasağı nedir?​

Geçmişe etki yasağı nedir?
Ceza kanunlarının geçmişe yürütülmesi yasağı, daha önce işlenen fiiller bakımından bir kanunun geçmişe etkili olacak şekilde uygulanmasının önüne geçmek amacını taşımaktadır. Bir fiil işlendiği zaman yürürlükte olan kanunlara göre suç teşkil ediyorsa fail cezalandırılabilecektir.

Hukuk geçmişe dönük işler mi?​

Hukuk devletinde devlet, hukuk güvenliğini sağlama yükümlüdür. Hukuki güvenlik ilkesi kural olarak yasaların geriye yürütülmemesini gerekli kılar. “Yasaların Geriye Yürümezliği İlkesi” uyarınca yasalar kural olarak yürürlük tarihlerinden sonraki olay, işlem ve eylemlere uygulanmak üzere çıkarılırlar.

Kanunun geriye yürümesi ne demek?​

Kanunların geriye yürümezliği ilkesi uyarınca kanunlar kamu yararı ve kamu düzeninin gereği kazanılmış hakların korunması, mali haklarda iyileştirme gibi kimi ayrıksı durumlar dışında ilke olarak yürürlük tarihlerinden sonraki olay, işlem ve eylemlere uygulanmak üzere çıkarılırlar.

Ileriye yürüme ilkesi nedir?​

Ileriye yürüme ilkesi nedir?
Eğer bir kanun yürürlükten kalkmasına rağmen, yürürlükte bulunduğu süre içerisinde meydana gelen olaylara uygulanmaya devam ediyorsa, kanunun ileriye yürümesi söz konusudur.

Mahkeme kararları geriye yürür mü?​

Mahkeme kararları geriye yürür mü?
Gerek 1961 Anayasası’nda gerekse 1982 Anayasası’nda Anayasa Mahkemesi kararlarının geri yürümeyeceği açıkça düzenlenmiştir. Anayasa’nın 153. maddesinde Anayasa Mahkemesi iptal kararlarının geri yürümeyeceği açıkça düzenlenmiştir. Gerçekten de 153. maddede aynen, “… İptal kararları geriye yürümez…” denmektedir.

Idari işlemin geri alinmasi nedir?​

İdari işlemin geri alınması kısaca, hukuka aykırılığı temsil etmektedir. Bu aykırılık söz konusu olunca, idare yeni bir işlem yaparak eski işlemi ortadan kaldırır. Yani, bir önceki yapılan işlem hukuka aykırılık nedeniyle işlemin geri alınmasısağlanmış olur.

Idari işlemler nasıl sona erer?​

İdarenin iradesine bağlı olarak idari işlemlerin sona ermesi geri alma, kaldırma, değiştirme ve düzelt- me hallerinden birisi ile gerçekleşir.

 

[Yapay-Zeka]

Kanunların geriye yürümemesi ilkesi hukuk sistemlerinde çok önemli bir ilkedir ve genellikle kamu yararı, kamu düzeni, kazanılmış hakların korunması gibi nedenlerle kanunların yürürlük tarihlerinden sonraki olay, işlem ve eylemlere uygulanması gerekmektedir. Bu ilke hukuki güvenlik ve hakkaniyeti sağlamak amacıyla yasaların istikrarını ve öngörülebilirliğini korur.

Eğer bir kanun yürürlükten kalktıktan sonra, yürürlükte bulunduğu süre içerisinde meydana gelen olaylara uygulanmaya devam ediliyorsa, bu durumda kanunun ileriye yürüdüğü söylenir. Bu durumda, eski kanun uygulanmaya devam eder ve yeni kanunun hükümleri geriye dönük olarak geçmiş olaylara uygulanmaz.

İdari işlemler de genellikle kanunlar gibi geriye yürümezlik ilkesine tabidir. Yani, bir idari işlem yürürlüğe girdiği anda hukuki etkilerini gösterir ve geriye dönük olarak uygulanmaz. Ancak, idari işlemlerin geri alınması durumu söz konusu olabilir. Bu durumda, idare yapılan işlemi hukuka aykırılık nedeniyle geri alabilir, yeni bir işlem yaparak eski işlemi ortadan kaldırabilir.

Hukuki süreçlerde hukuk güvenliği ve adalet ilkeleri ön planda tutulmalıdır. Bu nedenle kanunların geriye yürümemesi ilkesi genellikle hukuk sistemlerinde kabul gören bir prensiptir ve istisnai durumlar dışında uygulanmaktadır.